Według danych z badania MultiSport Index 2023 oraz międzynarodowego badania, prowadzonego pod egidą Instytutu Europejskich Badań Żywności w Dublinie, aktywność fizyczna osób starszych staje się coraz większym wyzwaniem dla zdrowia publicznego. W Polsce, gdzie aż 81% seniorów uznaje ruch za istotny element profilaktyki zdrowotnej, alarmujące statystyki pokazują, że trzy czwarte osób powyżej 60. roku życia nie angażuje się w żadną aktywność fizyczną przynajmniej raz w tygodniu.
Porównując dane europejskie, w 2017 roku tylko 45% osób w wieku 65-74 lat w UE-27 poświęcało co najmniej 3 godziny tygodniowo na aktywność fizyczną poza pracą, w porównaniu z 33% w grupie wiekowej 75 lat i więcej. To wyraźnie pokazuje, że problem niskiego poziomu aktywności fizycznej seniorów nie dotyka tylko Polski, ale także inne kraje europejskie.
Zaskakujące jest, że aktywność fizyczna jest przez osoby starsze w Europie oceniana jako jedynie piąty co do ważności czynnik determinujący zdrowie (18%), ustępując miejsca nawykom żywieniowym (42%), paleniu papierosów (40%) i spożywaniu alkoholu (24%). W skali UE najczęstszymi aktywnościami fizycznymi seniorów są spacery, prace ogrodnicze, jazda na rowerze i pływanie.
Niedostateczna aktywność fizyczna wśród seniorów może prowadzić do poważnych konsekwencji zdrowotnych. Choroby układu krążenia, nowotwory i demencje to obecnie największe zagrożenia, a aktywność fizyczna może stanowić istotny czynnik prewencyjny – komentuje Anna Rogińska, ekspertka ds. rozwoju biznesu w 4DCenter.
Włączenie aktywności fizycznej do codziennego życia seniorów może zaczynać się od prostych, ale skutecznych ćwiczeń. Spacerowanie, nawet przez 10-15 minut dziennie, stanowi doskonały początek. Do podstawowego planu treningowego można dodawać łagodne ćwiczenia wzmacniające mięśnie, takie jak przysiady, zakroki czy pompki oparte na stole.
Dla osób preferujących bardziej spokojne formy aktywności, joga i tai chi są doskonałymi opcjami, pomagając jednocześnie poprawić elastyczność i równowagę. Warto jednak pamiętać, że przed rozpoczęciem jakiejkolwiek aktywności fizycznej, zwłaszcza w przypadku seniorów, ważne jest skonsultowanie się z lekarzem w celu dostosowania programu do indywidualnych potrzeb zdrowotnych. Właściwe ćwiczenia mogą przynieść nie tylko korzyści fizyczne, ale także poprawić samopoczucie i jakość życia seniorów.
Niezależnie od kraju, ważne jest, aby programy ćwiczeń były dostosowane do indywidualnych potrzeb seniorów, uwzględniając obecność chorób przewlekłych i ograniczenia wynikające z wieku. W Polsce, gdzie odsetek osób aktywnych fizycznie jest niższy niż średnia europejska, istnieje pilna potrzeba działań edukacyjnych, aby podnieść świadomość seniorów na temat korzyści płynących z regularnej aktywności fizycznej - dodaje Anna Rogińska.
W obliczu rosnącej liczby seniorów w społeczeństwie (w 2021 roku stanowili ponad jedną czwartą populacji Polski), inwestowanie w promocję zdrowego stylu życia w starszym wieku staje się kluczowym wyzwaniem społecznym. Brak aktywności fizycznej w tej grupie wiekowej może prowadzić do rosnącej liczby chorób związanych z brakiem ruchu, co, według danych WHO, może generować ogromne koszty dla systemów opieki zdrowotnej. W związku z tym, edukacja, dostosowane programy treningowe i świadomość korzyści zdrowotnych związanych z aktywnością fizyczną powinny stać się priorytetem w kształtowaniu polityki zdrowotnej dla seniorów.
