Alkohol a serce: Czy istnieje związek?

Nadmierne spożycie alkoholu jest poważnym problemem społecznym. Liczne badania wykazały, że nadużywanie alkoholu prowadzi do wielu problemów zdrowotnych, w tym zaburzeń perystaltyki jelit, refluksu żołądkowo-przełykowego, stanów zapalnych trzustki, oraz problemów sercowo-naczyniowych, takich jak nadciśnienie tętnicze i upośledzenie wchłaniania wapnia. Jak alkohol wpływa na nasz organizm? Czy picie lampki wina ma korzystny wpływ na serce? Dr Tomasz Rosiak, kardiolog z American Heart of Poland, omawia wpływ alkoholu na organizm, zwłaszcza w kontekście aktywności fizycznej.
Aleksandra Załęska
2024-06-13 18:30
Udostępnij
Alkohol a serce: Czy istnieje związek?

Alkohol działa natychmiast

Alkohol wchłania się szybko dzięki zawartemu w nim dwutlenkowi węgla. Już w przełyku zaczyna działać, powodując szybkie efekty, takie jak euforia, brak krytycyzmu i skłonność do ryzykownych zachowań. Proces wchłaniania alkoholu zależy m.in. od tempa przesuwania się treści pokarmowej z żołądka do dwunastnicy i jelit oraz od zawartości tłuszczu w pożywieniu. Najwięcej alkoholu przenika do krwi w jelitach, a najwyższe stężenie osiąga się zazwyczaj po 1-1,5 godziny od spożycia. Proces metabolizowania alkoholu przebiega jednak wolniej niż jego wchłanianie.

Dlaczego występują zaburzenia psychoruchowe?

Alkohol osłabia zdolności psychoruchowe, co prowadzi do problemów z równowagą i opóźnienia reakcji. Jest to szczególnie niebezpieczne podczas aktywności fizycznej, takiej jak jazda na rowerze czy sporty wodne. Ponadto osłabia kurczliwość lewej komory serca, prowadząc do rozszerzenia naczyń krwionośnych i spadku ciśnienia krwi.

Alkohol odwadnia

Alkohol działa jako diuretyk, zwiększając produkcję moczu i ryzyko odwodnienia, co jest niekorzystne podczas wysiłku fizycznego. Odwodnienie może prowadzić do zaburzeń elektrolitowych, wahań ciśnienia krwi i arytmii. Brak odpowiedniej ilości płynów wpływa również na funkcje poznawcze, takie jak koncentracja i pamięć. Alkohol zaburza gospodarkę wodno-elektrolitową, wpływając na wydzielanie wazopresyny, hormonu odpowiedzialnego za wchłanianie wody przez nerki.

Alkohol obniża poziom cukru we krwi

Alkohol zmniejsza syntezę glikogenu w wątrobie, obniżając poziom glukozy we krwi. Podczas wysiłku fizycznego brak "paliwa" prowadzi do szybszego zmęczenia i obniżonej efektywności treningu. Alkohol wpływa również na termoregulację, obniżając temperaturę ciała poprzez zwiększenie przepływu krwi na powierzchni skóry.

Regeneracja mięśni

Alkohol spowalnia proces regeneracji mięśni i zmniejsza produkcję testosteronu, kluczowego dla wzrostu mięśni i zdrowia układu kostno-szkieletowego. Spadek poziomu testosteronu może prowadzić do zaburzeń erekcji i obniżenia popędu płciowego.

Wzrost tkanki tłuszczowej

Organizm najpierw metabolizuje alkohol, co tymczasowo zmniejsza zdolność do rozkładania tłuszczów, białek i węglowodanów, sprzyjając ich magazynowaniu. Alkohol jest wysoce kaloryczny i często towarzyszą mu niezdrowe przekąski, co prowadzi do wzrostu tkanki tłuszczowej i niweczy wysiłki związane z utrzymaniem prawidłowej masy ciała.

Lampka wina a serce

Alkohol przyczynia się do wielu chorób serca, takich jak kardiomiopatia rozstrzeniowa, nadciśnienie tętnicze, arytmie nadkomorowe, miażdżyca, choroba wieńcowa i zawał serca. Przewlekłe spożycie alkoholu może prowadzić do toksycznego uszkodzenia mięśnia sercowego, co skutkuje ciężkimi kardiomiopatiami i arytmiami. Obecne badania wskazują, że nawet spożycie poniżej dopuszczalnego progu 14 jednostek tygodniowo zwiększa ryzyko problemów sercowo-naczyniowych i nowotworowych.

Alkohol i leki nasercowe

Spożywanie alkoholu może negatywnie wpłynąć na serce, zwłaszcza w połączeniu z lekami, w tym nasercowymi, przeciwbólowymi i antybiotykami. Alkohol może wchodzić z nimi w interakcje, prowadząc do trudnych do przewidzenia skutków.

Pacjenci kardiologiczni a alkohol

U pacjentów z kardiomiopatią alkoholową obserwuje się powiększenie jam komór serca i przedsionków oraz pogorszenie funkcji kurczliwej mięśnia sercowego. Te zmiany prowadzą do obniżonej wydolności fizycznej, obrzęków, duszności i innych objawów niewydolności serca. W przypadku zaawansowanej kardiomiopatii alkoholowej konieczne jest natychmiastowe zaprzestanie spożywania alkoholu oraz długotrwałe leczenie farmakologiczne. Czasami konieczne jest zastosowanie urządzeń wszczepialnych, takich jak kardiowerter-defibrylator, aby wspomagać pracę serca.