Pica, to patologiczny apetyt na rzeczy, które są niejadalne (kreda, szkło) lub są nieprzetworzoną żywnością (mąką, surowe ziemniaki, skrobia). Aby uznać tego typu zachowania za zaburzenie, muszą trwać przynajmniej miesiąc w wieku, w którym próbowanie jedzenia ziemi, błota itp. jest uznawane za niedostosowane do poziomu rozwoju człowieka. Obserwuje się je u wszystkich grup wiekowych, ale najczęściej u kobiet w ciąży i u małych dzieci, zwłaszcza opóźnionych w rozwoju, wśród których jest to najbardziej rozpowszechnione zaburzenie odżywiania.
Skąd się wzięła nazwa?
Pica, to ornitologiczne określenie sroki, która od wieku podejrzewana jest za niecne występki, w powszechnym mniemaniu sroka uznawana jest za złodziejkę. Stąd też nienormalne łaknienie zostało określone mianem pica.
Patologiczne łaknienie może się wiązać z chorobami mózgu lub trwałymi zmianami w mózgu, jak na przykład nowotwór. Skąd bierze się potrzeba jedzenia niejadalnego? Niewiadomo. Na powstanie tego zjawiska mają wpływ różne czynniki, między innymi kulturowe – niski status społeczno-ekonomiczny, zaburzenia psychiczne i rodzinne.
Pica jest zjawiskiem przejściowym i krótkotrwałym. Domniemaną przyczyną zjawiska jest niski poziom dopaminy w mózgu. W przypadku, gdy pica nie ustępuje lub dotyczy niebezpiecznych produktów, wskazana jest terapia.
Do niedawna przyczynę choroby wiązano z niedoborem składników mineralnych. Kiedy uzupełni się niedobory, objawy picy ustępują. Natomiast część naukowców jest zdania, że pica to efekt niedostatecznego wydzielania dopaminy w mózgu. Z kolei teorie psychologiczne mówią, że pica może być reakcją na stres, a także że dana osoba uspokaja się, wkładając do ust różne przedmioty (fiksacja oralna). Niektórzy badacze zwracają uwagę na to, iż w niektórych kręgach kulturowych spożywanie nietypowych surowców jest pewnym rytuałem i miewa znaczenie religijne.
Picę najczęściej diagnozuje się przypadkowo, podczas RTG górnego i dolnego odcinka przewodu pokarmowego oraz gastroskopii wykazującej kule zwaną bezoar albo inne, zalegające w żołądku lub jelitach, przedmioty i substancje.
To zaburzenie odżywiania może być bardzo szkodliwe. Mogą wystąpić powikłania związane na przykład z jedzeniem szła, zatruciem ołowiem. Może się również pojawić zaburzenia w funkcjonowaniu jelit. Spożyty „pokarm” może zalegać i powodować problemy z wypróżnianiem. Czasem może się również pojawić infekcja pasożytnicza, np. na skutek spożywania ziemi.
Wyróżnia się wiele rodzajów tego zaburzenia:
• aerofagia - połykanie powietrza,
• amylofagia- konsumpcja skrobi,
• kautopireiofagia - zjadanie wypalonych zapałek,
• koniofagia - konsumpcja kurzu,
• koprofagia - konsumpcja kału,
• emitofagia - konsumpcja wymiocin,
• geomelofagia - zjadanie surowych ziemniaków;
• geofagia - zjadanie ziemi;
• hematofagia - wypijanie krwi;
• hialofagia - konsumpcja szkła;
• litofagia - zjadanie kamieni;
• autokanibalizm - zjadanie paznokci i własnego ciała;
• trichofagia - zjadanie włosów lub wełny;
• urofagia - wypijanie moczu;
• ksylofagia - konsumpcja drewna;
