Rola witaminy K w organizmie

W społeczeństwach zachodnich występuje znacznie większe ryzyko osteoporozy i chorób układu sercowo-naczyniowego niż u mieszkańców Azji, co wynika przede wszystkim z innej diety.

Witamina K2 a ryzyko osteoporozy

Prawidłowy fizjologicznie stan kości nie zależy, jak dotychczas sądzono, tylko od wystarczającego poziomu wapnia, magnezu, witamin D i B6. Potrzebna jest też witamina K. Naukowy przełom w rozumieniu istotnej roli tej witaminy w metabolizmie wapnia u człowieka zaczął się wraz z odkryciem białek Gla: MGP (Matrix Gla Protein) oraz osteokalcyny. Witamina K jest kofaktorem enzymu karboksylazy glutaminianowej odpowiedzialnej za dołączanie grup karboksylowych do reszt glutaminowych w osteokalcynie. Produktem tej reakcji jest karboksyosteokalcyna (cOC). Obecność grup karboksylowych umożliwia wiązanie jonów wapnia. Osteokalcyna jest ważnym białkiem tworzącym masę kości. Jej aktywność polega na dostarczaniu jonów wapnia oraz na wiązaniu ich z matrycą hydroksyapatytu.

U osób, których dieta jest uboga w witaminę K, występuje znacznie większe prawdopodobieństwo złamań kości. Zjawisko złamań szyjki kości udowej jest szczególnie częste u kobiet w okresie pomenopauzalnym. Seria badań wykazała, że terapia witaminą K2 (MK-4) wraz z wapniem i witaminą D znacznie zmniejszyła ryzyko złamań kości udowej u kobiet, pomimo równie częstych upadków co w grupie kontrolnej.

Witamina K2 a układ krążenia

Ochronny wpływ witaminy K2 na układ krążenia potwierdziło badanie przeprowadzone w Holandii w latach 1990-2000. Badaniem objęto 4800 osób w wieku 55-70 lat. Wykazano, iż spożywanie produktów bogatych w witaminę K2 zmniejsza ryzyko wystąpienia choroby niedokrwiennej serca o 50 proc. Konsumpcja witaminy K1 nie wywołała podobnego efektu. Rezultaty badań in vivo pokazały również, że suplementacja wysokimi dawkami witaminy K2 nie tylko hamuje rozwój zwapnienia, ale także przyczynia się do odwrócenia procesu odkładania wapnia i redukcji płytki miażdżycowej (całkowita ilość wapnia w naczyniach tętniczych spadła w ciągu sześciu tygodni suplementacji o 37 proc.).

Wpływ witaminy K2 na stan naczyń związany jest z aktywacją MGP, białka syntezowanego przede wszystkim przez chondrocyty oraz mięśniówkę gładką otaczającą naczynia krwionośne. Jego działanie polega na wiązaniu jonów wapniowych, co zapobiega ich osadzaniu się w arteriach. Obecnie białko MGP jest uważane za najsilniejszy znany inhibitor procesu wapnienia tkanek miękkich.

K2 w postaci MK-7

Zaskakująca jest plejotropowość działania grupy witamin K. Jej pozytywny wpływ na zachowanie mocnych kości i zdrowego układu krążenia jest coraz bardziej doceniany, choć wciąż niepełna jest wiedza o biochemicznych mechanizmach działania poszczególnych związków od MK-4 do MK-10.

Wraz z promocją zdrowego stylu życia wzrasta zainteresowanie prawidłową dietą i nutraceutykami, czyli suplementami diety. Czy spożywamy wystarczające dawki witamin z grupy K? Bakterie flory jelitowej wytwarzają około 1-1,5 mg tej witaminy na dobę, co powinno zaspokajać potrzeby organizmu. Jednak proces wchłaniania odbywa się wcześniej, w jelicie cienkim. Decydujące znaczenie ma więc zawartość witaminy K w diecie. Nie opisano do tej pory przypadku zespołu hiperwitaminozy, a więc można uznać wspomaganie organizmu tą witaminą za dość bezpieczne.

Witamina K2 w postaci syntetycznej MK-4 wymaga dawek farmakologicznych (mg) oraz częstego przyjmowania (kilka razy dziennie). Natomiast na szczególną uwagę zasługuje naturalna witamina K2 w postaci MK-7. Charakteryzuje ją doskonała wchłanialność, długi okres półtrwania (72 godziny), zdolność do akumulacji we krwi oraz niska efektywna dawka nieprzekraczająca dziennego zapotrzebowania – 45 mcg. Z tego powodu zastosowanie MK-7 w profilaktyce miażdżycy i osteoporozie powinno szczególnie zainteresować lekarzy i farmaceutów.

www.senior.fit.pl