Pod względem aktywności fizycznej Polska od lat pozostaje poniżej europejskiej średniej. Obecnie 68 proc. Polaków korzysta z ruchu przynajmniej raz w miesiącu, włączając w to spacery czy jazdę na rowerze w celach transportowych. Niestety, jak wynika z badania MultiSport Index 2021, wciąż 43 proc. z nas nie wypełnia podstawowych zaleceń Światowej Organizacji Zdrowia, która rekomenduje osobom dorosłym co najmniej 150-300 minut umiarkowanej lub 75-150 minut intensywnej aktywności w tygodniu.
Brak czasu najczęstszą wymówką
Według raportu Ipsos „Global views on sports and exercise” przeprowadzonego w 2021 roku, aż 42 proc. Polaków jako główną przeszkodę w regularnym podejmowaniu aktywności fizycznej wskazuje brak czasu. Dlaczego tak chętnie z niej korzystamy?
– Wymówki służą nam do redukcji tzw. dysonansu poznawczego, czyli nieprzyjemnego stanu napięcia wynikającego z rozbieżności pomiędzy naszą postawą (np. aktywność fizyczna chroni moje zdrowie) a zachowaniem (nie ćwiczę regularnie). Pozwalają nam więc usprawiedliwić swoje zachowanie przed sobą lub innymi. Brak czasu to popularny powód, który nie wywołuje dalszych refleksji. Z drugiej strony wśród osób ćwiczących regularnie są też tacy, którzy prowadzą intensywny tryb życia, wypełniony mnóstwem obowiązków. Inspiracją do zmiany naszego stylu życia może być poznanie sposobów, poprzez które inni ludzie w naszym otoczeniu zarządzają sobą w czasie. Możemy też zastanowić się nad aktualnymi priorytetami w naszym życiu. Być może umieszczenie aktywności fizycznej wysoko w hierarchii ważności sprawi, że co jakiś czas obejrzymy o jeden odcinek ulubionego serialu mniej, jednak szybko zorientujemy się, że uprawiając w tym czasie sport, zyskujemy znacznie więcej w zamian – tłumaczy Mateusz Banaszkiewicz, psycholog zdrowia z Uniwersytetu SWPS.
W Polsce 81 proc. populacji korzysta z internetu średnio 6 godzin i 26 minut dziennie – wynika z raportu Digital 2020. Kolejne 3 godziny każdego dnia spędzamy przed ekranem telewizora. Jak podkreślają eksperci, tu pojawia się pole do planowania.
–Jeśli spojrzymy na czas, który spędzamy na biernej rozrywce, okazuje się, że wygospodarowanie 30 minut na ćwiczenia każdego dnia, to naprawdę niewiele. Możemy też połączyć przyjemne z pożytecznym i np. podczas oglądania ulubionego serialu, zamiast siedzieć, pomaszerujmy. Tym sposobem podczas godziny możemy zrobić nawet 2-3 tysiące kroków nie wychodząc z domu. Możemy też słuchać audiobooków podczas dłuższych spacerów, zakładając sobie odsłuchanie np. trzech rozdziałów na jednym spacerze. Jeśli spędzamy czas wolny w internecie, spróbujmy sięgnąć np. po 30-minutowy trening online. W czasie pandemii powstało wiele nowych rozwiązań, które umożliwiają wykonanie treningu w domu, bez dodatkowego sprzętu sportowego – podkreśla Natalia Litwiniuk, trenerka Zdrofit i Yes2Move.com.
Trening online to rozwiązanie, które może stać się przepustką do aktywnego stylu życia dla 13 proc. Polaków, którzy wciąż jako główną przeszkodę w podejmowaniu aktywności fizycznej wskazują brak dostępu do infrastruktury sportowej. (Ipsos)
A jeśli po prostu brakuje nam chęci?
Taki powód podaje aż 18 proc. mieszkańców Polski. Jak zaznaczają eksperci, wokół sportu i aktywności fizycznej krąży wiele mitów i stereotypów, które mogą zniechęcać. Co dziesiąta osoba na świecie uznaje, że wiek dyskwalifikuje ją z udziału w treningach, a dla kolejnych 10 proc. przeszkodą są nadprogramowe kilogramy. (Ipsos)
– Skuteczny trening wcale nie musi wyciskać z nas przysłowiowych siódmych potów, nie musi też powodować zakwasów następnego dnia. W grafikach klubów fitness znajdziemy dziś wiele treningów, które dopasujemy do naszych potrzeb i możliwości fizycznych, w tym programy adaptacyjne, które skupiają się na właściwym przygotowaniu organizmu do podejmowania aktywności fizycznej. Takie treningi pomagają nam poprawić mobilność ciała, wydolność oddechową, wzmacniają też mięśnie, bez ich nadmiernego obciążania. Rozpoczynając aktywność fizyczną lub wracając do treningów po przerwie, warto podążać strategią małych kroków, by się nie zniechęcić. Na początek dobry będzie spacer, przejażdżka do pracy rowerem, czy joga. Pamiętajmy, że korzyści przynosi nawet niewielki wysiłek powodujący przyspieszenie oddechu – dodaje Natalia Litwiniuk.
W ramach kampanii edukacyjnej Przygotuj się! zespół ekspertów z siedmiu sieci fitness opracował zestaw bezpłatnych poradników, które podpowiadają jak wprowadzić aktywność fizyczną w codzienną rutynę. Poradniki można pobrać na stronie www.przygotujsie.pl
Odpowiednia motywacja to podstawa
- W przypadku aktywności fizycznej często trening nie jest celem samym w sobie. Największą motywacją do podejmowania aktywności fizycznej od lat dla Polaków jest chęć zadbania o zdrowie i lepsze samopoczucie. 11 proc. traktuje sport wprost jako element profilaktyki zdrowotnej – podkreśla psycholog.
W badaniu „Ruch to zdrowie”, przeprowadzonym przez Benefit Systems na grupie ponad 1000 użytkowników klubów fitness, 85 proc. wskazuje, że regularna aktywność niweluje negatywne skutki siedzącego trybu pracy. 80 proc. przyznaje, że treningi wzmacniają odporność organizmu, a 73 proc. podkreśla pozytywny wpływ ćwiczeń na redukcję stresu i przeciążenia psychicznego. Aktywni fizycznie Polacy uważają również, że ćwiczenia pomagają im w przełamywaniu własnych ograniczeń (70 proc.) oraz dają poczucie wartościowego spędzenia czasu (69 proc.).
–Warto potraktować sport jako element higieny codziennego życia - ruch jest dla naszego zdrowia lepszy niż jego brak i za każdym razem, gdy z niego korzystamy, robimy dla siebie coś dobrego. Takie nastawienie również sprzyja utrzymaniu regularności, ponieważ nie skupiamy się tylko na dalekosiężnych celach, ale doceniamy również każdy podejmowany krok – dodaje Mateusz Banaszkiewicz.
Badanie „Ruch to zdrowie” wskazuje, że w przypadku aż 49 proc. ankietowanych, motywacji do systematycznych treningów dostarcza im trener. We współpracy z trenerem 65 proc. respondentów szczególnie docenia porady dotyczące doboru i prawidłowego wykonania ćwiczeń, a 57 proc. ceni poczucie bezpieczeństwa.
