Cukrzyca – jaka to choroba?
Cukrzyca to choroba metaboliczna, która polega na niezdolności organizmu do prawidłowej regulacji glukozy we krwi. Stężenie cukru w surowicy podnosi się, zwłaszcza po posiłkach. Stosowanie odpowiednio zbilansowanej diety dla diabetyków jest ważne, ponieważ długo utrzymująca się cukrzyca może doprowadzić do rozwoju miażdżycy, nadciśnienia tętniczego, zaburzeń układu nerwowego czy nieprawidłowej pracy nerek. Nagły i znacznie podwyższony poziom cukru we krwi może wywołać śpiączkę, a w skrajnych przypadkach nawet śmierć.
Dieta cukrzycowa a zasady zdrowego żywienia
Dieta dla cukrzyków pokrywa się z zasadami zdrowego żywienia. Jej głównym celem jest jedzenie zdrowych i lekkostrawnych pokarmów. Jadłospis dla cukrzyka powinien być dobierany indywidualnie do stanu zdrowia, płci, wieku, aktywności fizycznej, masy ciała, współistniejących chorób oraz przyjmowania różnych leków. Osobom otyłym zaleca się zdrowe odchudzanie, aby uniknąć przykrych powikłań, jak np. miażdżyca. W diecie cukrzycowej należy jeść regularne posiłki przynajmniej 4-5 dziennie, najlepiej o stałych porach. W przypadku chorych na cukrzycę typu 1 ilość dań wzrasta do 6, a nawet 7 w ciągu dnia.
Główne zasady diety cukrzycowej to zwiększenie ilości ryb w diecie ze względu na to, że są dobrym źródłem kwasów omega-3. Posiłki dla diabetyków powinny być również bogate w błonnik pokarmowy, który znajduje się w: pełnoziarnistym pieczywie, roślinach strączkowych, ziemniakach, warzywach oraz owocach. Należy wybierać mniej słodkie rodzaje owoców, np.: arbuza, cytrynę, grapefruita czy wiśnie. Dzienna ilość soli nie powinna przekraczać 6 g. Podroby oraz żółtka jaj można jeść maksymalnie 2-3 razy w tygodniu w ograniczonych ilościach. Źródłem białka w diecie powinno być: chude mięso (np. drób, cielęcina), odtłuszczone mleko i jego przetwory, dobrej jakości wędliny z małą zawartością tłuszczu. Codzienną dietę można wzbogacić w wielonienasycone kwasy tłuszczowe, jak: olej kukurydziany, sojowy czy jednonienasycone, np.: olej rzepakowy czy oliwa z oliwek. Dietę dla cukrzyków dobrze jest wzbogacić cennymi antyoksydantami, jak kwas askorbinowy, witamina E czy beta-karoten. W prawidłowej i dobrze zbilansowanej diecie nie może zabraknąć również witaminy B6, B12, a także kwasu foliowego.
Czego nie można jeść przy cukrzycy?
Z diety dla diabetyków należy wykluczyć takie produkty jak słodycze i alkohol. Powodują one bowiem wzrost stężenia cukru we krwi oraz cholesterolu, co sprzyja rozwojowi cukrzycy. Z codziennego jadłospisu należy również wykluczyć owoce zawierające dużo cukru, jak banany i winogrona. Przygotowując posiłki, diabetycy powinni zrezygnować ze smażenia potraw w tłuszczu. Zamiast tego można gotować na parze, piec w piekarniku czy smażyć bez dodawania tłuszczów, np. w papierze do pieczenia. Z diety należy wykluczyć takie produkty, jak: tłuste mięso i wędliny, smalec, masło oraz tłuste mleko i jego przetwory.
