- ścięgna, które stanowią połączenia mięśnia z układem kostnym bez ruchu stają się sztywne i mało elastyczne.
- więzadła, które stabilizują stawy oraz wyznaczają zakres ich ruchomości skracają się.
Mięśnie zbudowane są z włókien mięśniowych, które mają właściwości kurczliwe. Kurcząc się stają się krótsze i grubsze, pociągają za sobą kości ,do których są przymocowane. Tak powstaje ruch.
Mięśnie mają różne kształty:
- koliste o kształcie pierścieniowatym zamykające otwory ciała
- okrężne o kształcie pętli jak te zamykające oczy i usta
- płaskie i szerokie jak te na oczach
- wachlarzowate na przykład skroniowe poruszające żuchwę
- wrzecionowate-masywne pośrodku i zwężające się ku końcowi, są najczęściej występującymi w układzie człowieka na przykład dwugłowy ramienia, smukły.
Mięśnie mają na ogół dwa przyczepy - głównie na kościach również na powięzłach, torebkach stawowych i wewnętrznych powierzchniach skóry na przykład mięśnie mimiczne.
Przyczep początkowy - znajduje się bliżej środka ciała, a na kończynach bliżej tułowia. Jest zazwyczaj punktem stałym mięśnia.
Przyczep końcowy - jest zwykle punktem ruchomym mięśnia. Podczas skurczu mięsień zbliża do siebie przyczepy. (rys)
Podstawowe mięśnie i ich funkcje
Klatka piersiowa
MIĘSIEŃ |
FUNKCJA |
piersiowy większy |
przywodzi ramię, opuszcza podniesione ramię |
zębaty przedni |
ruch pchania, przesuwa łopatkę do przodu |
mm. międzyżebrowe zewnętrzne |
unoszą żebra - wdech |
mm. międzyżebrowe wewnętrzne |
opuszczają żebra - wydech |
Brzuch
MIĘSIEŃ |
FUNKCJA |
prosty brzucha |
zgina tułów, obniża żebra, unosi miednicę |
skośny zewnętrzny |
obraca tułów w stronę przeciwną, zgina i pochyla na bok |
skośny wewnętrzny |
obraca, zgina i pochyla tułów w swoją stronę |
Grzbiet
MIĘSIEŃ |
FUNKCJA |
czworoboczny |
unosi łopatkę i zbliża do kręgosłupa, pochyla głowę w bok i skręca w stronę przeciną |
najszerszy grzbietu |
przywodzi, prostuje i obraca ramię na zewnątrz |
równoległoboczny |
zbliża łopatkę do kręgosłupa, prostuje tułów |
prostownik grzbietu |
prostuje tułów przy skurczu obustronnym, zgina bocznie przy skurczu jednostronnym |
Szyja
MIĘSIEŃ |
FUNKCJA |
mostkowo-sutkowo-obojczykowy |
pochyla głowę w soją stronę i skręca w przeciwną |
Kończyna górna - obręcz
FUNKCJA |
MIĘSIEŃ |
naramienny (część przednia, boczna, tylna) |
zgina, odwodzi i cofa ramię |
Kończyna górna - ramię
MIĘSIEŃ |
FUNKCJA |
dwugłowy |
zgina i odwraca przedramię |
ramienny |
zgina przedramię |
kruczo ramienny |
zgina i przywodzi ramię |
trójgłowy |
zgina i przywodzi ramię |
Kończyna dolna - obręcz
MIĘSIEŃ |
FUNKCJA |
biodrowo-lędźwiowy |
zgina w stawie biodrowym |
pośladkowy wielki |
prostuje, odwodzi i obraca |
pośladkowy średni |
na zewnątrz w biodrze odwodzi |
Kończyna dolna - udo
MIĘSIEŃ |
FUNKCJA |
krawiecki |
zakładanie nogi na nogę, zgina i obraca na zewnątrz |
czworogłowy uda (prosty uda) |
prostuje staw kolanowy, zgina w biodrze |
dwugłowy uda |
zgina kolano |
półścięgnisty |
zgina kolano |
półbłoniasty |
zgina kolano |
mm.przywodziciel krótki, długi, wielki |
przywodzą udo |
mm. naprężacz powięzi szerokiej |
odwodzi udo przy prostym kolanie |
smukły |
przywodzi udo, zgina kolano |
Kończyna dolna - podudzie
MIĘSIEŃ |
FUNKCJA |
piszczelowy przedni |
zgina grzbietowo stopę i odwraca |
trójgłowy łydki (płaszczkowaty, brzuchaty) |
zgina podeszwowo stopę i zgina kolano |
Wpływ ćwiczeń na układ mięśniowo-więzadłowy
- trening wytrzymałościowy działa pozytywnie na ukrwienie mięśni i całego układukrążenia wraz z sercem
- ćwiczenia wzmacniające zatrzymują proces atrofi (zaniku), mięśni, utrzymują i dalej budują masę mięśni
- stabilny gorset mięśniowy chroni całe ciało przed procesami męczenia aparatu ruchu
- elastyczne więzadła i silne ścięgna gwarantują optymalny zakres ruchomości stawów
- silne mięśnie chronią przed zimnem
- dobrze funkcjonująca muskulatura daje dobry wygląd i zapewnia poprawne funkcjonowanie w sferze psychiki