Obrastamy w kilogramy – otyłość to coraz większy problem
Otyłość staje się jednym z głównych zagrożeń zdrowotnych we współczesnym świecie. W Polsce ponad 60% osób powyżej 50 roku życia cierpi na nadwagę a i tak zaliczani jesteśmy do szczuplejszych narodów europejskich. Niestety, wskaźniki rosną. Z roku na rok sytuacja pogarsza się wśród osób młodych i dzieci.
Otyłości i jej przyczyny
Skłonność do otyłości często jest dziedziczna. Stwierdzono że istnieją ku temu predyspozycje genetyczne. U 70% osób otyłych przynajmniej jedno z rodziców ma nadwagę. Nie znamy tego mechanizmu dokładnie jednak wiadomo, że w proces powstawania otyłości jest zaangażowanych kilka genów wpływających na przyjmowanie pokarmów i wydatkowanie energii. Otyłość może być spowodowana także czynnikami fizjologicznymi. Wiadomym jest że apetyt regulowany jest wielkością posiłków, ich częstotliwością i oczywiście dietą. To my odpowiadamy za to co jemy a należy pamiętać o tym że otyłość można traktować jako formę uzależnienie. Osoby przy tuszy często tracą kontrolę nad jedzeniem.
Otyłość a uzależnienia
Alkohol spożywany w nadmiernych ilościach prowadzi do zwiększonego dostarczania energii ("puste" kalorie), chorób wątroby i pęcherzyka żółciowego. Zaś palenie tytoniu, które pozornie obniża apetyt, nie jest metodą pozwalającą utrzymać masę ciała i zachować zdrowie. Jak się okazuje palenie i otyłość są pierwszymi możliwymi do uniknięcia przyczynami zgonów wywołanych problemami sercowo-naczyniowymi. Osoby które rzuciły palenie, są dwukrotnie bardziej narażone na przyrost wagi. Związane jest to ze zwiększeniem apetytu po zaprzestaniu palenia.
Otyłość a jakość życia
Otyłość negatywnie wpływa na jakość życia, bywa że osoba otyła stroni od kontaktu z ludźmi, boi się ich odrzucenia. Paradoksalnie, otyłość może stać się sposobem na życie, wygodnym wytłumaczeniem wszelkich osobistych niepowodzeń, samo jedzenie zaś może być pocieszeniem, sposobem na odreagowanie złości, smutku, czy też sposobem na nudę. Typowa dla ludzi otyłych jest złudna nadzieja, że wszystko w życiu się uda jeśli tylko się schudnie. Bywa że otyłość jest potrzebna rodzinie chorego po to, by mąż czy żona mógł czuć się bardziej pewnie przy mniej atrakcyjnym partnerze.
Konsekwencje dla zdrowia
Otyłość zwiększa ryzyko:
- Chorób serca, nadciśnienia, cukrzycy, hiperlipidemii,
- Kamicy żółciowej, zmian stawowych, żylnych,
- Nowotworów trzonu macicy, sutka, jelita grubego i odbytnicy
Otyłość a aktywność fizyczna
Pamiętajmy: otyłość powstaje przede wszystkim w wyniku spożywania nadmiaru tłuszczu oraz zbyt małej aktywności fizycznej. Przeprowadzone badania wykazały, że w latach 1960-1980 nastąpiło znaczne obniżenie aktywności fizycznej społeczeństw cywilizacyjnych. Jesteśmy najmniej aktywnym narodem w Europie - taki wniosek wynika z raportu sporządzonego przez Światową Organizację Zdrowia. Ponad 70% Polaków nie wykonuje żadnych ćwiczeń fizycznych a około 10% jedynie sporadycznie (czyli rzadziej niż jeden raz w tygodniu). Wbrew powszechnym opiniom aby poprawić swoja sprawność nie trzeba poddawać się wielogodzinnym, morderczym treningom a jedynie zwiększyć swoja codzienna aktywność. Warto zrezygnować z windy na rzecz schodów, wysiąść z autobusu przystanek lub dwa wcześniej i ostatni odcinek pokonać pieszo.
Statystyki nie kłamią
W Polsce problem z nadwagą jest coraz bardziej widoczny chociaż tylko dwa procent z nas określa siebie jako otyłych. Jednak statystyki alarmują bo nadwagę lub otyłość stwierdza się już u 53 procent dorosłych Polaków. Z roku na rok pogarszają się także statystyki dotyczące dzieci i młodzieży. Jak wynika z ostatnich badań OBOP w Polsce problem otyłości częściej dotyka mężczyzn niż kobiet. Posługując się przedziałami Indeksu Masy Ciała (BMI) określono średni statystyczny poziom wagi wśród Polaków z uwzględnieniem podziału na płeć oraz wiek. Spośród badanej grupy osób w wieku produkcyjnym (15-49 lat) aż o 10 procent więcej panów niż pań ma nadwagę.
Panowie w Polsce wcześniej zaczynają tyć. Wraz z przekroczeniem trzydziestego roku życia nieco więcej niż połowa mężczyzn nadal zachowuje wagę prawidłową i wraz z wiekiem liczba ta wyraźnie spada. Natomiast wśród kobiet dopiero około czterdziestego roku życia wyraźniej zwiększa się odsetek pań z nadwagą. Nadal jednak 66 procent pań w tym przedziale wiekowym utrzymuje swój ciężar ciała w normie.
Aby zwrócić uwagę na konsekwencje przybierania na wadze 24 października obchodzony jest Europejski Dzień Otyłości. To okazja do propagowania aktywności fizycznej oraz zrównoważonej diety, stanowiących ważny element profilaktyki. Specjaliści ostrzegają – nie lekceważmy przybywających kilogramów. Sprzyjają one rozwojowi wielu chorób, takich jak: cukrzyca, nadciśnienie tętnicze, schorzenia kręgosłupa.
AG
www.fit.pl