Jaka jest przyczyna lumbago?
Dokładna etiologia i mechanizm bólu na tle lumbalgii nie są poznane. Najczęściej wiąże się go z nadwyrężeniem struktur kręgosłupa z powodu podnoszenia ciężkich przedmiotów w niewygodnej pozycji, nagłymi ruchami, częstym zginaniem, urazem lub upadkiem. Predysponowane są do tego osoby wykonujące ciężką pracę fizyczną, pracujące długo w jednostajnej pozycji, otyli oraz pozbawieni aktywności fizycznej. Ból dodatkowo może być spowodowany naciągnięciem mięśni przykręgosłupowych, więzadeł i powięzi lub pęknięciem pierścienia włóknistego krążka międzykręgowego (tzw. dysku). Jednak najprawdopodobniej jest wynikiem wielu powiązanych ze sobą nieprawidłowości wywołujących ból w dolnym odcinku kręgosłupa. [1]
Jak objawia się lumbago?
Początkiem dolegliwości jest ostry ból, który zwykle można łatwo skojarzyć z przyczyną, która go wywołała, ponieważ objawy pojawiają się zwykle w czasie 1-2 dni od wysiłku fizycznego. Silny ból powoduje skurcz mięśni okolicy krzyżowej kręgosłupa, wpływając na postawę ciała i utrudniając zginanie do przodu, oraz nasila się przy siedzeniu lub podnoszeniu się z pozycji siedzącej albo leżącej. Charakterystyczne jest to, że ból ustępuje po przyjęciu pozycji leżącej na plecach ze zgiętymi nogami w kolanach. Zazwyczaj dolegliwości nie są na tyle silne, aby utrudniać zasypianie. Nie występują również objawy neurologiczne, które towarzyszą np. rwie kulszowej, w postaci zaburzeń czucia, drętwienia i mrowienia. Dodatkowo cechą szczególną jest to, że osoby zgłaszające powyższe dolegliwości już kiedyś doświadczały ich w przeszłości, co tym bardziej skłania do rozpoznania lumbago. [2]
Jak leczyć lumbago?
W przypadku lumbago ból ustępuje samoistnie w ciągu kilku dni i szybko reaguje na leczenie. Stosuje się tutaj leki o działaniu przeciwbólowym i przeciwzapalnym z grupy NLPZ (niesteroidowe leki przeciwzapalne) w postaci tabletek lub maści bezpośrednio na bolące miejsce np. krem DIP HOT, ewentualnie nieopioidowe leki przeciwbólowe np. paracetamol. Niekiedy w ostrym okresie dolegliwości bólowych stosuje się również opioidy (np. kodeina lub tramadol). Natomiast leki zmniejszające napięcie mięśniowe zalecane są w przypadkach przebiegających z dużym udziałem struktur mięśniowych. Kolejnym postępowaniem jest usprawnienie ruchowe, które pomaga zmniejszyć napięcie mięśniowe, wyrobić odpowiednie wzorce ruchowe i przywrócić sprawność. Po konsultacji z fizjoterapeutą, ortopedą i psychologiem ustala się indywidualny program terapeutyczny pozwalający na wdrożenie efektywnej rehabilitacji, do której należą: masaże rozluźniające, kinezyterapia i fizykoterapia (stymulacja prądem, magnetoterapia, laseroterapia). Należy pamiętać o tym, że u 10-15% pacjentów, u których nie podjęto leczenia, może rozwinąć się przewlekły zespół bólowy kręgosłupa. [3]
Bibliografia:
[1] Jerzy Kiwerski, Mieczysław Kowalski, Marek Krasuski, Schorzenia i urazy kręgosłupa, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa, 1997
[2] Damian Kusz, Kompendium Traumatologii, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, 2009
[3] Ortopedia i Traumatologia, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Redakcja Naukowa prof. Dr hab. Med. Tadeusz Sz. Gaździk
