Zakres działania ortopedii
Podstawowym zadaniem ortopedii jest diagnostyka oraz leczenie chorób i urazów narządów ruchu. Nie bez znaczenia jest również profilaktyka, która powinna być stosowana już od okresu niemowlęcego. Im wcześniej zostanie wykryta i odpowiednio zdiagnozowana wada układu kostnego lub chrzęstno-stawowego, tym większe są szanse na całkowite wyleczenie.
Ortopedia obejmuje leczenie wad postawy (wrodzonych i nabytych), zmian zwyrodnieniowych, przeciążeniowych, stanów zapalnych oraz wszelkiego rodzaju urazów narządów ruchu (układu kostnego i więzadłowo-stawowego, wraz z mięśniami, nerwami i naczyniami z nimi powiązanymi). Zajmuje się również diagnostyką schorzeń uwarunkowanych genetycznie oraz chorób nowotworowych występujących w obrębie układu kostno-stawowego.
Choroby najczęściej leczone u ortopedy
Statystyki podają, że najczęściej ortopedzi zajmują się leczeniem schorzeń kręgosłupa. Dopiero na drugim miejscu znajdują się urazy mechaniczne układu kostno-stawowego narządów ruchu, następnie choroby stawów itd. Schorzenia kręgosłupa obejmują zmiany zwyrodnieniowe, urazy (np. po wypadku komunikacyjnym lub upadku na plecy) oraz choroby autoimmunologiczne (np. zesztywniające zapalenie stawów kręgosłupa).
Zmiany zwyrodnieniowe najczęściej występują u osób w starszym wieku, ale zdarzają się wśród ludzi młodych. Powstają w wyniku nieleczonych wad postawy, nadmiernego przeciążenia kręgosłupa (nadwaga, praca stojąca, wyczynowe uprawianie sportu, czy schylanie się i podnoszenie ciężkich rzeczy na wyprostowanych nogach), braku ruchu (osłabienie mięśni brzucha i dna miednicy), zmian hormonalnych, chorób ogólnoustrojowych (np. osteoporoza) oraz starzenia się organizmu. Wywołują uciążliwe dolegliwości bólowe, ograniczają lub wręcz uniemożliwiają poruszanie się i normalne funkcjonowanie w społeczeństwie.
Urazy mechaniczne układu kostno-stawowego narządów ruchu obejmują zarówno złamania, jak i zwichnięcia oraz skręcenia. Wymagają one usztywnienia, a nieraz nawet interwencji chirurgicznej. Częstym przypadkiem są trudne do leczenia urazy w obrębie stawu kolanowego – jak np. uszkodzenie więzadła krzyżowego przedniego.
Choroby stawów stanowią niemały odsetek przypadków leczonych ortopedycznie. Należą do nich: osteoartroza, reumatoidalne zapalenie stawów, dna moczanowa, toczeń rumieniowaty układowy itp.
Wady postawy-wrodzone i nabyte (skolioza, lordoza, kifoza, plecy płaskie, okrągło-wklęsłe itp.) oraz płaskostopie, czy koślawy paluch, powinny być jak najwcześniej diagnozowane ortopedycznie i odpowiednio leczone. Korygowanie tych wad jest długotrwałe, ale w większości przypadków kończy się sukcesem. Powodzenie terapii zależy przede wszystkim od wieku pacjenta.
Zmiany przeciążeniowe stawów występują najczęściej u sportowców. Należą do nich głównie: zespół cieśni nadgarstka i „łokieć tenisisty”. Powodują one nie tylko wadliwe funkcjonowanie narządów, ale również dolegliwości bólowe. Więcej informacji znaleźć można w artykule: „Sprawdź, w jakich sytuacjach konieczna jest wizyta u ortopedy".
Jak wybrać dobrego ortopedę?
Powodzenie terapii zależy w głównej mierze od właściwej diagnozy i umiejętności specjalisty. Leczenie ortopedyczne uzależnione jest od rodzaju schorzenia. Nieraz wystarczą metody zachowawcze w postaci czasowego unieruchomienia za pomocą bandaży, opatrunków z gipsu, czy ortez. Czasem lekarz przeprowadza tylko kurację farmakologiczną, która likwiduje stan zapalny i uśmierza dolegliwości bólowe. Nierzadko ortopeda kieruje pacjenta na masaże, ćwiczenia korekcyjne i laseroterapię. Zdarza się jednak, że konieczna jest operacja i rehabilitacja przywracająca sprawność narządów ruchu. W tym wypadku wybór odpowiedniego specjalisty jest niezwykle istotny. Bardzo pomocne są strony internetowe, oferujące szeroki wybór lekarzy, adresy klinik i opinie pacjentów. Wystarczy wpisać hasło: „ortopeda w Łodzi" i można znaleźć obszerne informacje na temat sprawdzonych lekarzy ortopedów, cieszących się nienaganną opinią w tym mieście.
Pamiętajmy, że postawienie właściwej diagnozy i zastosowanie odpowiedniego leczenia, znacznie zwiększa szanse pacjenta na szybki powrót do pełniej sprawności i pozbycia się bólu.
