Zapach palacza papierosów jest specyficzny i odpychający dla wielu osób, co stanowi motywację do walki z nałogiem lub w ogóle do nie zaczynania palenia. W przypadku e-papierosów sytuacja wygląda inaczej. Różnorodność dostępnych smaków liquidów bywa kusząca i niektórym odpowiada zapach wydobywający się z e-papierosów. Klasyczne papierosy zawierają tytoń, który podczas palenia uwalnia dym pełen toksycznych i rakotwórczych związków. Natomiast e-liquidy są podgrzewane do postaci aerozolu, a proces ten nazywany jest inhalacją.
"Już samo określenie 'inhalacja' może kojarzyć się pozytywnie, jako że inhalacje są często stosowane w leczeniu infekcji dróg oddechowych. Niestety, inhalacja pary z e-papierosów ma negatywne skutki dla zdrowia, w tym dla zdrowia jamy ustnej" - mówi dr n. med. Agnieszka Laskus, specjalistka periodontologii i stomatologii ogólnej oraz współzałożycielka Fundacji Dr Laskus, promującej prozdrowotne zachowania i edukację w zakresie higieny jamy ustnej.
E-papierosy jako zdrowsza alternatywa?
Choć e-papierosy są uważane za mniej szkodliwe niż tradycyjne papierosy, nie są całkowicie bezpieczne. Zawierają nikotynę, która jest uzależniająca, a długoterminowe skutki inhalacji aerozolu z e-papierosów wciąż są przedmiotem badań. Doniesienia mówią o problemach z układem krążenia i oddechowym. E-papierosy są dyskretniejsze, co niestety prowadzi do częstszego i mniej kontrolowanego ich używania. Krwawienie do pęcherzyków płucnych czy zespół Evali to skrajnie ciężkie powikłania płucne wynikające z wdychania substancji takich jak octan tokoferolu.
Według raportu PAN „Polskie Zdrowie 2.0” z 2023 roku, odsetek dorosłych palaczy wynosi 29% i rośnie. E-papierosy są również popularne wśród młodzieży. Od 2011 roku liczba nastolatków używających e-papierosów wzrosła sześciokrotnie, a 30% uczniów w wieku 15-19 lat pali je regularnie. Ministerstwo Zdrowia planuje jednak zakazać sprzedaży jednorazowych e-papierosów.
Wpływ e-papierosów na jamę ustną
Badania wykazują, że użytkownicy e-papierosów doświadczają podobnych zmian epigenetycznych w DNA komórek nabłonkowych w jamie ustnej, co tradycyjni palacze. Zmiany te mogą prowadzić do szybszego i niekontrolowanego wzrostu komórek, co jest alarmujące. E-papierosy powodują przebarwienia na zębach, sprzyjają próchnicy i osłabiają szkliwo zębów. Zwiększają też liczebność szkodliwych bakterii w jamie ustnej, co prowadzi do chorób przyzębia.
"Użytkownicy e-papierosów mogą zauważyć zaczerwienienie, obrzęk, krwawienie dziąseł oraz recesję dziąseł. Z czasem może dochodzić do utraty kości i zębów. Substancje zapachowe w liquidach mogą wywoływać reakcje alergiczne i podrażnienie błony śluzowej" - wyjaśnia dr Laskus.
Miłośnicy e-papierosów rzadziej spotykają się z ostracyzmem społecznym, co może prowadzić do intensywniejszego używania i szybszego występowania zmian w jamie ustnej. Ważna jest kontrola i profilaktyka, aby szybko wychwycić problemy.
"Jeszcze kilkadziesiąt lat temu niewiele mówiono o szkodliwości palenia tytoniu. Dziś wiemy, że papierosy są głównym czynnikiem rozwoju raka płuc, szkodzą sercu i płucom. Obecnie jesteśmy na początku badań dotyczących e-papierosów. Długofalowe skutki inhalacji substancji zawartych w liquidach są jeszcze nieznane, co tym bardziej powinno alarmować użytkowników e-papierosów" - podsumowuje dr Laskus.
