Wyróżniamy:
- opuszkę (część górną) [bulbus] - leżącą na wysokości trzonu L1
- część zstępująca [pars descendens] - po prawej stronie kręgosłupa na wysokości od L1 - L3
- część pozioma [pars horisontalis] - krzyżuje trzon L3
- część wstępująca [pars ascendens] - leży po lewej stronie kręgosłupa na wysokości L3 do L2 XII przechodzi zgięciem XII-czczym w jelito czcze [flexura duodeno-ieiunalis].Jest ono umocowane przy pomocy więzadła albo mięsnia wieszadłowego [m.suspensorius duodeni Treitzi],który przyczepia się do zgięcia dwunastniczo-czczego.
Wielkość i wymiary
kształt pętli ustawionej pionowo lub poziomo względnie kształt litery V. Długosc 25-30 cm.
Sąsiedztwo
- Wszystkie części XII sąsiadują z głową trzustki
-
Część górna opuszka:
- od przodu:
- płat prawy i
-płat czworoboczny wątroby
- szyjka pęcherzyka żółciowego
- od tyłu:
- ż.wrotna
- ductus choledochus
- a.gastro-duodenalis -
Część zstępująca:
- od przodu
- płat prawy wątroby
- trzon i szyjka pęcherzyka żółciowego
- mesocolon transversum
- od tyłu - moczowód prawy
- nerka prawa
- naczynia nerkowe prawe
- v.cava inferior
- ductus choledochus -
Część pozioma:
- od przodu
- naczynia krezkowe górne
- pętle jelita cienkiego
- od tylu
- moczowód prawy
- v.cava inferior
- aorta brzuszna -
Część wstępująca: - od przodu - krezka jelita cienkiego
- od tyłu - naczynia nerkowe lewe
:
w błonie śluzowej XII widoczne są liczne,wysokie fałdy okrężne [plicae circulares] z wyjątkiem opuszki [bulbus],gdzie błona śluzowa jest gładka. Na tylno-przyśrodkowej ścianie części zstępującej XII - icy przebiega fałd podłużny XII [plica longitudinalis duodeni],wywołany przez przebieg przewodu żółciowego wspólnego. Fałd ten kończy się brodawką XII-icz większą [papilla duodeni maior Vateri].Na tej brodawce jest wspólne ujście przewodu żółciowego wspólnego i przewodu trzustkowego Wirsunga. Może też istnieć brodawka XII mniejsza [papilla duodeni minor Santorini].Na tej brodawce uchodzi przewód trzustkowy dodatkowy. Jeżeli ta brodawka występuje, wówczas leży powyżej i do przodu od brodawki Vatera.
www.fit.pl