Sól fizjologiczna w okulistyce – właściwości i zastosowanie
Wodny roztwór soli fizjologicznej jest jednym z najbezpieczniejszych produktów przeznaczonych do przemywania ran oraz oczu. Jest to roztwór izotoniczny zawierający 0,9 procent chlorku sodu. Sól fizjologiczna nawilża błonę śluzową i powoduje jej obkurczenie. Jest pomocna przy zapaleniu rogówki i spojówek, także na tle alergicznym. Pomaga usunąć gromadzącą się wydzielinę i łagodzi stan zapalny oraz dolegliwości z nimi związane, w tym obrzęk i podrażnienie spojówek oraz powiek. Solą fizjologiczną zaleca się również przemywać oczy w celu usunięcia z ich powierzchni alergenów oraz w przypadku, gdy do oka dostało się ciało obce [1]. Można też robić okłady na oczy z gazików nasączonych w roztworze soli fizjologicznej – ma to korzystne działanie na powieki. Jest to preparat w pełni bezpieczny, odpowiedni do przemywania oczu niemowląt oraz przy skłonności do alergii kontaktowych.
Jakie właściwości ma kwas hialuronowy?
Kwas hialuronowy to naturalna substancja o szerokim zastosowaniu w kosmetyce i medycynie. Wysokie stężenie kwasu hialuronowego w ciałku szklistym oka i płynie łzowym oraz podczas gojenia się ran [2]. W preparatach kosmetycznych (np. kremach) i wyrobach medycznych (np. kroplach do oczu) wykorzystuje się silnie nawilżające i higroskopijne właściwości kwasu hialuronowego. Kwas hialuronowy wiąże wodę i zapobiega jej utracie z powierzchni skóry i błon śluzowych. Jako składnik kropli do oczu wspiera działanie filmu łzowego, czyli przede wszystkim nawilża powierzchnię oka i zapobiega jej wysychaniu.
Jak postępować przy suchości oczu?
Suchość oczu, czyli tzw. zespół suchego oka powoduje szereg uciążliwych dolegliwości. Może mieć również bardzo niekorzystne dla narządu wzroku konsekwencje, takie jak uszkodzenia i stany zapalne rogówki oraz nawracające infekcje spojówek [3]. Leczenie polega głównie na łagodzeniu objawów – podrażnienia, świądu i łzawienia, co jednocześnie zapobiega poważniejszym problemom. Przy zespole suchego oka zalecane jest stosowanie tzw. sztucznych łez, czyli kropli nawilżających z kwasem hialuronowym [4]. Są one dostępne bez recepty i można je aplikować tak często, jak jest to potrzebne. O nawilżaniu oczu za pomocą kropli z kwasem hialuronowym powinny pamiętać nie tylko osoby borykające się z zespołem suchego oka, ale wszystkich osób z grup ryzyka, odczuwających dyskomfort związany z suchością oczu. Dotyczy to m.in. osób pracujących przy komputerze, noszących soczewki kontaktowe, stosujących leki przeciwhistaminowe i niektóre antydepresanty oraz cierpiących na niektóre choroby autoimmunologiczne. Dobrym wyborem są nawilżające krople do oczu z kwasem hialuronowym niezawierające konserwantów, które mogą mieć działanie podrażniające. Przy alergii zaleca się stosowanie kropli do oczu z kwasem hialuronowym i ektoiną (naturalną substancją pozyskiwaną ze specjalnych gatunków mikroorganizmów), która dodatkowo chroni oczy przed kontaktem z alergenem. Sól fizjologiczna przyda się natomiast do przemywania oczu, tak by oczyścić ich powierzchnię i powieki z alergenów oraz kurzu.
Materiał powstał we współpracy z Bausch + Lomb.
Bibliografia:
- Porady lekarza rodzinnego Zdrowe oczy, https://www.sw.gov.pl/assets/47/21/18/6c75491fac70f59e15c4d5d5e43040552aa9b396.pdf.
- Anna OLEJNIK, Joanna GOŚCIAŃSKA, Izabela NOWA Znaczenie kwasu hialuronowego w przemyśle kosmetycznym i medycynie estetycznej, CHEMIK 2012, 66, 2, 129–135.
- Grabska-Liberek I., et al., Wytyczne Polskiego Towarzystwa Okulistycznego dotyczące diagnostyki i leczenie Zespołu Suchego Oka, 2017, s. 1–15.
- Mielczarek M. Zespół suchego oka, Medycyna Rodzinna 2005; 2: 51–56.
