Na pytanie: „Czy polski system ochrony zdrowia jest przygotowany na nadchodzący sezon szczepień?” odpowiadali eksperci ze środowisk medycznych, uczestniczący w konferencji zorganizowanej w Centrum Prasowym PAP przez Ogólnopolski Program Zwalczania Chorób Infekcyjnych. Sezon zachorowań na choroby wirusowe zbliża się wielkim krokami i – jak przekazali eksperci – nie zanosi się, że będzie łagodniejszy niż w ostatnich latach.
„Rozsądek nakazuje solidnie przygotować się do sezonu infekcyjnego, gdyż ryzyko zachorowań na choroby zakaźne się zwiększa. Odnotowujemy wzrost liczby zarażonych pacjentów we wszystkich chorobach wirusowych, za wyjątkiem COVID-19” – oświadczył dr hab. n. med. Ernest Kuchar, kierownik Kliniki Pediatrii z Oddziałem Obserwacyjnym na Warszawskim Uniwersytecie Medycznym.
Jak przekazał dr hab. Kuchar, statystyki w przypadkach wielu chorób pokazują nawet czterokrotny wzrost zarażonych w porównaniu z rokiem ubiegłym.
„To pesymistyczna perspektywa, jeżeli chodzi o nadchodzący sezon. Pamiętać więc należy, że wirusowe choroby najskuteczniej zwalcza się poprzez szczepienia” – przypomniał ekspert OPZCI.
30 sierpnia Ministerstwo Zdrowia opublikowało listę bezpłatnych leków dla dzieci poniżej 18. roku życia i seniorów po 65. roku życia. Z bezpłatnych leków nowe grupy pacjentów skorzystają od 1 września.
„Cieszymy się, że na liście znalazły się szczepionki, które są najprostszym sposobem wdrażania profilaktyki chorób zakaźnych. Profilaktyka szczepienna jest niezwykle istotna w zabezpieczeniu, zwłaszcza seniorów, przed ciężkim przebiegiem i powikłaniami zakaźnych chorób układu oddechowego” – stwierdził prof. Adam Antczak, przewodniczący Ogólnopolskiego Programu Zwalczania Chorób Infekcyjnych.
Jak podkreślił prof. Antczak, „wpisanie szczepień na listy bezpłatnych leków jest dobrym krokiem dostępu do szczepień na każdym etapie życia”. Przewodniczący OPZCI zauważył również, że w Polsce mamy szeroki dostęp do nowoczesnych leków, a „nakłady na programy szczepień zostały bardzo wzmocnione”.
„Znika nam kompletnie bariera finansowa, jeżeli chodzi o szczepienia. Ścieżka bezpłatnego szczepienia jest dłuższa, gdyż mamy refundację receptową, ale jest szansa na odejście od tego modelu w przyszłości” – podkreślała dr hab. Agnieszka Mastalerz-Migas, konsultant krajowa w dziedzinie medycyny rodzinnej, kierownik Katedry i Zakładu Medycyny Rodzinnej Uniwersytetu Medycznego we Wrocławiu.
Jak dodała, należy , że pacjenci mogą bezpłatnie wykonać szczepieniach w placówkach podstawowej opieki zdrowotnej. „W placówkach POZ można otrzymać receptę, wykupić ją w aptece i, wracając do ZOZ-u, otrzymać szczepionkę za darmo” – powiedziała dr Mastalerz-Migas.
Mimo wprowadzenia dobrych rozwiązań nadal pojawia się problem z określeniem zasad, na jakich farmaceuci będą mogli realizować szczepienia w aptekach. Nie został jeszcze nakreślony tryb podpisywania umów z NFZ na realizację szczepień w placówkach medycznych i aptekach, przez co nieustalona jest kwestia finansowania świadczenia.
„Przepisy powinny uprawniać farmaceutów do wystawiania recept refundowanych lub znosić obowiązek posiadania recepty przez pacjenta szczepionego w aptece. Aby skorzystać z przywileju bezpłatnej szczepionki, w obecnej sytuacji pacjent będzie potrzebował recepty od lekarza, co znacząco wydłuży ścieżkę szczepienia. Konieczne jest niezwłoczne podjęcie działań, aby rozwiązać ten problem” – wyjaśnił dr n. farm. Mikołaj Konstanty, prezes rady Śląskiej Izby Aptekarskiej.
Aby uprościć system szczepień, jeszcze w tym sezonie powinny zostać uchwalone dodatkowe przepisy. Konieczne jest m.in. ustalenie zasad finansowania zakupu szczepionek na grypę i wydanie odpowiednich aktów urzędowych. „Preparaty te są dostępne w aptekach i czekają na pacjentów. Nie zabraknie ich w tym sezonie” – zapowiedział dr Konstanty.
Farmaceutom zależy na zamieszczeniu przez prezesa Narodowego Funduszu Zdrowia informacji o warunkach zawierania umów z aptekami na realizację tam zalecanych szczepień ochronnych, finansowanych ze środków publicznych. Konieczny jest również komunikat, że realizacja szczepienia w aptece (prowadzonej przez podmiot, który zawarł z umowę z NFZ na realizację szczepień ochronnych finansowanych ze środków publicznych), obejmuje również wystawienie recepty na refundowaną szczepionkę przez farmaceutę zatrudnionego w tej aptece.
„Ponad połowa szczepień sezonowych w naszym kraju co roku wykonywana jest we wrześniu. Wprowadzone regulacje obowiązują w większości od 1 października. Wiele kroków jeszcze musi zostać podjętych do pełnego udrożnienia szczepień” – podkreślił prof. Adam Antczak, przewodniczący Ogólnopolskiego Programu Zwalczania Chorób Infekcyjnych. Dodawał, że skuteczne szczepienia dobrze jest wykonywać nawet do stycznia.
