Dlaczego warto czytać etykiety?
Etykieta to prawdziwa skarbnica informacji o produkcie. Zawiera dane o składzie, wartości odżywczej, a także ewentualnych alergenach. W teorii ma pomóc konsumentom dokonać świadomego wyboru, w praktyce jednak producenci często stosują różne triki, aby ukryć mniej korzystne cechy swoich produktów.
Przykładem może być hasło „bez dodatku cukru”, które sugeruje zdrowy wybór, podczas gdy produkt może zawierać naturalne cukry w dużych ilościach. Podobnie zwodnicze są określenia takie jak „light”, „fit” czy „naturalny” – często używane w celach marketingowych, a niekoniecznie odzwierciedlające rzeczywistość.
Jakie pułapki marketingowe kryją się w supermarketach?
1. Zdrowe na pierwszy rzut oka opakowania
Producenci doskonale wiedzą, że pierwsze wrażenie jest kluczowe. Zielone kolory, obrazki owoców czy napisy takie jak „bio” lub „eko” mają wzbudzić zaufanie. W rzeczywistości jednak produkt może zawierać niewiele naturalnych składników. Aby upewnić się, że wybór jest zdrowy, zawsze należy sprawdzić pełny skład, a nie tylko hasła na przodzie opakowania.
2. Ukryte cukry i tłuszcze
Cukier może występować pod wieloma nazwami, takimi jak syrop glukozowo-fruktozowy, dekstroza, maltodekstryna czy sacharoza. Producenci często stosują różne rodzaje cukrów w małych ilościach, aby uniknąć umieszczania ich na początku listy składników. Podobnie bywa z tłuszczami – określenia takie jak „olej roślinny” mogą oznaczać mniej korzystny dla zdrowia olej palmowy.
3. Sztucznie wydłużona lista składników
Zdrowy produkt powinien mieć prosty i krótki skład. Jeśli na etykiecie znajduje się wiele trudnych do wymówienia substancji, prawdopodobnie mamy do czynienia z wysoce przetworzonym produktem. Dodatki takie jak konserwanty, wzmacniacze smaku czy sztuczne barwniki nie są potrzebne w naturalnych, pełnowartościowych produktach.
4. Wartości odżywcze podane na porcję
Producenci często podają wartości odżywcze w przeliczeniu na małe porcje, aby zminimalizować wrażenie, że produkt jest kaloryczny lub zawiera dużo cukru. Warto zawsze sprawdzać wartości odżywcze w przeliczeniu na 100 g lub 100 ml, aby mieć pełny obraz.
5. Słowa kluczowe, które wprowadzają w błąd
Określenia takie jak „light”, „bez tłuszczu” czy „bez cukru” mogą być mylące. Produkt „light” może mieć obniżoną zawartość tłuszczu, ale za to więcej cukru, aby zachować smak. Podobnie „bez cukru” nie oznacza braku słodzików czy innych substancji słodzących.
Jak czytać etykiety i dokonywać świadomych wyborów?
1. Zaczynaj od listy składników
Lista składników to kluczowa informacja, która pozwala ocenić jakość produktu. Składniki są wymienione w kolejności malejącej – im wyżej na liście, tym więcej danego składnika w produkcie. Jeśli cukier lub syrop glukozowo-fruktozowy znajduje się na jednym z pierwszych miejsc, lepiej poszukać zdrowszej alternatywy.
2. Sprawdzaj zawartość cukru, tłuszczu i soli
Zwróć uwagę na ilość cukrów prostych, tłuszczów nasyconych i soli w przeliczeniu na 100 g. Zdrowe produkty powinny zawierać jak najmniej tych składników. Warto również pamiętać, że zalecane dzienne spożycie soli to maksymalnie 5 g, a cukru – około 25 g.
3. Uważaj na produkty „fit” i „bio”
Produkty oznaczone jako „fit” czy „bio” mogą być zdrowsze, ale nie zawsze. Certyfikaty ekologiczne są gwarancją, że produkt spełnia określone standardy, ale nie oznacza to, że jest niskokaloryczny czy pozbawiony cukru.
4. Porównuj produkty
Nie bój się porównywać różnych marek i produktów w tej samej kategorii. Wybieraj te, które mają krótszy skład, mniej cukru i tłuszczu oraz więcej błonnika i białka.
Jak unikać pułapek w praktyce?
Świadome zakupy zaczynają się od dobrego przygotowania. Zanim wybierzesz się do supermarketu, stwórz listę zakupów i staraj się trzymać jej podczas wizyty w sklepie. Unikaj kupowania produktów na głodnego – to najprostszy sposób, aby ulec pokusie słodkich i przetworzonych przekąsek.
Dobrym pomysłem jest także wybieranie mniejszych, lokalnych sklepów lub bazarów, gdzie znajdziesz więcej świeżych i naturalnych produktów. Jeśli jednak musisz zrobić zakupy w supermarkecie, staraj się wybierać produkty z sekcji z warzywami, owocami, pełnoziarnistymi produktami zbożowymi i naturalnymi źródłami białka
Supermarkety pełne są produktów, które na pierwszy rzut oka wydają się zdrowe, ale w rzeczywistości mogą być pełne cukru, tłuszczów trans czy sztucznych dodatków. Aby uniknąć pułapek marketingowych, warto nauczyć się czytać etykiety i dokonywać świadomych wyborów.
Pamiętaj, że zdrowa dieta to nie tylko unikanie niezdrowych składników, ale również sięganie po naturalne, pełnowartościowe produkty. Świadome zakupy to pierwszy krok do lepszego zdrowia i samopoczucia – warto więc poświęcić chwilę na analizę tego, co trafia do Twojego koszyka.
