Cholesterol - podstawowe informacje
Cholesterol to naturalnie występująca substancja tłuszczowa (lipid) pochodząca ze steroidów w organizmie
Jest obecny we wszystkich tkankach, komórkach i osoczu i jest wytwarzany głównie samoistnie w ludzkiej wątrobie. Tylko około 20-30% cholesterolu pochodzi z żywności: tłuszczów zwierzęcych i produktów zwierzęcych. Jaka jest rola cholesterolu w organizmie? Substancja ta wchodzi w skład błon komórkowych i bierze udział np. w syntezie kwasów tłuszczowych, produkcji niektórych hormonów (takich jak płeć) czy produkcji witaminy D. Sam cholesterol nie jest szkodliwy, a raczej jest niezbędny do prawidłowego funkcjonowania organizmu. Tylko wysoki poziom cholesterolu może stać się niebezpieczny, co może prowadzić do wielu poważnych problemów zdrowotnych. Im wyższy poziom cholesterolu we krwi, tym większe prawdopodobieństwo rozwoju miażdżycy, która może prowadzić do udaru mózgu lub zawału serca.
Cholesterol całkowity, typy cholesterolu
Całkowity cholesterol we krwi nazywany jest całkowitym cholesterolem (TC). Cholesterol całkowity można podzielić na dwa sposoby: w zależności od jego źródła (wspominałem o nim już pisząc o cholesterolu samoistnie wytwarzanym i pozyskiwanym z pożywienia) oraz stosując jego rozróżnienie ułamkowe (tu mam na myśli potoczne, jak dobry i zły cholesterol).
Podział cholesterolu
Cholesterol można klasyfikować ze względu na pochodzenie:
• Cholesterol endogenny — jest to cholesterol wytwarzany w organizmie. Chociaż jego synteza może zachodzić we wszystkich komórkach organizmu, jej głównymi miejscami są wątroba, jelita i skóra.
• Cholesterol egzogenny – Ten rodzaj cholesterolu jest dostarczany organizmowi wraz z pożywieniem. Jego źródłem są tłuszcze zwierzęce i produkty pochodzenia zwierzęcego, czyli mięso i jego przetwory, jaja i nabiał.
Cholesterol w liczbach
Norma cholesterolu całkowitego (TC) utrzymuje się poniżej 190 mg/dl. Inaczej sytuacja przedstawia się w odniesieniu do osób, u których występują choroby współistniejące takie jak cukrzyca czy choroba wieńcowa lub też u tych, które są w grupie ryzyka wystąpienia incydentów sercowo-naczyniowych. Wartość cholesterolu całkowitego w takim wypadku powinna wynosić poniżej 175 mg/dl
Cholesterol LDL, jest utrzymywany w normie, gdy jego wartość wynosi mniej niż 115 mg/dl u zdrowego człowieka, poniżej 100 mg/dl u osoby z grupy ryzyka, a mniej niż 70 mg/dl w przypadku chorób współistniejących.
Test cholesterolu - profil lipidowy
Poziom cholesterolu u pacjenta, profil lipidowy, określa się na podstawie pobranej krwi żylnej. W ramach tego testu oznaczono następujące elementy:
• cholesterol całkowity, czyli całkowity poziom cholesterolu w organizmie;
• cholesterol HDL, czyli tzw. dobry cholesterol;
• cholesterol LDL, tzw. zły cholesterol;
• Trójglicerydy, inne tłuszcze znajdujące się we krwi.
Badanie lipidowe wykonuje się na czczo. Nie wolno jeść ani pić (z wyjątkiem wody) na 14 godzin przed badaniem. Nie należy pić alkoholu przed upływem 48 godzin. Niezastosowanie się do tych zaleceń może zniekształcić uzyskane wyniki testu.
Obniżanie cholesterolu
Przede wszystkim powinieneś zadbać o swoją dietę. Wyłączenie z jadłospisu tłustych produktów oraz fast foodów to coś od czego powinieneś zacząć. Produkty, które podwyższają cholesterol to:
• tłuste mięsa i wędliny, słonina, boczek, podroby, pasztety, kiełbasy, baranina;
• produkty spożywcze mające w składzie olej palmowy;
• fast-foody i przekąski, czyli np. chipsy, frytki, hamburgery, hot-dogi;
• tłuste mleka i tłuste twarogi, sery topione, żółte, śmietana z dużą zawartością procentową tłuszczu;
• wszelkie potrawy smażone (w tym wypadku nie tylko mięsa czy ryby, ale też i smażone warzywa).
W niektórych przypadkach sama zmiana nawyków żywieniowych może nie wystarczyć. Twój lekarz prowadzący zdecyduje wtedy o wprowadzeniu leków. Najczęściej w tym celu przepisywane są statyny, inhibitory reduktazy HMG-CoA, które odpowiadają za obniżenie poziomu lipidów i trójglicerydów we krwi. Pomagają również zatrzymać procesy zapalne w organizmie. Najbardziej popularne w naszym kraju, a więc najczęściej stosowane statyny to atorwastatyna, lowastatyna i simwastatyna.
Jeśli zaciekawił Cię artykuł i chciałbyś poszerzyć swoją wiedzieć na temat chorób serca zapraszamy do odwiedzenia bloga doktora Rafała Sztembisa: https://doktorstent.pl/blog/
