Jak wynika z badania MultiSport Index 2023 przygotowanego na zlecenie Benefit Systems, najczęstszym powodem rezygnacji z aktywności fizycznej jest braku czasu (33 proc. wskazań) lub czynniki zdrowotne, takie jak choroba (32 proc.) czy kontuzja (13 proc.). Jednak dla co piątego nieaktywnego fizycznie respondenta główną wymówką pozostaje brak chęci do ćwiczeń.
Nieodpowiednie wzorce
Brak chęci do uprawiania aktywności może być także wynikiem złych wzorców w otoczeniu. Aż 71 proc. osób, które posługują się powyższą wymówką przyznaje, że członkowie ich rodzin oraz ich najbliższe otoczenie również nie są aktywni fizycznie.
– Rodzice pełnią istotną rolę w kształtowaniu nawyków swoich dzieci od najmłodszych lat. Tyczy się to zarówno aktywności fizycznej, jak i dobrych wzorców w zakresie odżywiania, czy np. czytania książek. Jeśli dzieci dorastają w rodzinie, gdzie aktywność fizyczna jest zaniedbywana, mogą przyswoić tę postawę i nie przejawiać zainteresowania sportem w dorosłym życiu czy też w latach szkolnych. Dlatego ważne jest, aby zaszczepiać w dzieciach „bakcyla” do sportu już od najmłodszych lat, kiedy możliwości do grania w piłkę ze znajomymi czy chodzenia na dodatkowe sportowe zajęcia są największe – mówi Franciszek Ostaszewski, psycholog z Uniwersytetu SWPS.
Podobnego zdania jest dr Tomasz Półgrabski, prezes Fundacji MultiSport, aktywizującej dzieci i młodzież m.in. w ramach zajęć w klubach fitness: – Z badań holenderskich naukowców wynika, że dzieci aktywne fizycznie we wczesnym okresie życia mogły potem pochwalić się zarówno lepszym dobrostanem psychicznym, jak i wyższym poczuciem własnej wartości. Jednak aby tak się stało, potrzebne są zarówno prawidłowe wzorce ze strony rodziców, jak i ich codzienne wsparcie w aktywizacji ruchowej najmłodszych. Takie, by telefon czy komputer nie stały się wymówką od bycia aktywnym.
Kluczowa jest wytrwałość
Według psychologa Franciszka Ostaszewskiego warto zastanowić się, jakie korzyści może dać nam aktywność fizyczna i na tej podstawie ustalić realistyczne cele krótko i długoterminowe, co pomoże podtrzymać motywację oraz regularność.
– Należy przestawić swój sposób myślenia. Wiele osób uważa, że rozpoczęcie angażowania się w sport oznacza zmianę życia o 180 stopni i przez takie myślenie rezygnują już na starcie. A to zupełnie nie o to chodzi. Bardzo ważne jest, aby po pierwsze wdrażać małe zmiany i nawyki w swoje życie codzienne - więcej spacerować, częściej korzystać ze schodów niż windy, szukać spontanicznego ruchu. Należy pamiętać, że zmiana nawyków wymaga czasu i wysiłku. Ważna jest wytrwałość, cieszenie się drobnymi postępami i pozwolenie sobie na elastyczność – mówi psycholog.
Jak wynika z badań czas wyrobienia zdrowego nawyku jest indywidualny i wynosi od 18 do 254 dni. Według Iwony Piątkowskiej, doktor nauk o kulturze fizycznej w zakresie nauk biomedycznych, warto jednak uzbroić się w cierpliwość, ponieważ częstsze wstawanie z kanapy zwróci się nie tylko w postaci lepszego zdrowia, ale także większej efektywności w pracy czy nauce. Potwierdzają to m.in. innymi wyniki MultiSport Index (79 proc. aktywnych Polaków potwierdza, że regularna aktywność fizyczna zwiększa efektywność i zaangażowanie w pracy), a także badania przywołane przez ekspertkę:
– Kiedy porównano grupę, która przez godzinę oglądała serial telewizyjny z grupą, która przez godzinę jechała na stacjonarnym rowerze (z czego 50 minut stanowiła praca na poziomie 85% tętna maksymalnego), wykazano, że grupa „rowerowa” jeszcze przez 2 godziny po zakończeniu treningu miała istotnie lepsze wyniki w testach wymagających skupienia i koncentracji – podsumowuje dr Piątkowska.
