Jesienią prawie każdy z nas narzeka na brak energii, nadmierny stres, a w ich wyniku zmęczenie, wyczerpanie, ospałość, apatię, osłabienie koncentracji, brak motywacji. W takim stanie wiele osób spożywa duże ilości słodyczy, pije sporo kawy i pali więcej niż zwykle papierosów lub rzuca się w wir pełnych napięcia zajęć zawodowych, aby odzyskać zasoby energii. Takie próby kończą się jednak tylko zwiększeniem stresu i wkrótce rodzą wyczerpanie i poczucie, że wszystko wymyka się spod kontroli. Diagnoza psychiatry jest następująca – depresja.
Dlaczego zapadamy na depresję?
Uczucia, nastroje i wrażenia powstają przy współudziale wielu substancji biologicznych: białek, węglowodanów, tłuszczów, witamin i minerałów. Gdy brakuje optymalnego zaopatrzenia w składniki odżywcze zaburzeniu ulega wewnętrzna homeostaza (równowaga) organizmu. Narządy wewnętrzne zużywają zapasy nagromadzone we wcześniejszym okresie życia. Niestety, mózg i otaczające go włókna nerwowe nie posiadają możliwości korzystania z magazynów energetycznych. Na skutek deficytu składników odżywczych bardzo szybko ulegają zniszczeniu, a ich funkcje przewodzące ulegają znacznemu osłabieniu. W odruchu samoobrony układ nerwowy nastraja się defensywnie i przewodzi tylko niektóre bodźce, chroni się przed jakimkolwiek ryzykiem, dopuszcza stany zniechęcenia, lęku i depresji.
Ucieczka ze smutku
Czy można tego uniknąć? Na szczęście okazuje się, że tak. Oczywiście nie jesteśmy w stanie poradzić sobie z predyspozycjami dziedzicznymi, jakie zostały zapisane w genotypie każdego z nas, ale mamy jeszcze jedno wyjście. Możemy próbować minimalizować niekorzystne wpływy aury za pomocą odpowiednio zbilansowanej diety, obfitującej we wszystkie niezbędne do prawidłowego funkcjonowania ustroju składniki odżywcze, witaminy i minerały. Nie należy zapominać o dużej ilości ruchu na świeżym powietrzu i odpowiedniej ilości snu, który zapewnia regenerację mózgu.
Radość życia, energia, optymizm
Mózg człowieka jest bardzo wymagający. Przy wadze zaledwie 1300g (około 2% masy ciała), do pracy zużywa około 25% wszystkich substancji odżywczych dostarczanych organizmowi z dietą. Zapotrzebowanie energetyczne 100 miliardów komórek mózgowych wymaga stałego dopływu glukozy, która może zostać wprowadzona do neuronów jedynie przy obecności chromu. Bardzo istotne dla właściwej pracy mózgu są też witaminy z grupy B, PP oraz cholina. Zadaniem choliny jest ułatwienie wprowadzenia tłuszczu do komórek i synteza błon komórkowych w układzie nerwowym.
Pieniądze szczęścia nie dają...
Bardzo poważnym źródłem szczęścia dla naszego organizmu są minerały. Za najważniejsze „szczęściodajne” minerały uważane są:
- miedź, magnez, lit – istotne dla zachowania prawidłowych połączeń wzdłuż nerwów substancji przewodzących i bodźcowych oraz dla peptydów euforycznych,
- żelazo – dostarcza tlenu niezbędnego do pracy komórek nerwowych,
- wapń – pełni funkcje substancji przewodzącej bodźce nerwowe, tworzy mikroskopijne kanaliki, którymi płyną impulsy nerwowe,
- sód, potas, chlor – niezbędne w procesach przewodzenia,
- mangan – podstawowy składnik enzymów, uczestniczy w procesach powstawania bodźcowych substancji nerwowych, gwarantujących przytomność i koncentrację,
- fosfor – dostarcza energii do pracy neuronów.
Należy jednak pamiętać, że minerały organizm potrzebuje w pewnych, ściśle określonych ilościach. Samowolna suplementacja zamiast poprawy nastroju, może wywołać wręcz odmienne, groźne dla zdrowia skutki!
Dieta antystresowa
-
Pół szklanki pełnego ziarna dziennie: ziarno owsiane, jęczmienne, pszeniczne, żytnie, orkiszowe, w miarę możliwości grubo mielone, pieczywo pełnoziarniste – co dostarczy węglowodanów wolno uwalniających się, sodu, potasu, chloru, witamin z grupy B, PP, choliny
- Dziennie 100g sera żółtego wymiennie z litrem mleka – jako źródło wapnia i fosforu
- Codziennie ciemnozielone warzywa liściaste, rośliny strączkowe (fasola, soja, soczewica) – gdzie znajduje się magnez
- Każdego dnia nieoczyszczony ryż, orzechy, nasiona, pestki słonecznika i dyni – czyli magnez, lit, miedź, mangan, cholina
- Jaja, podroby (wątróbkę) raz na tydzień – źródło żelaza, białka, witamin z grupy B oraz choliny
- Około 1,5 kg dziennie świeżych warzyw i owoców – co gwarantuje prawidłową prace jelit, oraz dostarcza wielu witamin, cukrów i minerałów
- Ryby co najmniej raz w tygodniu – wielonienasycone kwasy tłuszczowe wzmacniające układ nerwowy i cholina
Czego unikać, by nie dać się depresji:
- Spożywania dużej ilości słodyczy, cukru – cukry proste niwelują zmęczenie tylko na chwilę, a mogą przyczynić się do nadwagi
- Częstego picia napojów energetycznych, czarnej kawy – działają one pobudzająco tylko przez krótki okres czasu, potem organizm musi zwalczać jeszcze większe zmęczenie
- Przebywania w słabo oświetlonych, dusznych pomieszczeniach – pogłębia to znacznie uczucie przygnębienia i zmęczenia
- Palenia papierosów i towarzystwa osób palących – palenie bierne szkodzi jeszcze bardziej, człowiek czuje się ospały i podtruty
- Zbyt dużego i forsownego wysiłku umysłowego – nadmierne obciążenie wyzwaniami trudnymi do zrealizowania może przyczynić się do wystąpienia załamania nerwowego.
A. Czarnewicz-Kamińska
