Masaż ogólny jest masażem całego ciała, a częściowy — masażem dowolnej części ciała, np. górnej lub dolnej kończyny, klatki piersiowej itp. W zależności od celu masażu sportowego przyjęto go dzielić na treningowy, zapobiegawczy i regenerujący.Masaż treningowy
Proces przygotowania zawodników wysokiej klasy charakteryzuje się dużymi obciążeniami treningowymi, ich wysoką intensywnością, dużą ilością powtórzeń w cyklu tygodniowym oraz dużymi wymaganiami od strony psychologicznego przygotowania zawodników. Wszystko to może doprowadzić do znacznego zmęczenia, nadmiernego przeciążenia i przetrenowania.
Wykazano doświadczalnie, że dla bardziej efektywnego zwalczania zmęczenia (tj. dla przywrócenia zdolności do pracy) niezbędne jest pozostawienie zmęczonego organu w spokoju, włączając do pracy mięśnie, które brały w niej względnie mały udział. Przy czym działalność ich powinna być możliwie różna od tej, która wywołała zmęczenie – czynny wypoczynek.
Jednakże dowiedziono doświadczalnie, że przy nadmiernym zmęczeniu efekt zwiększenia zdolności do pracy po czynnym wypoczynku, nie pojawia się , że czynny wypoczynek jest skuteczny jedynie przy niewielkim zmęczeniu, zaś przy maksymalnym obciążeniu na jego efekt liczyć nie można .
Czołowi trenerzy i lekarze sportowi od dawna poszukują nowych środków przyczyniających się do szybszej regeneracji sił i zwiększenia zdolności zawodników do pracy. Jednym z najbardziej racjonalnych środków przywrócenia zdolności do pracy po krańcowych obciążeniach jest masaż sportowy.
Masaż sportowy, dzięki różnorodnemu działaniu, może usunąć objawy napięcia, szybko likwidować zmęczenie i przyspieszyć procesy regeneracyjne, oraz bez straty energii podwyższyć zdolność do pracy całego organizmu.
Masaż treningowy stosuje się w praktyce sportowej w okresie treningów w celu doskonalenia właściwości fizycznych i psychicznych, utrzymania formy sportowej, a także w celu szybkiego usunięcia zmęczenia i regeneracji sił po obciążeniu fizycznym.
Masaż treningowy powinien nie tylko przyczyniać się do podwyższania zdolności zawodnika do pracy, rozszerzenia możliwości czynnościowych jego organizmu, lecz i wpływać na doskonalenie działalności mechanizmów regulacyjnych ośrodkowego układu nerwowego, na koordynację procesów pobudzających i hamujących. Podczas wykonywania ćwiczeń fizycznych w organizmie zachodzą znaczne zmiany. Masaż sportowy pomaga organizmowi uporać się z nimi przez szybsze przywrócenie równowagi zaburzonych czynności regulacyjnych różnych układów i organów. W tym przypadku masaż treningowy powinien być głęboki i intensywny, lecz zarazem miękki i rytmiczny.
Głębokość, intensywność, czas trwania masażu zależy od indywidualnych właściwości zawodnika, jak również od rodzaju dyscypliny sportowej.
Czas trwania ogólnego masażu treningowego powinien wynosić nie mniej niż 40 i nie więcej niż 60 min. Tylko w poszczególnych przypadkach, zawodników o dużej masie mięśniowej, ogólny masaż treningowy może trwać powyżej 60 min.
Od zadań treningowych zależy, jakie ruchy trzeba włączyć do danego masażu. Jeśli zaistnieje konieczność poświęcenia większej uwagi mięśniom, to mniej czasu poświęca się na rozcieranie i głaskanie; jeśli zaś trzeba „przepracować" stawy, to skraca się czas przeznaczony na ugniatanie, a przedłuża się rozcieranie.
[-------]
Oczywiście w dużej mierze odnosi się to do masażu zapobiegawczego i regeneracyjnego. W masażu treningowym z reguły stosuje się wszystkie ruchy, lecz do 70% czasu przeznacza się na ugniatanie.Masaż treningowy należy wykonywać w 1,5-6 godz. po intensywnym treningu (w zależności od cech indywidualnych zawodnika). Niezbędne jest przy tym uwzględnienie, w jakiej porze doby odbywał się trening: jeżeli w drugiej połowie dnia, w godz. 17—20, to po nim wyznacza się częściowy masaż treningowy lub regeneracyjny, a rano następnego dnia na 6—7 godz. przed kolejnym treningiem — ogólny masaż treningowy; jeśli zaś trening odbywał się rano, to po nim wyznacza się ogólny masaż treningowy.
Ostatni masaż treningowy należy wykonywać na 1-2 dni przed zawodami, Jednak w ostatnich masażach niezbędne jest zwiększenie czasu i intensywności tego zabiegu, a także zwrócenie szczególnej uwagi na mięśnie najbardziej obciążone w czasie startu.
Dotychczas nie ma jednomyślności w sprawie ogólnego i częściowego masażu w tygodniowym cyklu treningowym (6—10 zajęć).
Badania wielu autorów wykazały, że niezbędne jest wyznaczenie masażu po każdym obciążeniu treningowym, celem zregenerowania sił organizmu zawodnika. Zatem przy 6-, 9-, 10-razowym treningu w tygodniowym cyklu najbardziej celowy jest następujący rozkład masażu treningowego:
I dzień treningu — częściowy masaż treningowy,
II dzień treningu — ogólny masaż treningowy,
III dzień treningu — częściowy masaż treningowy,
IV dzień treningu — ogólny masaż treningowy,
V dzień treningu — częściowy masaż treningowy,
VI dzień treningu — ogólny masaż treningowy,
VII dzień treningu — częściowy masaż treningowy.
Polecany tu rozkład nie powinien być dogmatem. Dla każdego zawodnika można go zmieniać, uwzględniając płeć, wiek, stopień wytrenowania, właściwości dyscypliny sportowej.
Przy dwurazowym treningu w ciągu dnia lekki masaż (10—20 min.) powinien być wykonywany po upływie 20-30 min. od pierwszego treningu, a bardziej intensywny (godzinny) - po upływie 1,5-6 godz. od drugiego treningu.
W dniu wolnym od treningów należy wykonać masaż częściowy lub ogólny, poświęcając szczególną uwagę mięśniom najbardziej obciążanym w dniach treningu.
www.fit.pl
