Guma do żucia jest specyficznym i nietypowym produktem spożywczym, o szczególnej funkcjonalności dla organizmu człowieka. Podkreśla się swoiste oddziaływanie procesu jej żucia, zmniejszającego napięcie nerwowe, zwiększającego wydzielanie śliny i soków trawiennych, wzmacniającego mięśnie szczęk oraz poprawiającego higienę jamy ustnej, stan uzębienia oraz dziąseł.Po trosze z historii żucia
Pierwowzorem współczesnej gumy do żucia jest żywica z kory drzewa gumowego Pistacia lentiscus, której do oczyszczania zębów i odświeżania oddechu używali starożytni mieszkańcy Grecji i Indonezji oraz Indianie amerykańscy. W Ameryce nawyk ten rozszerzył się i na białych osadników, a zainteresowanie tym produktem spowodowało, że w XVIII stuleciu ekstrakty gumy do żucia stały się przedmiotem handlu. Z czasem wyrób ten zaczęto coraz bardziej udoskonalać, uatrakcyjniać smakowo i zapachowo za pomocą ekstraktów i esencji owocowych. W roku 1869 sposób wytwarzania gumy do żucia został opatentowany przez Wiliama i Sample, a pod koniec XIX wieku guma stała się już mniej więcej takim produktem, jakim jest obecnie. Znawcy tematu wyliczyli, że w bieżącym 2006 roku pierwsza wyprodukowana guma do żucia będzie obchodziła swoje 133 urodziny.
Z czego się składa guma do żucia
Podstawowe składniki to: baza gumowa, cukier puder, syrop skrobiowy, substancje smakowo-zapachowe i barwiące. Przy produkcji gumy do żucia stosuje się dwa rodzaje baz: zwykła i balonową. Bazę gumową stanowią dobrane w odpowiednich proporcjach
substancje naturalne i syntetyczne, np. woski, żywice. Dokładny skład stanowi zawsze tajemnicę producenta. Charakterystyczną cechą gumy do żucia jest jej konsystencja, która w czasie żucia pod wpływem temperatury panującej w jamie ustnej przechodzi z pół twardej do ciągliwej. Składnikiem określającym ostateczną konsystencję i trwałość gumy są glicerol i lecytyna.
[-------]
Tajemnica gumy bezcukrowej
W gumach bezcukrowych, cukier zostaje zastąpiony substancjami silnie słodzącymi (aspartam, acesulfam K) z dodatkiem substancji wypełniająco-słodzących. (m.in. sorbitol, ksylitol, laktitol, maltitol). Wśród nich poczesne miejsce zajmuje sorbitol. Działa on stabilizująco na utrzymanie wilgoci (guma zawiera od 10 do 20% wody), zmiękczająco oraz zapobiega krystalizacji, dzięki czemu guma nie łamie się. Wywołuje efekt chłodzący i odświeżający – podczas rozpuszczania w jamie ustnej pobiera ciepło. Charakteryzuje się również delikatnym działaniem bakteriobójczym oraz stymuluje pracę jelit. Należy jednak uważać, gdyż względnie duże dawki sorbitolu mogą wywoływać łagodne działanie laksacyjne. Stosowanie sorbitolu ma swoje uzasadnienie w profilaktyce stomatologicznej. Jest on substancją chroniącą przed obniżaniem pH emalii zębów poniżej 5.5. Taki poziom uważany jest za krytyczny w ochronie zębów przed niszczącym działaniem kwasów. W praktyce w bezcukrowych gumach do żucia możemy spotkać obok siebie wiele różnych substytutów cukru, a ich korzystny efekt na ochronę
uzębienia przed próchnicą nie jest już kwestionowany. Ich dobroczynne działanie polega na stymulowaniu wydzielania śliny, która pomaga przywrócić naturalne pH w ustach. W skład śliny wchodzą fosforany, które przy zwiększonym pH wnikają do szkliwa, remineralizują, a tym samym sprzyjają zapobieganiu pierwszym mikroubytkom.Żucie gum bezcukrowych po każdym posiłku jest zalecane przez m.in. przez Polskie Towarzystwo Stomatologiczne.
Wzbogacony smakołyk
Niektórzy producenci wzbogacają gumy owocowe dla dzieci w bardzo istotny składnik diety, jakim jest wapń. Pierwiastek ten stosowany jest przy produkcji gum do żucia w formie mleczanu wapnia, który jest stosunkowo łatwo przyswajany przez organizm człowieka.
Wapń zawarty w takich gumach zostaje wchłaniany i wbudowywany w szkliwo zębów. W ten sposób przyczynia się wraz z zawartym w ślinie fluorem do remineralizacji płytki nazębnej i przeciwdziała powstawaniu przerw w barierze ochronnej zęba.
Żucie gumy bezcukrowej
|
· Aktywuje wydzielanie śliny w jamie ustnej (ślina ogranicza rozwój bakterii i zapobiega infekcjom dziąseł, oraz zawiera związki fluoru wiązane przez szkliwo zębów). · Wzmacnia naturalne ślinowe mechanizmy obrony przed próchnicą. · Nie dopuszcza do „ataku kwasów”, gdyż przesuwa pH śliny w kierunku zasadowym. · Wpływa dobroczynnie na stan szczęki i żuchwy. · Mechanicznie oczyszcza zęby i przestrzenie międzyzębowe z resztek pożywienia i pozostałości pokarmów. · Nie tylko zapobiega próchnicy, ale także może przyczynić się do remineralizacji powierzchni zęba. |
Wyjątkowy ksylitol
W odróżnieniu od pozostałych substancji słodzących nie jest on metabolizowany przez bakterie naszego organizmu do cukrów, dzięki czemu nie wpływa na wahania poziomu glukozy we krwi. Ksylitol zapobiega powstawaniu próchnicy i wykazuje działanie kariostatyczne. Jako jedna z nielicznych substancji występujących w żywności ma zdolność do wybiórczego hamowania bakterii Streptococcus mutans – głównego sprawcy próchnicy naszych zębów.
[-------]
Gumowe smaki i postacie
Każdy konsument może znaleźć wśród tych produktów coś dla siebie. Najpopularniejsze smaki to: mięta pieprzowa, mięta słodka, eukaliptus, limonka, miód i cytryna, cynamon, imbir, szałwia, pinia, cola. Producenci kierują swój wzrok też w stronę najmłodszych konsumentów. Dla nich przeznaczone są gumy do żucia o smakach owocowych: owoców tropikalnych, owoców leśnych, melonowa, truskawkowa, bananowa, brzoskwiniowa itd., przy czym niektóre z nich nie posiadają w swym składzie cukru i dodatkowo zostały wzbogacone w wapń. Ciekawą propozycją są też gumy wzbogacane w witaminy np. witaminę C, która uwalnia się z produktu pod wpływem śliny podczas żucia i łatwo zostaję przyswojona przez organizm. Specjalną grupę klientów stanowię osoby, które walczą z nałogiem palenia papierosów. Dla nich produkowane są gumy do żucia zawierające różne dawki nikotyny, dzięki czemu mogą sobie one stopniowo zmniejszać podaż nikotyny i w efekcie skutecznie zerwać z nałogiem. Rzucie gumy pomaga im też zwalczyć stres powstający przy pokusach sięgnięcia po papierosa.
Niekiedy można jeszcze znaleźć w sklepie gumy z sokiem owocowym zamkniętym wewnątrz pastylki. Podczas przegryzania i żucia sok uwalnia się dostarczając nam bardzo przyjemnych wrażeń smakowych.
W handlu gumy do żucia występują głównie w postaci drażetek lub listków. Drażetki kierowane są głównie do starszych dzieci oraz konsumentów dorosłych, zaś listek jest formą bezpieczną dla najmłodszych wielbicieli gum do żucia. Jednak forma sprzedaży jest ograniczona tylko wyobraźnią producentów: mamy gumy w tubce, pastylkach, kulkach, też w lizakach i cukierkach. Jaka by nie była, zawsze pozostanie dobrą rozrywką oraz smaczną przerwą w codziennym natłoku zajęć i obowiązków.
Ciekawostki
· Relaksujące działanie gumy do żucia na mięśnie twarzy docenili kwatermistrze żołnierzy amerykańskich i właśnie z tego powodu jest ona stałą częścią codziennych racji żołnierskich we współczesnej armii USA.
· Postęp w dziedzinie wykorzystania gumy do żucia jako środka chroniącego uzębienie jest ogromny. Pojawiły się nawet patenty na gumę do żucia o działaniu polerującym i oczyszczającym zęby z kamienia, a nawet zapobiegającym rozwojowi drobnoustrojów w jamie ustnej.
Aleksandra Czarnewicz-Kamińska
www.fit.pl
