Roztocza to mikroskopijne istoty, które doskonale czują się we wszelkiego rodzaju ciężkich materiałach – w zasłonach, meblach tapicerowanych, dywanach, pościeli, a także kocach. Apogeum ich żywotności przypada od sierpnia do listopada. Jednak wcale nie oznacza to, że nie mamy z nimi do czynienia przez cały rok.
Głównym źródłem alergenu są odchody roztoczy, w postaci pokrytych śluzem kuleczek, przyklejają się do materiałów chropowatych, na przykład tkanin. Roztocza to małe żyjątka, które osiągają wielkość 200 do 500 mm, w jednym milimetrze mieści się 2-4roztocza. To obrazuje, jak ciężko z nimi walczyć.
Roztocza skutecznie mogą uprzykrzyć nam życie, wywołując katar, który trwa cały rok. Najlepszymi sposobami na walkę z roztoczami jest wietrzenie, pranie i odkurzanie. Roztocza intensywnie rozmnażają się latem, ale to właśnie jesienią i zimą są największym zagrożeniem, co jest spowodowane obniżeniem wilgotności pomieszczeń mieszkalnych.
W sezonie jesienno-zimowym często zapominamy o wietrzeniu pomieszczeń lub świadomie nie otwieramy okien, ze względu na pogodę, która panuje za oknami. W tym czasie mniej czasu spędzamy na świeżym powietrzu. A sezon jesienno-zimowy to czas, kiedy zaostrzają się objawy infekcyjne górnych i dolnych dróg oddechowych, które w wielu przypadkach są skutkiem alergii na roztocza.
Najlepszym środowiskiem do życia są ciepłe pokoje o dużej wilgotności. Tak więc, by podjąć skuteczną walkę z tymi mikroskopijnymi żyjątkami powinniśmy nie tylko dbać o wietrzenie pomieszczeń, ale również dbać o to, by w mieszkaniu było sucho i chłodno. Roztocza nie rozmnażają się w temperaturze poniżej 15 stopni Celsjusza. Bardzo ważne jest częste pranie pościeli w temperaturze powyżej 60 stopni Celsjusza. To najbardziej optymalna temperatura pozwalająca na pozbycie się roztoczy. Roztocza żywią się przede wszystkim złuszczonym naskórkiem człowieka, tak więc sypialnie są dla nich najlepszym miejscem do życia. Stwierdza się ich 10 razy więcej w łóżku niż w kurzu z podłogi. Koc zawiera 47 razy większe zagęszczenie roztoczy niż kurz podłogowy z okolicy drzwi i 55 razy większe niż kurz z okolicy, gdzie wytwarzane było ciepło.
W alergii na roztocza objawy nasilają się przede wszystkim po przebudzeniu. Jest to spowodowane faktem, iż nocny odpoczynek w łóżku jest związany ze wzmożoną ekspozycją na alergen – wdychamy go przez całą noc. Stąd też bardzo istotna rola wietrzenia pościeli i koców zimą, gdy na dworze panuje lekki mróz.
Najbardziej niepokojącymi objawami, towarzyszącymi alergii na roztocza, jest duszność i świszący oddech, który (zwłaszcza u dzieci) może być symptomem astmy. Alergia, nie tylko na roztocza kurzu domowego, ale też na pyłki roślin, pleśnie, itp. objawia się przede wszystkim jako uczucie zatkanego nosa, poprzez napady kichania, wodnisty katar, łzawienie oczu i świąd nosa. Alergeny kurzu domowego uczulają nie tylko drogi oddechowe, ale również błony śluzowe przewodu pokarmowego i skórę. Alergia na kurz domowy może być przyczyną przewlekłych nieżytów błony śluzowej żołądka i dwunastnicy oraz wyprysku atopowego.
Najlepszym sposobem zapobiegania alergii jest usunięcie alergenu z otoczenia chorego. Należy wyeksmitować z pokoju chorego zbędne przedmioty, na którym mógłby osadzać się kurz. Dlatego też warto zrezygnować z wszelkich bibelotów, na których mógłby osiadać kurz. Jeśli nie potrafisz z nich zrezygnować, lepiej, aby były one zamknięte w przeszklonej szafce niż miały stać na półce. Jeśli Twoje dziecko nie wyobraża sobie życia bez pluszowych misiów pamiętaj, by prać je regularnie, a zimą możesz włożyć je na parę godzin do zamrażalnika.
Powinniśmy również używać specjalnych odkurzaczy z filtrami HEPA, które chronią przed wydostaniem się nawet najmniejszych drobin, również alergenu z powrotem na zewnątrz. Regularne odkurzanie łóżka pomaga pozbyć się nie tylko roztoczy, ale również ich pozostałości (odchodów), które są silnym alergenem. Powietrze w pomieszczeniach jest zazwyczaj od 2 do 5 razy bardziej zanieczyszczone niż na zewnątrz. Kurz, który unosi się w domu, przenika do płuc i śluzówek, co osłabia układ oddechowy i odpornościowy.
Do pokoju najlepiej wybrać dywan z krótkim włosem, ponieważ łatwiej się go utrzymuje w czystości. Jednak najlepszą decyzją jest całkowita rezygnacja z dywanów i zasłon w pokoju alergika. Można się też zdecydować na dywan antyalergiczny, który jest produkowany z włókien zawierających substancje antybakteryjne i antygrzybiczne, hamujące rozwój roztoczy. Dywany czyścimy codziennie za pomocą specjalnego urządzenia z filtrem wodnym. Warto pamiętać również o przecieraniu blatów na mokro, a następnie suchą szmatką. Można używać preparatów antystatycznych, ale nie zawsze są one skuteczne.
Walka z roztoczami to długotrwałe zmagania, jednak bardzo potrzebne. Lekarze zgodnie potwierdzają, że nawet częściowa eliminacja alergenu może pomóc. W walce z mikroskopijnymi pajęczakami liczy się precyzja i systematyczność. Systematyczne sprzątanie, odkurzanie, wietrzenia, przecierania blatów na mokro może dać pożądane rezultaty.
