Przebieg astmy charakteryzuje się tym, że kolejno następują po sobie okresy zaostrzeń objawów oraz okresy pełnego zdrowia. Dolegliwości mogą mieć różne objawy i nasilenie. Charakterystyczne objawy to: duszność, utrudniony oddech lub brak tchu, świsty podczas oddychania, ucisk w klatce piersiowej, napady męczącego kaszlu. Podczas zaostrzenia objawy astmy mogą ulec takiemu nasileniu, że zagrażają życiu.
Aby uniknąć takich niebezpiecznych sytuacji, konieczna jest jak najlepsza kontrola przebiegu choroby polegająca przede wszystkim na odpowiednim leczeniu farmakologicznym, unikaniu czynników wywołujących zaostrzenia choroby, ale także na samoobserwacji i samokontroli pacjenta.
Na świecie na astmę choruje ok. 10-15 % dzieci. Wśród dorosłych choroba ta jest rzadsza, bo pojawia się u 5-10 % populacji. Astma występuje rodzinnie. Jeśli choć jedno z rodziców ma astmę, prawdopodobieństwo wystąpienia tej choroby u dziecka wynosi 30%; jeśli oboje rodzice mają astmę, to prawdopodobieństwo astmy u dziecka wynosi aż 50%.
Astma jest jedną z najczęstszych chorób, stanowiąc w wielu krajach (rozwinięte kraje Europy, Stany Zjednoczone, Japonia) poważny problem społeczny, zdrowotny i ekonomiczny. W większości przypadków choroba ta ujawnia się przed 6. rokiem życia. W Polsce choruje na nią, co dziesiąte dziecko i co dwudziesty dorosły. Gwałtowny wzrost zapadalności na astmę odnotowano w ostatnich 20 latach. Przyczyną tego zjawiska są czynniki genetyczne (wrodzona skłonność) oraz zmiany w środowisku naturalnym (urbanizacja, industrializacja, zmiana warunków i stylu życia).
[-------]
Napady astmy powodować może wysiłek fizyczny, mroźne powietrze, infekcje układu oddechowego, różnego typu zanieczyszczenia powietrza, niektóre leki oraz skrajne stany emocjonalne. Do zaostrzenia astmy przyczynić się mogą różnego typu alergeny wziewne, takie jak kurz lub sierść zwierząt, nawracające infekcje układu oddechowego, dym papierosowy oraz substancje drażniące wdychane w pracy, zwłaszcza składniki niektórych lakierów i bejc.
Niestety, dostępne obecnie sposoby leczenia astmy są jedynie objawowe. Astmę można łatwo zdiagnozować u pacjentów, którzy mają typowe objawy. Wówczas badanie jedynie potwierdza wstępne rozpoznanie. Inaczej sprawa wygląda u pacjentów, którzy mają tak zwany kaszel astmatyczny, konieczne jest wykonanie badań spirometrycznych oceniających funkcje układu oddechowego. Aby profilaktyka przeciwko astmie była skuteczna należy zastosować się do kilku zasad:
- unikać kurzu;
- pozbyć się tapicerowanych mebli, dywanów, grubych zasłon;
- dom astmatyka powinien być przewiewny;
- unikać dymu papierosowego;
- astmatycy powinni znać okresy pylenia roślin, wiedzieć, kiedy określone pyłki osiągają maksimum stężenia w atmosferze w roku i w ciągu dnia;
- dzieciom chorym na astmę nie należy dawać pluszowych zabawek.
Bardzo ważna w leczeniu astmy jest edukacja chorego. Powinien on wiedzieć, na czym polega jego choroba, jak unikać czynników sprawczych napadów, jak sobie z nimi radzić, jakie stosować leki.
www.fit.pl