Wielka czwórka Biznes dietetyczny niewątpliwie najlepiej rozwinięty jest w USA, gdzie otyłość jest na porządku dziennym, a chętnych do odchudzania nie brakuje. Obecnie w Ameryce najwięcej zwolenników mają diety Atkinsa, Zone, Weight Watchers (pol. Strażników Wagi) oraz Ornisha. Dieta Atkinsa to dieta niskowęglowodanowa, bazująca na produktach wysokobiałkowych i wysokotłuszczowych. Dieta Zone proponowana przez dr Searsa również jest zaliczana do niskowęglowodanowych; polega na przestrzeganiu proporcji pomiędzy głównymi składnikami diety – ma być w niej 30% energii z białek, 40% z węglowodanów i 30% z tłuszczy (stąd alternatywna nazwa: dieta 30 - 40 - 30). Dieta Weight Watchers to tradycyjna dieta niskoenergetyczna, polegająca na kontrolowaniu ilości dostarczanych kalorii. Dieta Ornisha składa się głównie z produktów pochodzenia roślinnego, jest niskotłuszczowa, zawiera sporo węglowodanów złożonych i błonnika. Jak widać każda z tych czterech diet ma inne, czasem wręcz sprzeczne założenia. Jedyne, co je łączy to zastosowanie – wszystkie mają doprowadzić do upragnionego celu - utraty zbędnych kilogramów. |
[-------]
Która lepsza?
Podstawowym problemem związanym z popularnymi dietami jest to, że ich działanie na ogół nie jest poparte odpowiednimi badaniami naukowymi lub też tych badań jest zbyt mało, by z pełną odpowiedzialnością można było je zalecać pacjentom. Ostatnio jednak zespół badaczy z centrum medycznego w Bostonie podjął się dokonania oceny skuteczności i wpływu na stan zdrowia najbardziej popularnych diet stosowanych przez Amerykanów (tj. wymienionych wcześniej diety Atkinsa, Zone, Weight Watchers oraz Ornisha). Wyniki tych badań zostały opublikowane w zeszłym roku w JAMA – specjalistycznym czasopiśmie wydawanym przez Amerykańskie Stowarzyszenie Medyczne. Jak się okazało korzyści ze stosowania każdej z diet były bardzo podobne. Każda z nich po roku czasu powodowała niewielkie (czytaj: mało imponujące, patrz: tabela poniżej) obniżenie masy ciała, pozytywne zmiany w profilu lipidowym krwi tj. obniżenie proporcji cholesterolu LDL/ HDL, jak również stężenia cholesterolu całkowitego o około 10%. Z drugiej strony żadna z diet nie wywołała istotnego wpływu na obniżenie ciśnienia czy stężenia glukozy we krwi. O ilości zrzuconych kilogramów decydował nie typ diety, czy jej założenia, ale to w jakim stopniu osoby stosowały się do proponowanych zaleceń dietetycznych. Ci, którzy przez cały rok trzymali się zasad swoich diet chudli więcej, natomiast ci, którzy częściej pozwalali sobie na „małe ustępstwa” – chudli mniej. Mimo, że testowane diety nie powodowały niekorzystnych ubocznych skutków zdrowotnych, to blisko połowa osób nie była w stanie na nich wytrwać do końca badania (tj. przez rok czasu). Wniosek z tego taki, że każda z opisywanych diet może być najlepszą, pod warunkiem, że będziemy wytrwali i konsekwentnie przestrzegali jej zasad.
Porównanie czterech najbardziej popularnych diet w USA
(na podstawie wyników badań Dansingera i wsp., 2005)
Dieta Atkinsa |
Dieta Zone |
Dieta Weight Watchers |
Dieta Ornisha |
|
Liczba osób, która zdecydowała się na stosowanie diety |
40 |
40 |
40 |
40 |
Liczba osób, która wytrwała na diecie przez rok czasu |
21 |
26 |
26 |
20 |
Średnia liczba straconych kilogramów po roku stosowania diety* |
2,1 |
3,2 |
3,0 |
3,3 |
*dotyczy osób, które wytrwały na diecie do końca badania
Badania przeprowadzone w Bostonie są kolejnym dowodem na to, że dieta, aby była skuteczna, musi być jak najlepiej dostosowana do naszego trybu życia, potrzeb i preferencji pokarmowych. Dlatego decydując się na odchudzanie nie powinniśmy tego robić na własną rękę, ale pod okiem specjalisty, który pomoże nam skomponować indywidualny jadłospis tak, by był on optymalnie dopasowany do naszego stanu zdrowia, codziennej aktywności i upodobań kulinarnych.
dr Joanna Walczak