Zidentyfikowanie trudności
Badanie „Kompleksowa ocena sposobu żywienia dzieci w wieku od 5. do 36. miesiąca życia” zostało przeprowadzone przez Instytut Matki i Dziecka w 2016 roku. Pozwoliło określić największe trudności rodziców w żywieniu dzieci. Dotyczą one trzech kluczowych etapów w trakcie 1000 pierwszych dni życia – karmienia piersią, rozszerzania diety oraz żywienia po 1. roku życia. Wyniki pokazały, że to właśnie w tych okresach popełnianych jest najwięcej błędów, które mogą przynieść poważne konsekwencje w przyszłości. Niemowlęta zbyt krótko są karmione mlekiem kobiecym – tylko 54% mam karmi piersią przynajmniej do 6. miesiąca życia. Z drugiej strony zbyt wcześnie poznają nowe smaki, inne niż mleko mamy. 61% maluchów ma rozszerzaną dietę przed 5. miesiącem życia, czyli zbyt wcześnie. Jednocześnie ponad połowa niemowląt (61%) niekarmionych piersią otrzymuje te same posiłki, co reszta rodziny. Starsze dzieci – po 1. roku życia – spożywają zbyt mało warzyw. Dotyczy to aż 88% z nich!
„W trakcie pierwszych lat życia dziecka jego zapotrzebowanie na składniki odżywcze zmienia się i jest inne niż u dorosłych. Nie wszyscy rodzice zdają sobie z tego sprawę i nie zawsze mają dostęp do aktualnych, wiarygodnych zaleceń żywieniowych. Warto podkreślić ogromną rolę programów edukacyjnych, prowadzonych przy wsparciu ekspertów (lekarzy, położnych, dietetyków). Dzięki szerokiemu dotarciu do rodziców i ich edukacji możemy uniknąć powielania błędów żywieniowych, szczególnie na etapie karmienia piersią, rozszerzania diety niemowlęcia i komponowania jadłospisu dziecka po 1. roku życia” – podkreśliła prof. dr hab. n. med. Hanna Szajewska, kierownik Kliniki Pediatrii Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego.
Rozszerzanie diety – dlaczego tak ważne?
Zidentyfikowane dzięki badaniu błędy są poważne i należy zrobić wszystko, aby je minimalizować. Dlaczego jednak warto zwrócić szczególną uwagę na czas rozszerzania diety niemowlęcia? Zbyt wczesne wprowadzanie produktów uzupełniających powoduje mniejsze spożycie mleka matki, a tym samym zmniejszenie ilości otrzymywanych przez niemowlę niezbędnych składników odżywczych, zawartych tylko w pokarmie kobiecym. Rozszerzanie diety w odpowiednim czasie, czyli nie wcześniej niż po ukończeniu przez dziecko 17. tygodnia życia i nie później niż w 26. tygodniu, ma znaczenie dla metabolizmu oraz wpływa na prawidłowy rozwój dziecka. Niestety w konsekwencji błędów popełnianych w 1000 pierwszych dni życia 32% polskich dzieci w wieku 5-36 miesięcy ma nieprawidłową masę ciała.
Wniosek? Edukujmy!
Najważniejszym wnioskiem, jaki można wyciągnąć z przeprowadzonego badania, jest konieczność stałej, skutecznej edukacji przyszłych oraz obecnych rodziców. Już teraz przynosi ona wymierne rezultaty. 67% rodziców dzieci w wieku 5-36 miesięcy zna ideę 1000 pierwszych dni i zależność między żywieniem w pierwszym okresie życia a przyszłym zdrowiem.
„Nadal istnieje potrzeba promowania karmienia piersią oraz efektywnej edukacji żywieniowej rodziców w kierunku umiejętnego rozszerzania diety dziecka w kluczowym okresie 1000 pierwszych dni życia. Korzyści, jakie płyną z powtarzalności badań nad sposobem żywienia i stanem odżywienia polskich dzieci to wprowadzanie i udoskonalanie szeroko zakrojonych działań edukacyjnych, których celem jest upowszechnianie modeli bezpiecznego żywienia dzieci, w tym karmienia piersią i umiejętnego rozszerzania diety niemowląt, a także żywienia po 1. roku życia” – skomentowała prof. nadzw. dr hab. n. med. Halina Weker, Kierownik Zakładu Żywienia Instytutu Matki i Dziecka.
Ogromne znaczenie mają w tych działaniach położne, lekarze pediatrzy i dietetycy – bezpośredni kontakt z opiekunami najmłodszych jest najlepszą okazją na przywoływanie obowiązujących norm i schematów żywienia, przedstawienie zagrożeń wynikających z nieprawidłowego żywienia dzieci czy wyjaśnienie specyficznych potrzeb żywieniowych najmłodszych Polek i Polaków. Jeśli rodzice zrozumieją zależność między żywieniem w okresie 1000 pierwszych dni życia dziecka a jego przyszłym zdrowiem, staranniej będą komponowali jego dietę.
