Sauna i łaźnia parowa to dla wielu osób to samo. Tymczasem urządzenia różnią się od siebie pod wieloma względami. Sprawdźmy co wybrać na jesienne dni
fit.pl
2012-11-21 00:00
Udostępnij
Sauna i łaźnia parowa
Z wielkim zainteresowaniem przeglądam w prasie artykuły poświęcone odnowie biologicznej, prezentacji urządzeń oraz nowym kierunkom wellness i SPA. Niestety wciąż pojawiają się w nich błędne określenia dotyczące urządzeń do kąpieli saunowej.

Nic dziwnego, że inwestorzy i użytkownicy czują się zagubieni i także nie do końca wiedzą, czym różnią się od siebie poszczególne urządzenia i dlaczego, na przykład, łaźnia nie może być sauną parową. Poniżej zebrałem objaśnienia rozwiewające te wątpliwości.

Hasło „sauna” bywa powszechnie używane do opisania wszelkiego rodzaju kabin czy kapsuł oddziałujących na organizm podwyższoną temperaturą. Najczęściej mylone są ze sobą sauna i łaźnia parowa. Należy jednak wiedzieć, że w tradycyjnej saunie nie ma pary wodnej użytkowej, ze względu na wysoką temperaturę około 85–95°C. Natomiast para wodna o dobranej gęstości i wysokiej wilgotności względnej (do 100%) jest stosowana do zabiegów w łaźni parowej, w której panuje niższa temperatura około 50°C. Ponadto sauna, która wywodzi się ze Skandynawii, budowana jest z drewna, łaźnia parowa należy do kręgu kultury środziemnomorskiej i jej wystrój jest wykonany z kamienia, ceramiki lub współcześnie także ze wzmocnionego akrylu.

Oba urządzenia różnią się od siebie pod względem technicznym, inna jest w nich także technologia kąpieli w zakresie temperatury, wilgotności i czasu seansu. W mediach, reklamach, a nawet hasłach encyklopedycznych pojawiają się natomiast hasła, które sugerują, że istnieje, na przykład: sauna standardowa, sauna sucha, sauna mokra, sauna parowa, sauna fińska, sauna aroma itp. W rzeczywistości chodzi w tych określeniach o jedno i to samo urządzenie pod nazwą „sauna”. Różny może być jednak sposób korzystania z kąpieli w saunie. Wykorzystując wodę, aromaty, zioła itd. zmieniamy podstawowe parametry klimatu i, co za tym idzie, zabiegu.

Sauna – jest to urządzenie o wystroju wnętrza najczęściej z drewna iglastego, wyposażone w bezpieczny piec elektryczny lub inny (np. opalany drewnem), z kamieniami oraz odpowiednią wentylacją, w którym podczas kąpieli saunowej działają na organizm naprzemiennie ciepło i zimno. Wewnątrz umieszczone są na dwóch lub – w saunach do użytku publicznego – na trzech kondygnacjach wygodne ławy o długości co najmniej 2 metrów na przynajmniej jednym boku kabiny, umożliwiające leżenie podczas zabiegu. Z każdym stopniem rośnie temperatura oddziałująca na organizm: od 40-50°C na dolnej ławie do 100-110°C na najwyższej. Wysoka temperatura sauny 85-100°C pobudza organizm do rozszerzania naczyń krwionośnych skóry i do silnych potów. Ciepło powoduje relaks mięśni i odprężenie psychiczne. Chłodzenie ciała daje poczucie świeżości i podnosi odporność organizmu. Intensywne pocenie i schładzanie prowadzi do gruntownego oczyszczenia skóry.

Należy wspomnieć, że występują różne odmiany urządzeń do kąpieli saunowych, budowane na bazie tradycyjnej „sauny” i dzielimy je pod względem temperatury na sauny wysokotemperaturowe (85-110°C przy wilgotności względnej 3-12%) i niskotemperaturowe (poniżej 75°C przy podwyższonej wilgotności do 55%). Zwiększenie wilgotności powietrza uzyskujemy na chwilę, polewając wodą kamienie znajdujące się w piecu standardowej sauny. Stałą wilgotność względną możemy natomiast ustawić za pomocą dodatkowego urządzenia, jakim jest wytwornica – generator pary. Istnieją także dwufunkcyjne piece do sauny wytwarzające jednocześnie parę wodną. W saunach do użytku publicznego są one zawsze wyposażone w zewnętrzny sterownik. Podczas kąpieli niskotemperaturowej można stosować również inhalacje aromatyczne i ziołowe.

[-------]

Łaźnia parowa – jest to urządzenie o działaniu zbliżonym do niskotemperaturowej sauny, ale z wysoką wilgotnością względną powietrza. Profesjonalna łaźnia jest zawsze budowana jako kabina wolnostojąca. W wystroju wnętrza stosuje się wzmocniony gładki akryl albo ceramikę, także kamień ułożony na odpowiednim podłożu. Wyposażona jest wyłącznie w generator (wytwornicę) pary wodnej – wspomagany koniecznie dopływem świeżego powietrza. Generator instaluje się na zewnątrz (obok) kabiny łaźni. Wewnątrz łaźni panuje niska temperatura 43- 48°C i wysoka wilgotność względna do 100%. Gorąca para szczególnie dobrze oddziałuje przy chorobach dróg oddechowych i dolegliwościach reumatycznych. Wilgotne ciepło kąpieli parowej korzystnie wpływa na wygląd skóry, poprawia w niej krążenie krwi, oczyszcza i odżywia.

Na bazie „łaźni parowej” buduje się obecnie urządzenia, które są chętnie stosowane jako wyposażenie ośrodków wellness, odnowy biologicznej i SPA. Charakterystyczne są dla nich różne łagodniejsze parametry klimatyczne w zakresie temperatury poniżej 42°C i wilgotności względnej poniżej 72%. Są to, na przykład, łaźnia Caldarium, łaźnia parowo-błotna, grota solankowa z inhalacjami w środowisku medycznej solanki itp.

Jak korzystać z sauny?

Etap 1 - Przygotowanie (10-15 minut)

Przed wejściem do sauny należy umyć ciało i dokładnie osuszyć. Osoby z „zimnymi” stopami powinny je ogrzać ciepłą wodą. Do sauny wchodzi się nago (lub w luźnym stroju), zabieramy ze sobą ręcznik o długości 150-200 cm.

Etap 2Pierwsze przegrzanie (8-15 minut)

Najlepiej rozpocząć od najniższej ławy, położyć się lub usiąść z ugiętymi nogami na ręczniku (nie powinien on zajmować zbyt dużej powierzchni, aby nie ograniczać cyrkulacji ciepłego powietrza). Następnie wchodzimy wyżej i kontynuujemy ogrzewanie.

Etap 3Ochłodzenie (do 12 minut)

Im wyższa temperatura panuje w saunie, tym krócej w niej przebywamy i dłużej ochładzamy organizm. Etap ten dobrze jest rozpocząć od zimnej, ale suchej kąpieli, np. wyjścia na powietrze (dodatkowo dotleniamy organizm, gdyż zawartość powietrza w saunie ze względu na jej temperaturę i szybkie pobieranie tlenu spada). Po kilku minutach „wietrzenia” należy poddać się zimnej wilgotnej kąpieli (10-30ºC): wziąć prysznic, polać się strumieniem wody lub zanurzyć – wszystkie czynności wykonujemy od kończyn w kierunku serca. Etap ten jest największym obciążeniem dla organizmu.

Etap 4Drugie przegrzanie (10-15 minut)

Wchodzimy do sauny, możemy teraz zająć drugą lub trzecią ławę i powtarzamy wyżej opisane czynności.

Etap 5 - Dodatkowe zabiegi

Po kąpieli saunowej możemy skorzystać z zabiegów, takich jak solarium, masaż, szczotkowanie, chłosta witkami brzozowymi (15-30 minut)

Po zabiegu należy bezwzględnie wypocząć, popijając wodę mineralną, herbaty ziołowe lub soki warzywne.

Wskazania do korzystania z sauny

Bolesne napięcia mięśni, przewlekłe reumatyczne zapalenie stawów, zesztywniające zapalenie stawów kręgosłupa, przewlekłe zapalenie i nieżyt oskrzeli, astma oskrzelowa, niskie ciśnienie krwi, zaburzenia przemiany materii, dolegliwości okresu klimakterycznego, zaburzenia miesiączkowania, jako środek hartujący przy zmniejszonej odporności na infekcje i przeziębienia, w odnowie biologicznej (sportowcy).

Bezwzględne przeciwwskazania

Ostre stany reumatyczne, nowotwory, ostre infekcje i stany astmy, niewydolność serca i krążeniowa, niewydolność wieńcowa, nadciśnienie, zakrzepowe zapalenie żył, epilepsja, klaustrofobia.

Body Life
www.fit.pl