Przypadkowe odkrycie
Naukowcy zwrócili uwagę na jego właściwości zaledwie 50 lat temu, w trakcie badań nad cukrzycą. Wówczas zauważyli, że wywołana sztucznie u szczurów cukrzyca, cofała się po zastosowaniu w ich diecie dodatku drożdży piwnych. Taka reakcja u gryzoni wywołała ogromne zainteresowanie. Po zbadaniu drożdży okazało się, że zawierają one nieznaną dotąd substancję z organiczną postacią chromu. Ten kompleks nazwali czynnikiem tolerancji glukozy – GTF (Glucose Tolerance Factor).
Fizjologiczne znaczenie
Rola fizjologiczna chromu nie jest jeszcze do końca wyjaśniona, wiadomo natomiast, że trójwartościowy jon chromu wchodzi w skład czynnika tolerancji glukozy GTF. W organicznej postaci (np. z wątroby, drożdży piwnych) jest on wykorzystywany w 15-20%.
Po wchłonięciu chrom jest przenoszony do wątroby, gdzie zachodzi synteza GTF.
Tajemnica pierwiastka
Chrom odgrywa decydującą rolę w zakresie kontroli stężenia cukru we krwi. Ściśle współpracuje on z hormonem trzustkowym – insuliną nad komórkowym przyswajaniem glukozy. Chrom pomaga insulinie transportować zawartą we krwi glukozę do komórek ciała. Tam glukoza jest spalana, w efekcie czego dostarczana jest organizmowi energia.
[-------]
Odchudzanie z chromem
W sytuacji lekko obniżonego stężenia cukru we krwi instynktownie szukamy czegoś słodkiego. Szybko rozpuszczająca się glukoza natychmiast przenika do krwi i orzeźwiającą falą ogarnia nerwy i mózg. Zjedzenie batonika, wypicie słodkiego napoju, łyk alkoholu, natychmiast przynosi uspokojenie i ukojenie. Organizm bardzo szybko przyzwyczaja się do takiego schematu i coraz częściej w chwilach smutku, zmęczenia, pojadamy między posiłkami i spożywamy słodycze. Odpowiedni poziom chromu w ustroju zapobiega wahaniom cukru, które wywołują niekontrolowane napady głodu.
W trosce o mięśnie
Przy niedoborze chromu dochodzi do insulinooporności. Osłabieniu ulega zdolność tkanki mięśniowej do wychwytu substancji odżywczych – glukozy, kwasów tłuszczowych. Te nie złapane przez mięśnie składniki pobiera od razu tkanka tłuszczowa i tym samym, zwiększa ona swoją masę. Suplementacja chromem przywraca wrażliwość na insulinę tkance mięśniowej. Sprawność mięśni ulega poprawie, właściwie wychwytują one insulinę i glukozę. W tkance tłuszczowej dochodzi do zmniejszenia zawartości tłuszczu zapasowego.
Chrom a dieta
Niewłaściwa dieta może doprowadzić do niedoborów tego pierwiastka. Przypuszcza się, że deficyt chromu może być jednym z czynników ryzyka cukrzycy i niedokrwiennej choroby serca. Stwierdzono, że dieta bogata w mono- i disacharydy powoduje zwiększone wydalanie chromu z moczem, a tym samym sprzyja powstawaniu jego niedoborów. Pamiętaj – chrom nie jest magazynowany w organizmie człowieka.
Zawartość chromu w 100g produktów spożywczych:
Rodzaj produktu |
Zawartość [mg/100g] |
Drożdże spożywcze |
0,56 |
Gotowana wołowina |
0,04 |
Ser Mozzarella |
0,036 |
Jabłko |
0,03 |
Sok pomarańczowy |
0,01 |
Płatki ryżowe |
0,005 |
Objawy niedoboru chromu
Mogą być różne. Długotrwały deficyt chromu może doprowadzić do cukrzycy, powtarzających się stanów niedocukrzenia (hipoglikemii), miażdżycy tętnic. Poza tym objawami niedoboru są: nadwaga, notoryczne zmęczenie, nadmierne pragnienie, nieuzasadniony niepokój, częste oddawanie moczu, wzmożony apetyt, zmniejszona odporność na infekcje. Brak chromu wywołuje też hipercholesterolemię i podwyższa poziom frakcji LDL – cholesterolu.
A.Czarnewicz-Kamińska
www.fit.pl