-
Mięśnie wyrazowe:
A. mięśnie sklepienia czaszki (m. naczaszny)
- m. potyliczno-czołowy (ma dwa brzuśce potyliczny i czołowy)
- m. skroniowo-ciemieniowy
- czepiec ścięgnisty - jest to wspólne ścięgno dla ww. mięśni
B. mięśnie otoczenia szpary powiek
- m. okrężny oka (3 części: oczodołowa, powiekowa i łzowa)
- m. marszczący brwi
- m. podłużny
C. mięśnie otocznia szpary ust
- m. szeroki szyi
- m. obniżacz wargi dolnej
- m. obniżacz kata ust
- m. bródkowy
- m. śmiechowy
- m. jarzmowy większy
- m. jarzmowy mniejszy
- m. dźwigacz wargi górnej i skrzydełka nosa
- m. dźwigacz wargi górnej
- m. dźwigacz kata ust
- m. policzkowy
- m. okrężny ust
D. mięśnie otoczenia nozdrzy
- m. nosowy
- m. obniżacz przegrody nosa
E. mięśnie małżowiny usznej
- m. uszny przedni
- m. uszny górny
- m. uszny tylny -
Mięśnie szyi
- wyróżniamy trzy grupy: powierzchowną, środkową (wszystkie związane z kości gnykową) i głęboką
I. GRUPA POWIERZCHOWNA
- m. szeroki szyi (platysma) - położony jest w okolicy przedniej i bocznej tuż pod skórą
Pp: tkanka podskórna okolicy podobojczykowej na wysokości II / III żebra
Pk: cz. boczna - na powięzi przyuszniczej i żwaczowej twarzy,
cz. przyśrodkowa- kąt ust, łączy się z włóknami m. obniżacza wargi dolnej i m. obniżacza kąta ust - żuchwa, od guzka bródkowego do poziomu pierwszego zęba trzonowego.
F: unosi skórę szyi z podłoża wraz tkanką podskórną dzięki czemu zmniejsza ciśnienie powietrza na ż. szyjną wewn., biegnącą pod mięśniem.- kąty ust. Pociąga ku dołowi i bocznie nadając twarzy wyraz strachu, gniewu.
N: g. szyi n. twarzowego (r. colli), która zespala się z g. górną n. poprzecznego szyi ze splotu szyjnego (ale korzysta tylko z jego drogi).
- mostkowo-obojczykowo-sutkowy (m. sterno-cleido-mastoideus - m. SCM)
Pp: głowa przyśrodkowa -powierzchnia przednia rękojeści mostka, przykrywając częściowo staw most-kowo-obojczykowy,głowa boczna powierzchnia górna końca mostkowego obojczyka miedzy obu głowami znajduje się niewielka trójkątna szczelina - dół nadobojczykowy mniejszy.
Pk: wyrostek sutkowaty kości skroniowej i boczna część kresy karkowej górnej
F: gdy klatka piersiowa jest ustalona- jednostronnie-zgina głowę ku bokowi i odwraca głowę w stronę przeciwległą, unosząc twarz ku górze - obustronnie zgina głowę do tyłu unosząc twarz ku górze i wzmaga lordozę szyjną - przy ustalonym i wyprostowanym kręgosłupie w odc. szyjnym dz. obustron-nie pociąga głowę do przodu (np. podnoszenie głowy u leżącego) unosi głowę, gdy głowa jest usta-lona unosi mostek jest więc pomocniczym mięśniem wdechowym.
N: g. zewn. n. XI -dodatkowego i gg. splotu szyjnego
II. GRUPA ŚRODKOWA
A. MM. PODGNYKOWE w liczbie 4, tworzą dwie warstwy
powierzchowna - m. mostkowo-gnykowy i m. łopatkowo-gnykowy
głęboka - m. mostkowo-tarczowy i m. tarczowo-gnykowy.
- m. mostkowo-gnykowy (m. sternohyoideus)
Pp: powierzchnia tylna rękojeści mostka, stawu mostkowo-obojczykowego końca mostkowego oboj-czyka.
Pk: trzon kości gnykowej przyśrodkowo od m. łopatkowo-gnykowego.
- m. łopatkowo-gnykowy ( m. omohyoideus)
w części środkowej ma on ścięgno pośrednie które dzieli mięśień na brzusiec dolny i górny
Pp: część boczna górnego brzegu łopatki i więzadło poprzeczne łopatki sięgając do podstawy wyrost-ka kruczego łopatki (venter inferior)
Pk: trzon kości gnykowej ku bokowi od przyczepu m. mostkowo-gnykowego ( venter superior)
- m. mostkowo-tarczowy (m. sternothyroideus)
Pp: pow. tylna rękojeści mostka i chrząstki I żebra, poniżej przyczepu m. 1
Pk: kresa skośna chrząstki tarczowatej krtani
- m. tarczowo-gnykowy (m. thyreohyoideus)
Pp: kresa skośna chrząstki tarczowatej
Pk: trzon i rogi większe k. gnykowej do tyłu od przyczepu mm. 1 i 2
F: wspólnie ich funkcja polega na ustalaniu kości gnykowej, staje się ona wtedy punktem podpory w pracy mm języka lub przy obniżaniu żuchwy
B. MM. NADGNYKOWE ( mm suprahyoidei)
- m. dwubrzuścowy (m. digastricus) - zbudowany jest z dwóch brzuśców połączonych ścięgnem po-średnim
Pp: rozpoczyna się brzuścem tylnym na wcięciu sutkowym k. skroniowej, biegnie ku przodowi do k gnykowej, przechodzi w ścięgno pośrednie, które przyczepia się do k. gnykowej pętlą ścięgnistą. Brzusiec przedni rozpoczyna się ścięgnem pośrednim i kierując się do przodu i ku górze przyczepia się do
Pk: dołka dwubrzuścowego żuchwy
F: przy ustalonej k. gnykowej opuszcza żuchwę ,przy ustalonej żuchwie podnosi kość gnykową
N: n. żuchwowo-gnykowy od V3 - brzusiec przedni
gałąź n twarzowego - brzusiec tylny
- m. rylcowo-gnykowy (m. stylohyoideus)
Pp: wyrostek rylcowaty kości skroniowej
Pk: trzon, rogi większe k gnykowej
F: pociąga k. gnykową ku górze i ku tyłowi
N jak brzusiec tylny m. dwubrzuścowego
- m. żuchwowo -gnykowy (m. mylohyoideus)
Pp: kresa żuchwowo-gnykowa żuchwy
Pk: szew łącznotkankowy biegnący od spojenia żuchwy do k gnykowej
F: przy ustalonej k gnykowej opuszcza żuchwę, przy ustalonej żuchwie unosi k. gnykową i napina dno jamy ustnej unosząc język
N: jak brzuśca przedniego m. dwubrzuścowego
- m. bródkowo-gnykowy (m. geniohyoideus)
Pp: kolec bródkowy żuchwy
Pk: powierzchnia przednia trzonu k. gnykowej
F: unosi k gnykową, opuszcza żuchwę unosi język w pierwszej fazie połykania
N: włókna splotu szyjnego drogą n. XII (ew. też n. XII)
III GRUPA GŁĘBOKA
- wszystkie mm tej grupy mają przyczepy początkowe na kręgosłupie
- wyróżnia się dwie podgrupy: boczna obejmuje mm pochyłe dochodzące do żeber, przyśrodkowa leży do przodu od kręgosłupa i łączy się tylko z kręgami
MM. POCHYŁE (mm scaleni)
- m. pochyły przedni ( m. scalenus ant.)
Pp: rozpoczyna się trzema pasmami od guzków przednich wyrostków poprzecznych 3-6 kręgu szyjnego
Pk: guzek m. pochyłego przedniego na I żebrze
- m. pochyły środkowy (m. scalenus med.)
Pp: 6-7 pasmami od brzegu bocznego bruzdy n rdzeniowego wyr poprzecznych 1-6 kręgu szyjnego
Pk: na I żebrze do tyłu od bruzdy t podobojczykowej
- m. pochyły tylny (m. scalenus post.)
Pp: 2-3 pasmami od guzków tylnych wyr poprzecznych kręgów C5, C6 i C7
Pk: pow. zewn. II żebra
- m. pochyły najmniejszy (m. scalenus minimus)
Pp: 1, 2 pasma od wyrostków poprzecznych C6 i C7
Pk: zewn. powierzchnia II żebra
F: działając jednostronnie pochylają kręgosłup w odcinku szyjnym do boku, działając obustronnie zgina-ją go do przodu, gdy kręgosłup jest ustalony dźwigają I i II żebro ku górze są więc silnymi mm po-mocniczymi wdechowymi, szczególnie przy przegiętej do tyłu głowie i szyi.
N: bezpośrednie gg splotu szyjnego i ramiennego