Chwyty i techniki diagnostyczne
Oglądanie pozwala wykryć zmiany w zabarwieniu skóry związane z zaburzeniami krążenia w strefach zmienionych segmentarnie. Pozwala również na stwierdzenie miejsc obrzęku i zmiany połysku skóry.
Obmacywanie wykonujemy płasko ułożoną dłonią z dołączeniem lekkiego ucisku zgiętymi palcami. Chwyt ten pozwala wykryć przede wszystkim zmiany w tkance łącznej, występujące w postaci miękkich lub spoistych obrzmień.
Opukiwanie (metodą Grugurina) polega na wykonywaniu krótkich i lekkich uderzeń w skórę dłoniową powierzchnią palca środkowego. Opukiwanie pozwala wyczuć różnicę napięcia tkanki łącznej.
Kresa diagnostyczna (Dicke). Wyróżniamy trzy rodzaje tej techniki:
kresa diagnostyczna palcami ustawionymi pod kątem 60°,
kresa diagnostyczna palcami ustawionymi pod kątem 90°,
kresa diagnostyczna palcami ułożonymi poziomo i równolegle do kręgosłupa.
Kresę diagnostyczną wykonujemy od poziomu L5 do C7. Odpowiednio ułożoną rękę przesuwamy wzdłuż kręgosłupa. Drugą ręką lekko głaszczemy w kierunku do kręgosłupa fałd powstający przed ręką przepychającą. Kresa diagnostyczna Dicke pozwala wykryć zmiany w tkance łącznej zarówno płytko, jak i głębiej położone. Przy ustawieniu palców pod kątem 90° możliwe jest również wykrywanie zmian w tkance okostnej oraz mięśniach.
Płaszczyznowe przesuwanie tkanek. Chwyt ten wykonujemy lekko zgiętymi palcami. Ustawione w badanym miejscu palce przesuwamy ruchem posuwisto-zwrotnym. Przy wystąpieniu wzmożonego napięcia tkanki łącznej zakres przesunięć jest o wiele mniejszy niż przy tkance zdrowej. Przy tym badaniu należy uwzględnić zmiany w tkance łącznej, jednak nie wynikające z leczonego schorzenia (np. blizny, zmiany wynikające z uszkodzenia centralnego układu nerwowego itp.).
Chwyt na mięsień najdłuższy grzbietu wykonujemy najpierw po stronie prawej, potem po lewej od L5 do C7. Ręka masażysty ułożona jest na kości krzyżowej w poprzek kręgosłupa. Złączonymi palcami prawej ręki zabieramy fałd mięśniowy i dopychamy do kręgosłupa. Przechodzimy na drugą stronę kozetki i wykonujemy, w ten sam sposób, chwyt lewą ręką po lewej stronie kręgosłupa. Chwyt ten pozwala wykryć różnicę napięcia w powierzchownych warstwach mięśnia najdłuższego grzbietu.
Chwyt na głębsze warstwy mięśnia najdłuższego grzbietu. Sposób wykonania tego chwytu jest podobny do poprzedniego, z tą różnicą, że rękę wykonującą badanie obciążamy drugą ręką. Chwyt ten wykonujemy również od L5 do C7. Pozwala on wykryć zmiany głębokie w mięśniu najdłuższym grzbietu.
Chwyt myszki podłużnej (rolowania podłużnego). Pomiędzy kciuki a pozostałe palce ujmujemy fałd skórny. Przesuwając się z boku kręgosłupa (najpierw po stronie prawej, a potem po lewej), od wysokości L5 do C7 wykonujemy jak gdyby rolowanie skóry. Przy znalezieniu zmian w tkance łącznej w postaci wciągnięć fałd ulegnie zmniejszeniu, zaś przy zlokalizowaniu obrzmień – powiększy się. W obu przypadkach rolowanie skóry będzie utrudnione.
Chwyt myszki poprzecznej (rolowania poprzecznego). Technika wykonania tego chwytu jest identyczna jak przy chwycie myszki podłużnej. Inny jest natomiast kierunek wykonywania. Chwyt ten wykonujemy od linii pachowej prawej do kręgosłupa, w pasmach od wysokości L5 do dolnego kąta łopatki, a następnie analogicznie po stronie lewej. Chwyt ten pozwala wykryć zmiany w tkance łącznej w miejscach oddalonych od kręgosłupa, a szczególnie w przestrzeniach międzyżebrowych. Chwytem tym wykrywamy również powierzchowne zmiany w mięśniach grzbietu, okolicy lędźwiowej i piersiowej.
[-------]
Chwyty lecznicze
W masażu segmentarnym stosujemy techniki masażu klasycznego – głaskanie, rozcieranie, ugniatanie, wałkowanie, wibrację – oraz posługujemy się chwytami specjalnymi, takimi jak: piłowanie, śrubowanie, chwyt międzykolczysty, rolowanie, posuwanie, pociąganie oraz wstrząsanie miednicy, sprężynowanie klatki piersiowej, a także chwytem podłopatkowym i chwytem na mm. biodrowe.
W masażu segmentarnym stosujemy dwa rodzaje rozcierania. Pierwszy rodzaj to rozcieranie klasyczne, polegające na powierzchownym wykonaniu ruchów półkolistych lub okrężnych. Drugi rodzaj to rozcieranie segmentarne, mające za podstawę wykonywanie ruchów okrężnych z tzw. przesuwaniem fałdu skórnego. Działanie rozcierania segmentarnego jest podobne do klasycznego.
Chwyt piłowania jest stosowany szczególnie przy masażu kręgosłupa i grzbietu, ale może być również wykonany na innej części ciała. Wyróżniamy piłowanie małe, które przeprowadzamy kłębikami palców małych i piłowanie duże wykonywane kciukami i palcami wskazującymi. Chwyt piłowania polega na przesuwaniu z jednoczesnym rozcieraniem (piłowaniem) fałdu skórnego, powstałego między rękami, z jednego segmentu na drugi w kierunku dogłowowym. Jest to połączenie głaskania i rozcierania posuwistego, więc działanie będzie podobne do działania tych dwóch technik. Połączenie dwóch lub więcej technik ma skuteczniejsze działanie niż zastosowanie pojedynczej. Chwyt piłowania działa na tkankę skórną i łączną powodując szybkie przekrwienie miejscowe. Wpływa na rozluźnienie napięć występujących w tkance skórnej i łącznej.
Chwyt śrubowania stosujemy przy masażu kręgosłupa. Wykonujemy go w formie ruchów półkolistych, opuszkami palców II-V jednej ręki w najbliższym otoczeniu wyrostków kolczystych po jednej i drugiej stronie kręgosłupa. Odmianą śrubowania jest chwyt przyśrubowania, który stosujemy szczególnie masując grzbiet. Chwyt ten wykonujemy w formie ruchów półkolistych stronami dłoniowymi palców II-V jednej ręki. Stosując tę technikę musimy zwracać uwagę aby przed palcami przesuwał się fałd skórny. Chwyt śrubowania (przyśrubowania) jest połączeniem głębokiego rozcierania i ugniatania, więc ma podobne działanie do obu tych technik. Za pomocą chwytu śrubowania masujemy tkankę mięśniową położoną w najbliższym otoczeniu kręgosłupa i grzbietu. Masowanie w ten sposób powoduje szybkie przekrwienie mięśni oraz pobudza zakończenia nerwów w mięśniach. Chwyt śrubowania pobudza mięśnie i zwiększa ich napięcie.
Chwyt międzykolczysty wykonujemy przez środek kręgosłupa kciukami i palcami wskazującymi obu rąk. Chwytamy fałdy skórne między palce, tak, aby powstał z tych fałdów krzyż. Następnie „przełamujemy” fałdy pionowe i poziome wykonując rękami ruchy w strony przeciwne. W trakcie „przełamywania” stosujemy również rozcieranie opuszkami palców. Chwyt międzykolczysty – służący do masowania tkanek skórnej oraz łącznej – łączy rozcieranie z ugniataniem powierzchownym. Zastosowanie tego chwytu powoduje w krótkim czasie maksymalne przekrwienie skóry i tkanki łącznej. Wpływa to korzystnie na dostarczenie substancji odżywczych więzadłom międzykolcowym oraz więzadłom nadkolcowym, które znajdują się w obrębie wyrostków kolczystych kręgosłupa. Chwyt międzykolczysty działa rozluźniająco na tkanki skórną i łączną.
Chwyt rolowania (myszki) służy do masażu mięśni przykręgosłupowych oraz grzbietu. Stosujemy go chwytając fałd skórny między kciuki a palce II, III, IV obu rąk i przesuwając go wzdłuż kręgosłupa. Na grzbiecie wykonujemy rolowanie podłużne i poprzeczne. Chwyt ten jest połączeniem głaskania, rozcierania posuwistego oraz ugniatania, w związku z tym zakres jego działania jest dość wysoki. Stosujemy go do masowania tkanki łącznej i powierzchownych warstw mięśni. Działa pobudzająco na zakończenia nerwów w skórze oraz powoduje szybkie przekrwienie tkanki łącznej i powierzchownych mięśni.
Chwyt posuwania (posuwisty) stosujemy na mięśniach przykręgosłupowych. Wykonujemy go kłębem kciuka w formie ruchów falujących. Ruchy te polegają na przesuwaniu kłębu kciuka z uciskiem wzdłuż kręgosłupa. Ruch w górę odbywa się z uciskiem i przesuwaniem skóry (ok. 4-5 cm), a następnie dłoń wraca (ok. 2 cm) bez ucisku wraz z naciągniętą skórą. Chwyt ten jest połączeniem głaskania i ugniatania posuwistego. Oddziałujemy nim głównie na powierzchowne warstwy mięśni i skórę. Chwyt posuwania zmniejsza wzmożone napięcie mięśniowe.
Chwyt pociągania stosowany jest w masażu kręgosłupa i wykonuje się opuszkami palców II i III jednej ręki, druga ręka stanowi obciążenie dla ręki prowadzącej. Opuszki palców posuwają się po wyrostkach poprzecznym kręgosłupa. Jest to połączenie głaskania i rozcierania posuwistego. Chwyt pociągania działa na tkanki skórną oraz łączną likwidując w nich napięcia.
Wstrząsanie miednicy wykonujemy w celu likwidacji napięć mięśni i tkanki łącznej w obrębie miednicy. Jest to połączenie wibracji i wstrząsania. Sposób postępowania: chwytamy pacjenta za talerze miedniczne i wykonujemy rękoma ruchy krótkie, energiczne, naprzemienne, w przeciwne strony.
Sprężynowanie klatki piersiowej służy rozluźnieniu zrostów opłucnowych, zwiększeniu wentylacji płuc i utrzymaniu prawidłowej ruchomości klatki piersiowej. Technika ta działa również na okostną żeber klatki piersiowej oraz na mięśnie międzyżebrowe. Sprężynowanie klatki piersiowej wykonujemy w następujący sposób: stajemy z tyłu za pacjentem i układamy dłonie na przednio-bocznych stronach żeber. Polecamy, aby pacjent głośno oddychał ustami, a na szczycie wydechu uciskamy żebra dobrzusznie. W momencie wdechu zwalniamy ucisk na żebrach. Sprężynowanie powoduje rozluźnienie mięśni oddechowych oraz zmniejsza napięcia mięśni klatki piersiowej.
Chwyt podłopatkowy stosowany jest w celu rozluźnienia napięć występujących w trudno dostępnym mięśniu podłopatkowym. Aby zastosować ten chwyt musimy ustawić obręcz barkową w rozluźnieniu. Jedną ręką podtrzymujemy bark, a drugą wsuwamy pod łopatkę od strony przyśrodkowego brzegu łopatki. Następnie wykonujemy rozcieranie i wibrację. Chwyt podłopatkowy działa na mięsień podłopatkowy, powoduje jego lepsze ukrwienie oraz zmniejszenie napięcia.
Chwyt na mięśnie biodrowe służy rozluźnieniu napięć w obrębie tych mięśni, jak również w mięśniach lędźwiowych. Chwyt ten ma wpływ na zmniejszenie wzmożonego napięcia miednicy małej powodując lepsze ukrwienie najbliższej okolicy. Wykonujemy go stopniowo, najpierw wsuwamy dłonie na stronę brzuszną talerzy miednicznych, potem stosujemy głaskanie i rozcieranie.
www.fit.pl
