Czym jest poczucie własnej wartości?

Tożsamość a funkcja

Kobiety podlegając nieustannej ocenie i krytyce, wystawiają nieugruntowane poczucie własnej wartości na ostrzał – dziecko nie zjadło obiadu, widać nie umiem gotować; szefowi nie spodobał się projekt, widać jestem beznadziejnym pracownikiem; mąż dziś nawet mnie nie przytulił, może przestałam mu się podobać.... i tak dalej. Przykładów można mnożyć mnóstwo. Kobiety bowiem oceniają siebie przez pryzmat własnych zachowań, relacji z innymi, społecznych oczekiwań. Iwona Majewska Opiełka* pisze, że w ten sposób kobiety mieszają pojęcie tożsamości z podleganiem nieustannej ocenie. Tkwiąc zaś latami w takiej zależności, łatwo doszczętnie zniszczyć poczucie własnej wartości.

Tymczasem poczucie własnej wartości, powinno stanowić o sile kobiety, niezależnie od okoliczności w jakich ona się znajduje. Nikt z nas nie jest przecież nieomylny i warto dać sobie prawo do popełniania błędów, a także prawo – do wyciągania wniosków i poprawiania tych błędów, bądź ponoszenia ich konsekwencji. Zwykle z zachwianego poczucia własnej wartości, powstaje wiele innych problemów, jak choćby toksyczne relacje z otoczeniem.

Sześć filarów poczucia własnej wartości...

Nathaniel Branden wyodrębnił sześć filarów poczucia własnej wartości (warto zajrzeć do jego książki o takim tytule). Są to: świadome życie, samoakceptacja, odpowiedzialność za siebie, asertywność, spójność wewnętrzna oraz życie celowe. Iwona Majewska-Opiełka, dorzuca zaś jeszcze: wysoką samoocenę, poczucie godności i ważności oraz przyjaźń z podświadomością.

...bądź trzy podstawowe czynniki

Glenn R.Schiraldi** twierdzi, że poczucie własnej wartości składa się z trzech ważnych czynników: bezwarunkowej wartości ("ludzie mają jednakową, niemierzalną i niezmienną wartość wewnętrzną jako osoby"), bezwarunkowej miłości ("dobrostan psychiczny nie jest możliwy bez miłości dla swojego podstawowego Ja") oraz wzrastania ("[...]gdy rozwijamy swój charakter, osobowość, gdy odkrywamy sposoby cieszenie się zdrowymi przyjemnościami.")

Na jakąkolwiek definicję nie patrzymy, łatwo zauważyć, że poczucie własnej wartości powinno być stałe i niezmienne. To oznacza, że negatywna ocena szefa może źle wpłynąć na nasz nastrój, może skłonić nas do rozważenia poprawności projektu, czy innych czynników mających wpływ na jego proces tworzenia, jednak nie powinna oddziaływać na poczucie własnej wartości. Aby tak się stało, poczucie własnej wartości nierzadko buduje się latami i konsekwentnym wysiłkiem.

Jeżeli czujesz, że powinnaś popracować nad poczuciem własnej wartości zacznij od niwelowania automatycznego oceniania innych czy siebie. Nie oceniaj, nie przyklejaj etykiet, tylko obserwuj, zauważaj, dostrzegaj, doceniaj.

Warto także zadać sobie pytania:

Jak mogę docenić samą siebie, jeśli nie jestem w czymś doskonała lub jeśli ktoś sprawił mi przykrość?  Jakie mogą być pozytywne skutki doceniania siebie w większym stopniu?

Zacznij budować poczucie własnej wartości już teraz. W kwietniu podpowiemy kilka sposobów jak to robić.

 

* Iwona Majewska-Opiełka "Siła kobiecości", GWP 2011
**Glenn R.Schiraldi "10 prostych sposobów na budowanie poczucia własnej wartości", GWP 2011

Beata Mąkolska

www.wellness.fit.pl