Obecnie, głównie dzięki zdobyczom cywilizacji, człowiek niestety znacznie ograniczył swoją aktywność fizyczną. W pozycji siedzącej (samochód, telewizja, praca za biurkiem itp.) spędzamy najwięcej czasu, a to znacznie przeciąża kręgosłup.
Obliczono, że właśnie w tej pozycji, z plecami opartymi o krzesło, na 3. krążek międzykręgowy, znajdujący się między 3. a 4. kręgiem lędźwiowym, wywierany jest nacisk rzędu 140 kg. Przy lekkim pochyleniu do przodu nacisk ten zwiększa się do ok. 175 kg, aby w czasie głębszego pochylenia wzrosnąć do 250-275 kg. Zresztą właśnie wtedy dochodzi najczęściej do tzw. wypadnięcia dysku. Dla porównania w innych pozycjach wielkość nacisku na ten sam krążek międzykręgowy wynosi:
- w pozycji stojącej - ok. 100 kg,
- w pozycji stojącej z pochyleniem do przodu - ok. 150-200 kg,
- leżąc na boku - ok. 75 kg,
- leżąc na wznak - ok. 25 kg.
Jak żyć w zgodzie z kręgosłupem?
Brak aktywności ruchowej powoduje zmniejszenie ruchomości kręgosłupa, osłabienie siły mięśni grzbietu, brzucha i pośladków ważnych w utrzymaniu pionowej postawy.
Najlepszym i najprostszym sposobem utrzymania kręgosłupa w dobrej kondycji jest gimnastyka i aktywny wypoczynek. Ze sportów rekreacyjnych najlepiej uprawiać pływanie i jazdę na rowerze, gdyż są to formy ruchu, które najmniej obciążają kręgosłup.
Duże znaczenie dla zdrowia kręgosłupa ma także utrzymanie w dobrej kondycji mięśni tułowia. Zyskuje się to przez systematyczne wykonywanie ćwiczeń wzmacniających mięśnie grzbietu i brzucha.
Najlepiej ćwiczyć tak, aby nasze tętno w czasie treningu wynosiło co najmniej 120 uderzeń na minutę. Trening powinien trwać nie mniej niż 30 min, z uwzględnieniem krótkich przerw na odpoczynek między poszczególnymi ćwiczeniami. Liczba powtórzeń danego ćwiczenia powinna uwzględnić nasze zaawansowanie w treningach (im większy staż w treningu, tym większa liczba powtórzeń). Ćwiczenia powinny być wykonywane w seriach w maksymalnych zakresach ruchu, ale nie przekraczając granicy bólu.
Jak zmniejszyć bóle krzyża?
- Kładziemy się na plecach, nogi zgięte w kolanach, stopy oparte na podłożu, ręce pod głową lub wzdłuż tułowia. W pozycji tej wykonujemy kolejne ćwiczenia, powtarzając je kilkakrotnie:
1. przyciskamy kręgosłup do podłoża, napinając mięśnie brzucha, a następnie rozluźniamy mięśnie,
2.zginamy na zmianę prawą i lewą nogę z przyciągnięciem jej do brzucha,
3. przyciągamy obie zgięte w kolanach nogi do brzucha i z powrotem opieramy je o podłoże,
4.unosimy głowę, ręce układamy na udach i przyciągamy nogi do brzucha z równoczesnym stawianiem oporu rękoma , ręka prawa położona na zewnętrznej stronie uda, nieznacznie przechylamy kolana w lewo z oporem ręki. Powtarzamy to samo w prawą stronę.
- Leżymy na brzuchu, pod biodra podkładamy twardą poduszkę, kilkakrotnie napinamy i rozluźniamy mięśnie pośladkowe.
- Klękamy, podpierając się na wyprostowanych rękach, unosimy grzbiet w górę, jednocześnie opuszczając głowę ("koci grzbiet"), następnie wyginamy kręgosłup w dół z uniesieniem głowy do góry.
Kiedy bolą korzonki
W kręgosłupie występują największe przeciążenia, które mogą w niektórych przypadkach (np. podnoszenie ciężaru z podłogi "samym kręgosłupem", gwałtowny skłon) doprowadzić do naruszenia lub przerwania pierścienia włóknistego. W wyniku tego może dojść do wysunięcia fragmentu tegoż pierścienia lub jądra miażdżystego i ucisku rdzenia kręgowego lub jego korzeni nerwowych.
Wysunięcie to może nastąpić do tyłu, w kierunku kanału kręgowego lub w bok. W zależności od tego oraz od siły ucisku rdzenia kręgowego lub jego korzeni występują najczęściej objawy w postaci silnego bólu w tej okolicy, promieniującego do pośladków, nieraz do kończyn dolnych, nasilającego się przy każdej próbie wykonania ruchu. Czasami występuje niedowład kończyn dolnych, zaburzenia czucia i funkcji układu wydalania.
Twój kręgosłup lubi
- siedzenie z podpartym odcinkiem lędźwiowym kręgosłupa,
- utrzymywanie postawy wyprostowanej - najlepiej spróbować przed lustrem,
- systematyczną gimnastykę, np. krążenie bioder, skłony w przód i tył, w lewo i prawo,
- krótką gimnastykę i rozluźnienie po dłuższej pracy w pozycji siedzącej lub po dłuższym staniu.