Dieta wegańska i wegetariańska - czy jest zdrowa dla nerek?

Okazuje się, że osoby zmagające się z przewlekłą chorobą nerek powinny zrezygnować z jedzenia mięsa na rzecz warzyw i owoców i bliżej przyjrzeć się diecie wegetariańskiej, która może mieć pozytywny wpływ na przebieg choroby. Tymczasem wegetarianizm deklaruje zaledwie 4 proc. Polaków.
2021-10-11 00:00
Udostępnij
Dieta wegańska i wegetariańska - czy jest zdrowa dla nerek?

Szacuje się, że w Polsce na różne stadia przewlekłej choroby nerek choroby cierpi ponad 4 miliony ludzi. Zdecydowana większość (aż 90%!) nie zdaje sobie sprawy, że choruje. Choroba rozwija się po cichu nawet przez 20 – 30 lat. Organizm w tym czasie przyzwyczaja się do zmian, które niestety w pewnym momencie dają o sobie znać. Każdego roku na przewlekłą chorobę nerek w Polsce umiera 80 tysięcy Polaków. Tymczasem o nieprawidłowościach naszych nerek wskazuje już proste badanie krwi i moczu.

Pacjenci powinni zredukować ilość spożywanego dziennie białka do maksimum 0,8 g na kilogram masy ciała i ograniczyć ilość soli. Celem takich restrykcji jest ochrona nerek przed nadmiernym wytwarzaniem m.in. mocznika. Niewydolność nerek prowadzi do gromadzenia się toksycznych związków przemiany materii w organizmie. Tymczasem “standardowa” dieta Polaków to przyswajanie średnio dwa razy więcej białka - nawet do 2 g na kg masy ciała/dobę. To ponad dwa razy więcej niż wskazują normy żywienia.

Czy osoby chore na nerki powinny stosować jakaś dietę?

By zminimalizować ryzyko rozwoju niewydolności nerek warto zastanowić się nad przejściem na dietę wegetariańską. Jedzenie warzyw zamiast mięsa może pomóc pacjentom ze schorzeniami nerek. Dzięki wprowadzeniu do menu diety wegetariańskiej, organizm usuwa zbędny, toksyczny fosfor - informują naukowcy z Indiana University School of Medicine i Roudebush Veterans Affairs Medical Center, którzy zbadali wpływ tej diety i mięsa na pacjentów zmagających się z problemami nerkowymi w oparciu o poziom fosforu. Okazało się, że pacjenci na diecie wegetariańskiej mieli niższy poziom fosforu we krwi. Zaobserwowano u nich również zmniejszenie wydalania fosforu z moczem.

“Dieta wegetariańska jest dietą, która dostarcza mniejszą ilość białka. Mięso i produkty odzwierzęce są zastępowane przez rośliny strączkowe: fasolę, soczewicę, ciecierzycę czy groszek. Białko roślinne jest bezpieczniejsze dla chorych, ponieważ zmniejsza zakwaszanie organizmu. Jednocześnie ze spożywania białka nie możemy zrezygnować całkowicie, ponieważ pełni ono w naszym organizmie bardzo ważną funkcję jak: budowa mięśni, leczenie ran i zwalczanie infekcji. Pacjenci wspólnie z dietetykiem powinni kontrolować poziom białka we krwi i pilnować spożywania warzyw zawierających niższą ilość potasu i fosforu, ale jednocześnie zwrócić uwagę na odpowiednią dla niego wartość kaloryczną posiłków. Ważne jednak, żeby rezygnując z mięsa nie zacząć spożywać zbyt dużo nabiału. Dobre efekty przynosi również dieta roślinna, czyli bez spożywania produktów pochodzenia zwierzęcego. Taką dietę pomoże zbilansować wykwalifikowany dietetyk” - mówi dr Hanna Stolińska, dietetyk kliniczny.

Czy nerki będą żyły dłużej, jeśli przejdziemy na wegetarianizm?

Dieta wegetariańska może wpłynąć także na złagodzenie ciśnienia tętniczego (na które cierpi znaczny odsetek chorych na nerki) i zmniejszenie masy ciała, obciążające chore nerki. Wegetarianizm to też mniejsze nasilenie kwasicy w przewlekłej chorobie nerek. Warzywa mogą redukować uszkodzenia nerek spowodowane kwasicą metaboliczną. Właściwie zbilansowana wegetariańska dieta niskobiałkowa może korzystnie wpłynąć na spowolnienie progresji przewlekłej nerek i tym samym na konieczność rozpoczęcia dializoterapii.


4 wege apetyczne pomysły na obiad dla chorych na nerki

BROKUŁY Z KALAFIOREM W SEZAMIE
Czas przygotowania – 15 minut

Składniki:

Kalafior (200 g)
Brokuły (200 g)
Nasiona sezamu (5g)
Olej rzepakowy (20 g)
Pieprz czarny mielony (szczypta)

Pokroić warzywa na drobne różyczki. Rozgrzać olej na patelni, wrzucić warzywa i smażyć na wolnym ogniu z dodatkiem łyżki sezamu. Posolić, popieprzyć. Dać im 15 min. na zmięknięcie i obsmażenie. Gdy już będą miękkie, dodać pozostały sezam i jeszcze podsmażyć kilka minut. Danie można podawać z ziemniakami z masłem.

RISOTTO Z DYNIĄ I PIECZARKAMI (przepis na 2 porcje)
Czas przygotowania – 30 minut

Składniki:
Bulion warzywny (domowy, 2 szklanki)
Oliwa z oliwek (łyżka)
Cebula (50 g)
Ryż biały (3 łyżki)
Dynia (400 g)
Świeży rozmaryn (łodyżka)
Masło ekstra (2 łyżeczki)
Pieczarki (200 g)
Pietruszka (liście, 6 g)
Rukola (garść)
Olej rzepakowy (łyżka)

Do garnka wlać oliwę i masło. Dodać rozmaryn oraz ryż i smażyć, mieszając przez pół minuty. Wlać połowę bulionu. Dodać obraną i pokrojoną w kosteczkę dynię, mieszając smażyć kilkanaście sekund. Dodać kolejną porcję bulionu, gdy poprzednia będzie już wchłonięta przez ryż (ok. 20-23 minut, na koniec ryż i dynia mają być miękkie). W trakcie gotowania risotto należy co chwilę mieszać. Na koniec dynia powinna częściowo się rozpaść, w razie potrzeby można ją miejscami rozgnieść widelcem. Pieczarki oczyścić gąbeczką, przekroić na 4 części i wrzucić na posmarowaną oliwą patelnią. Obsmażyć na złoty kolor z każdej strony, następnie dodać masło i natkę pietruszki, wymieszać i chwilę razem podsmażać.

PAPRYKA FASZEROWANA RYŻEM I WARZYWAMI
Czas przygotowania – 30 minut

Składniki:

Ryż biały (prawie 3 łyżki)
Olej rzepakowy (łyżka)
Pomidory z puszki krojone (50 g)
Włoszczyzna krojona w paski (50 g)
Cukinia (60g)
Papryka czerwona (140 g)
Pieprz czarny mielony (szczypta)

Ugotuj ryż. Podsmaż na oleju włoszczyznę razem z pokrojoną cukinią. Następnie dodaj pomidory w puszki oraz pieprz, wymieszaj. Przetnij paprykę tak, aby można było ją nafaszerować. Ryż z warzywami umieść w środku papryki. Nałóż czapeczkę na wierzch. Piecz w piekarniku około 15 minut (180 stopni).

PUREE Z ZIELONEGO GROSZKU (przepis na 2 porcje)
Czas przygotowania – 10 minut

Składniki:

Jogurt naturalny (1,5 łyżki)
Masło ekstra (2 łyżeczki)
Groszek zielony, mrożony (500 g)
Pieprz czarny mielony (szczypta)

Rozgrzej masło na patelni. Dodaj groszek i podsmaż kolejne 4 minuty, mieszając. Dodaj jogurt naturalny, pieprz, gotuj bez przykrycia ok. 2 minuty. Zawartość patelni zmiksuj przy pomocy blendera na gładkie puree.