Żywność funkcjonalna

Zgodnie z definicją – postacią lub inaczej mówiąc – formą – żywność funkcjonalna nie może różnić się od żywności konwencjonalnej. Co więcej – powinna być spożywana jako część składowa zwyczajowej, normalnej diety przeciętnego człowieka. Tak, więc – podążając tym tokiem rozumowania – żywność funkcjonalna nie może występować w formie tabletek ani czy kapsułek.

Co to takiego?

Żywność funkcjonalna to specjalnie opracowane produkty spożywcze, które wykazują korzystny, udokumentowany wpływ na zdrowie ponad ten, który wynika z obecności w niej składników odżywczych tradycyjnie uznawanych za niezbędne. Czyli, mówiąc prościej, jest to każda żywność wywierająca dodatkowy, korzystny wpływ na zdrowie ponad ten, który wynika z jej wartości odżywczej.

Między żywnością a lekarstwem

Owe korzystne oddziaływanie na zdrowie człowieka musi być udowodnione badaniami prowadzonymi na ludziach, którzy spożywali badany produkt spożywczy. Badania te jedzenie%20funkcjonalne4

powinny być prowadzone przez niezależne ośrodki naukowe, obejmować wystarczająco dużą grupę osób i trwać dostatecznie długo, by wykazać wpływ danych produktów spożywczych na organizm człowieka. W licznych badaniach dowiedziono, że spożywanie żywności funkcjonalnej może zapobiegać wystąpieniu chorób lub wspomagać ich leczenie.
Żywność funkcjonalna to np. produkty spożywcze, napoje, które poprawiają fizyczną i psychiczną jakość życia, ułatwiają zwiększenie wydolności fizycznej. Gwarantują prawidłowy rozwój, skracają czas trwania choroby, ułatwiając powrót do formy i skracając czas trwania rekonwalescencji.

Skąd te właściwości?

Podwyższona jakość zdrowotna takiej żywności wynika głównie z obecności w jej składzie tzw. bioaktywnych substancji, które wpływają pozytywnie na wybrane procesy metaboliczne zachodzące w naszym organizmie. Podwyższona jakość zdrowotna takiej żywności wynika głównie z obecności w jej składzie tzw. bioaktywnych substancji, które wpływają pozytywnie na wybrane procesy metaboliczne zachodzące w naszym organizmie.

Dotychczas udowodniono korzystne zdrowotne właściwości następujących bioaktywnych składników żywności:

błonnik pokarmowy – zapobiega zaparciom oraz obniża poziom cholesterolu we krwi,
probiotyki – odpowiadają za rozwój i obecność prawidłowej mikroflory w jelicie,
poliole – (alkohole wielowodorotlenowe) – hamują rozwój próchnicy w jamie ustnej,
aminokwasy, peptydy, białka – np. L-karnityna powoduje przyrost masy mięśniowej,
wielonienasycone kwasy tłuszczowe – zapobiegają chorobom układu krążenia,
witaminy – np. antyutleniacze- wit.C, wit.E i b-karoten neutralizują wolne rodniki,
składniki mineralne – np. wapń zapewnia odpowiednią mineralizację kości,
cholina i lecytyna – usprawniają funkcjonowanie układu nerwowego,
substancje fotochemiczne – np. kofeina pobudza układ nerwowy.

Gdzie szukać?

By zapewnić regularne dostarczanie do organizmu odpowiednich ilości substancji bioaktywnych, powinny być one dodawane do produktów często spożywanych w naszej zwyczajowej diecie, np. do przetworów mlecznych, zbożowych czy napojów owocowych. Ze względu na specyficzny skład żywność funkcjonalną dzielimy na:

wzbogaconą (poprzez dodanie składnika, którego niedostateczna podaż sprzyja zaburzeniom zdrowotnym): produkty mleczne, zbożowe, mięsne;
niskoenergetyczną: produkty mleczne, margaryny, napoje, soki, słodycze, wędliny;
wysokobłonnikową: produkty zbożowe (pieczywo, makarony, płatki śniadaniowe);
probiotyczną: produkty mleczne (jogurty, kefiry, maślanki, mleko acidofilne) napoje;
o obniżonej zawartości sodu: sól, pieczywo, sery dojrzewające, wędliny;
o obniżonej zawartości cholesterolu: margaryny, sery, wędliny;
energetyzującą: napoje z guaraną, tauryną, kofeiną.

Dla kogo?

Żywność funkcjonalną w codziennej diecie może spożywać bez obaw każdy z nas. Tego typu żywność powszechnie znajduje zastosowanie przede wszystkim w niektórych stanach chorobowych, w okresach zwiększonego zapotrzebowania na jakiś składnik diety oraz przy poprawie nastroju czy zwiększeniu wydolności psychofizycznej organizmu. Producenci poszczególne wyroby kierują do określonych grup targetowych. Ze względu na zaspokajanie specyficznych potrzeb w żywności funkcjonalnej wyróżnić można następujące rodzaje: