Ruch to zdrowie
Regularna aktywność fizyczna ma pozytywny wpływ na organizm, zarówno fizycznie, jak i psychicznie. Poprawia krążenie krwi, co prowadzi do lepszego dotlenienia tkanek, w tym mózgu. To z kolei przekłada się na lepsze funkcje poznawcze i zmniejsza ryzyko demencji. Jak podkreśla dr Owczarska, „Aktywność fizyczna jest kluczowa dla zdrowia. Pomaga zapobiegać i leczyć choroby układu krążenia, cukrzycę typu 2, a nawet niektóre nowotwory. Wzmacnia także zdrowie psychiczne, poprawia wydolność organizmu i ogólne samopoczucie.”
Ruch na świeżym powietrzu sprzyja wydzielaniu endorfin, co poprawia nastrój, redukuje stres i lęk, a także może pomóc w walce z depresją. Istnieje przekonanie, że seniorzy powinni ograniczać swoją aktywność do spacerów i unikać dźwigania ciężarów. Tymczasem zalecenia WHO dla osób po 65. roku życia są równie ambitne, jak dla młodszych osób: minimum 2,5 do 5 godzin umiarkowanej aktywności tygodniowo lub 75 do 150 minut intensywnej aktywności. Ważne są również ćwiczenia wzmacniające mięśnie oraz poprawiające równowagę, co pomaga zapobiegać upadkom i wspiera ogólne zdrowie.
Znaczenie odpowiedniej diety
Zbilansowana dieta ma kluczowe znaczenie dla zdrowia seniorów, którzy są bardziej narażeni na niedożywienie i jego konsekwencje. Posiłki powinny dostarczać odpowiednich składników odżywczych, w tym białka, które wspomaga regenerację tkanek i zapobiega utracie masy mięśniowej. Jak zwraca uwagę dr Owczarska, „Po 65. roku życia zapotrzebowanie na białko wzrasta, ale tylko co druga osoba po 50. roku życia spożywa jego wystarczającą ilość. Niedobór białka, w połączeniu z niską aktywnością fizyczną, może prowadzić do sarkopenii, co zwiększa ryzyko upadków i ogranicza samodzielność.”
Białko znajduje się w produktach takich jak chude mięso, ryby, jaja, nasiona roślin strączkowych oraz nabiał. Regularność posiłków również ma znaczenie – pomaga w stabilizacji poziomu glukozy we krwi i utrzymaniu energii przez cały dzień. Unikanie przetworzonej żywności bogatej w tłuszcze trans, sól i cukier jest istotne dla zdrowia sercowo-naczyniowego i zapobiega nadwadze oraz otyłości.
Brak apetytu, który dotyka co czwartego seniora, może prowadzić do niedożywienia, osłabienia i zwiększonego ryzyka upadków. Zmiany fizjologiczne, takie jak zaburzenia smaku i węchu, a także czynniki psychologiczne, mogą wpływać na apetyt. „Warto pamiętać, że zapotrzebowanie na składniki mineralne i witaminy u osób po 65. roku życia jest podobne jak u młodszych dorosłych. W przypadku problemów z apetytem warto rozważyć wprowadzenie żywności medycznej specjalnego przeznaczenia” – dodaje dr Owczarska. Żywienie medyczne, takie jak preparaty odżywcze, jest ważne, gdy tradycyjna dieta nie wystarcza.
Rola wsparcia opiekunów
W miarę starzenia się, wsparcie opiekunów, najczęściej najbliższych osób, staje się nieocenione. Pomoc w codziennych czynnościach, takich jak gotowanie, sprzątanie czy zarządzanie lekami, pozwala seniorom utrzymać niezależność i poczucie godności. Opiekunowie mogą pomóc w zwiększeniu spożycia pokarmów, zapewniając wsparcie emocjonalne i dostosowując dietę do preferencji seniora. Wspólne posiłki, delikatna pomoc podczas jedzenia oraz oferowanie zdrowych przekąsek mogą zwiększyć apetyt i poprawić jakość życia.
Opiekunowie również odgrywają kluczową rolę w zwalczaniu samotności, organizując spotkania towarzyskie, zachęcając do udziału w klubach seniora czy warsztatach. Takie działania pomagają seniorom utrzymać kontakt ze społecznością i zapobiegać izolacji społeczne. Wspierają także seniorów w utrzymywaniu kontaktów z rodziną i przyjaciółmi, co jest szczególnie ważne w dobie nowoczesnych technologii.
Holistyczne podejście do zdrowia seniorów – dbanie o zdrowie fizyczne, emocjonalne i społeczne – jest kluczowe dla zapewnienia im wysokiej jakości życia. Wsparcie rodziny i opiekunów jest nieocenione, tworząc pozytywne i wspierające środowisko dla seniorów.
