Kiedy należy stosować dietę niskobiałkową?
Dieta niskobiałkowa jest dietą leczniczą, która stosowana jest w przebiegu konkretnych chorób, takich jak:
-
homocystynuria (zaburzenia metabolizmu metioniny);
-
fenyloketonuria (zaburzenia metabolizmu fenyloalaniny);
-
niewydolność nerek;
-
niewydolność wątroby;
-
choroby trzustki;
-
choroby pęcherzyka żółciowego i dróg żółciowych.
Niska podaż białka w diecie zapobiega wytwarzaniu toksycznych produktów przemiany białkowej. Opiera się ona na unikaniu konkretnych grup żywnościowych i diecie eliminacyjnej.
Na czym polega dieta niskobiałkowa?
Dieta niskobiałkowa przepisywana jest przez lekarza, który przekazuje informacje na temat zasad żywienia i sposobu komponowania posiłków.
Podaż białka na dobę dostosowywana jest do potrzeb pacjenta z uwzględnieniem jego stanu zdrowia i poziomu tolerancji. Zazwyczaj nie przekracza ona 40-50 gramów, co oznacza około 0,6 grama na masę ciała i jest nawet dwu-lub-trzykrotnie mniejsza niż ta zalecana zdrowym osobom uprawiającym sport.
W przebiegu niewydolności nerek lub wątroby ilość białka w diecie zostaje jeszcze bardziej zmniejszona i wynosi zazwyczaj 20-30 gramów na dobę.
W przypadku chorób metabolicznych takich jak fenyloketonuria i homocystynuria, w których występują nietolerancje konkretnych aminokwasów kluczowe jest również dostosowanie rodzaju białka dostarczanego wraz z dietą.
Spożycie innych składników odżywczych w diecie niskobiałkowej nie jest już tak regulowane. Jeśli pacjent nie zmaga się z innym problemami zdrowotnymi, nie musi ograniczać ilości węglowodanów w diecie. Przyjmuje się również, że ilość procentowa tłuszczu w diecie niskobiałkowej nie powinna przekraczać 25 procent.
Dieta niskobiałkowa polega na ograniczeniu i/lub wyeliminowaniu określonych grup żywności, zawierających dużo białka. Należą do nich: przetwory mleczne, jaja, mięso, ryby, owoce morza, orzechy i nasiona oraz rośliny strączkowe.
Pamiętać należy jednak, że minimalne ilości konkretnych aminokwasów egzogennych, jak i białka, są konieczne, by organizm mógł prawidłowo funkcjonować. Ważne jest zatem, aby przynajmniej ⅔ całkowitej podaży białka pochodziło z białka pełnowartościowego (pochodzenia zwierzęcego), dzięki czemu zostanie ono odpowiednio przyswojone i wykorzystane.
Produkty niskobiałkowe - co można jeść na diecie niskobiałkowej?
Wyeliminowanie produktów wysokobiałkowych, do których należą ryby, mięso, nabiał, jaja, rośliny strączkowe czy orzechy, pozostawia niewielką ilość produktów spożywczych możliwych do spożycia. Dlatego też jadłospis osób, które muszą stosować dietę niskobiałkową uzupełnia się w produkty niskobiałkowe, stanowiące ekwiwalent tego składnika.
Należą do nich między innymi niskobiałkowe parówki, pasztety, wędliny, sery czy napoje mleczne. O tym, jak zbudować z nich odpowiednio zbilansowaną dietę, przeczytać można w artykule Produkty niskobiałkowe w diecie - jak skomponować z nich jadłospis?.
