Kombucha – tajemniczy napój korzystny dla zdrowia

Kombucha, czasem zapisywana jako kombucza, to subtelnie musujący, fermentowany napój herbaciany o przyjemnie kwaśnym, lekko owocowym smaku. Cieszy się uznaniem zwolenników zdrowego stylu życia, którzy przypisują mu wiele korzyści prozdrowotnych. Skąd się bierze ta tajemnicza mikstura i jakie dokładnie ma właściwości?
Aleksandra Załęska
2024-01-05 10:04
Udostępnij
Kombucha – tajemniczy napój korzystny dla zdrowia

Historia i pochodzenie kombuchy

Pochodzenie Kombuchy sięga Chin, gdzie od wieków ceniona jest za swoje działanie pobudzające i detoksykacyjne. Jest szczególnie popularna w krajach wschodniej Europy, Rosji, Chinach, Japonii i Korei. Nazwa napoju to zbitka słów Kombu i cha, gdzie Kombu to imię medyka, który zasłynął ze zdrowotnych właściwości napoju, a cha oznacza po japońsku "napój".

Proces produkcji kombuchy

Kombuchę otrzymuje się poprzez fermentację słodkiej herbaty (zawierającej około 5-10% cukru) przez specjalnie przygotowaną kulturę bakterii kwasu octowego i drożdży znanych jako SCOBY (ang. Symbiotic Culture of Bacteria and Yeast), zwane potocznie grzybkiem. Proces ten trwa zwykle od 7 do 14 dni w temperaturze pokojowej. Kombucha jest często przyrządzana z różnych rodzajów herbaty, choć tradycyjnie stosuje się czarną herbatę z dodatkiem białego cukru.

Skład chemiczny kombuchy

Składniki Kombuchy obejmują cukier, błonnik, kwasy organiczne (takie jak glukuronowy i L-mlekowy), witaminy z grupy B i C, polifenole, etanol, a także składniki mineralne takie jak miedź, żelazo, mangan, potas i cynk. Charakteryzuje się niskim pH z uwagi na wysoką zawartość kwasu octowego, co nadaje mu właściwości przeciwbakteryjne.

Właściwości prozdrowotne kombuchy

Mimo że dowody naukowe dotyczące korzystnego wpływu Kombuchy na zdrowie są ograniczone, badania na zwierzętach i w laboratoriach sugerują, że może ona posiadać właściwości przeciwbakteryjne, przeciwgrzybiczne, przeciwutleniające, stymulować układ odpornościowy oraz wpływać na kontrolę glikemii. Brakuje jednak badań przeprowadzonych na ludziach, zwłaszcza dotyczących wpływu na mikrobiotę jelitową.

Czy kombucha jest bezpieczna?

Chociaż Kombucha cieszy się popularnością, sporadycznie zgłaszane są przypadki działań niepożądanych z nią związanych, takie jak hiponatremia, kwasica mleczanowa czy ostre zapalenie wątroby. Zaleca się ostrożność, szczególnie przy przygotowywaniu jej w warunkach domowych. Mimo że uznaje się, że jest bezpieczna dla zdrowych osób w umiarkowanych ilościach, warto zdawać sobie sprawę, że zawiera niewielką ilość alkoholu, co sprawia, że nie jest zalecana dla kobiet w ciąży.

Czy warto spróbować kombuchy?

Kombucha to fascynujący napój o tajemniczym pochodzeniu i potencjalnych korzyściach dla zdrowia. Choć bezpieczeństwo jej spożywania i pełny zakres wpływu na organizm człowieka wymagają dalszych badań, wielu ludzi czerpie radość z picia tego napoju. Jeśli masz ochotę na eksperyment, możesz nawet spróbować przygotować własną Kombuchę w domu, stosując tradycyjny przepis na fermentację herbaty z dodatkiem SCOBY.

Oto prosty przepis na przygotowanie domowej Kombuchy:

Składniki:

  • 4 torebki czarnej herbaty
  • 100 g białego cukru
  • 1 litr filtrowanej wody
  • SCOBY (Symbiotic Culture of Bacteria and Yeast) - grzybek do fermentacji (można go zakupić online)
  • Płyn z poprzedniej partii Kombuchy lub 2 łyżki octu jabłkowego (jako starter)

Przygotowanie:

  1. Zaparz herbatę: W garnku zagotuj 1 litr wody. Dodaj cztery torebki czarnej herbaty i pozostaw do zaparzenia przez około 10-15 minut. Następnie usuń torebki herbaty i dodaj cukier, mieszając, aż się całkowicie rozpuści. Pozostaw do ostygnięcia do temperatury pokojowej.

  2. Dodaj SCOBY: Gdy herbata ostygnie, przelej ją do szklanego słoika. Dodaj SCOBY i płyn z poprzedniej partii Kombuchy lub ocet jabłkowy jako starter.

  3. Zakryj słoik: Przykryj słoik czystą, oddychającą tkaniną, taką jak bawełniana ściereczka kuchenna. Możesz również użyć gumki recepturki, aby utrzymać tkaninę na miejscu. Zapewni to dostęp do powietrza, jednocześnie chroniąc napój przed zanieczyszczeniami.

  4. Fermentacja: Umieść słoik w ciepłym, ciemnym miejscu (optymalna temperatura to 18-26°C). Fermentacja może trwać od 7 do 14 dni, w zależności od preferencji smaku. Im dłużej fermentujesz, tym bardziej kwasowy będzie napój.

  5. Sprawdź gotowość: Sprawdzaj regularnie smak Kombuchy. Kiedy osiągnie pożądany smak, możesz zatrzymać proces fermentacji.

  6. Usuń SCOBY: Ostrożnie usuń SCOBY za pomocą drewnianej lub plastikowej łyżki. Część płynu zawsze pozostaw w słoiku jako starter do następnej partii.

  7. Przechowuj Kombuchę: Przecedź Kombuchę, aby usunąć drożdże i osady. Przelej napój do butelek i przechowuj w lodówce. Kombucha jest gotowa do picia!

Pamiętaj, że proces fermentacji może być nieco zmienny, więc eksperymentuj z czasem fermentacji, ilością użytego cukru i rodzajem herbaty, aby dostosować smak do swoich preferencji.