Kleszcze i sezon ich występowania
Kleszczy nie trzeba chyba nikomu przedstawiać. Te pajęczaki żyją głównie na roślinach znajdujących się w lesie. Żywią się krwią. Właśnie dlatego człowiek tak często jest obiektem ich ataków. Z wyglądu przypominają często małego, wystającego pieprzyka, dlatego często trudno go dostrzec. Kleszcze osiągają maksymalnie nawet jedenaście centymetrów długości. Występowanie kleszczy jest zależne od temperatury (szacuje się, że są aktywne maksymalnie do temperatury 7 stopni Celsjusza). Lubią ciepło. Sezon kleszczowy zaczyna się wraz z nadejściem wiosny. Jego apogeum to okres letni. Kończy się wraz z nadejściem chłodniejszych temperatur (późna jesień).
Skutki ugryzienia przez kleszcza
Bardzo często lekceważymy zagrożenie związane z kleszczami. Tymczasem jest to poważny błąd. Samo ugryzienie może zakończyć się wystąpieniem u nas odczynu zapalnego lub reakcji alergicznej. Największe zagrożenie stanowią jednak dla nas choroby przenoszone przez kleszcze. Szybkie wdrożenie leczonia boreliozy znacząco zmniejsza ryzyko ciężkich skutków tej choroby. Jeśli jednak zlekceważymy objawy tych chorób, możemy mieć bardzo poważne problemy zdrowotne. Borelioza w skrajnych przypadkach może spowodować zmiany w wielu układach ciała, w szczególności w układzie nerwowym.
Jak rozpoznać ukąszenie kleszcza?
Objawem charakterystycznym boreliozy może być rumień wędrujący. Występuje on jednak tylko u około połowy osób ukąszonych. Jego rozrastanie się i przyjmowanie kształtu pierścieni może sugerować zarażenie się boreliozą. Nawet jeśli nie dostrzeżemy kleszcza przyczepionego do naszego ciała, to zaatakowane przez niego miejsce szybko stanie się mocno zaczerwienione.
Co zrobić, kiedy zauważymy ugryzienie przez kleszcza?
Reakcja powinna być natychmiastowa. Jeśli czujemy się na siłach warto podjąć próbę usunięcia kleszcza samodzielnie. Dostępnych jest w aptekach wiele przyrządów służących temu celowi, takich jak lassa, pompki czy kleszczołapki. Jeśli nie czujemy się na siłach, aby wyciągnąć samodzielnie kleszcza, wówczas należy zwrócić się o pomoc do personelu medycznego. Istotne jest, aby pamiętać, że należy jak najszybciej usunąć kleszcza ze skóry, bowiem wraz z czasem przebywania tego pajęczaka w skórze, znacząco wzrasta ryzyko zakażenia boreliozą oraz innymi chorobami przenoszonymi przez kleszcze. Skutki boreliozy mogą wystąpić nawet kilka lat po ukąszeniu. Naszym zadaniem jest więc stałe monitorowanie stanu naszego zdrowia oraz obserwowanie, czy nie występują u nas objawy tych chorób.
Ogólne objawy boreliozy
Borelioza może wywoływać wiele niespecyficznych objawów, wśród których możemy wymienić:
- Rumień wędrujący znajdujący się w miejscu ugryzienia.
- Silne bóle głowy
- Ogólnie złe samopoczucie, problemy ze strony układu nerwowego i wahania nastrojów
- Bóle mięśni i stawów
- Problemy kardiologiczne
- Silne bóle głowy
- Katar
- Nudności i wymioty
- Bóle stawowe
- Bóle w okolicach krzyża
- Brak apetytu
- Objawy grypopodobne
- Zaburzenia widzenia
Badania po usunięciu kleszcza
Pierwszym i najszybszym badaniem jakie możemy wykonać jest badanie DNA kleszcza. Takie badanie wykonamy w laboratorium genetycznym i służy ono wykluczeniu nosicielstwa przez kleszcza chorób odkleszczowych. Dzięki temu możemy wykluczyć zakażenie przez badanego osobnika. Jeśli nie posiadamy kleszcza lub przeprowadzone badanie dało wynik pozytywny, warto wykonać badania z krwi pacjenta. Stosuje się testy Elisa oraz test potwierdzenia - Western-Blot. W przypadku wyniku pozytywnego lub wystąpienia rumienia wędrującego, lekarz zaleca odpowiednią antybiotykoterapię. Antybiotykoterapia w przypadku boreliozy trwa zazwyczaj 3-4 tygodnie i polega na podawaniu antybiotyków w dużych dawkach, czasami kilka różnych typów antybiotyków jednocześnie.
Kilka praktycznych porad
- Udając się w miejsce, w którym jesteśmy narażeni na atak kleszcza, należy pamiętać o odpowiednim ubiorze zasłaniającym jak największy obszar naszego ciała.
- Po przyjściu do domu powinniśmy starannie obejrzeć nasze ciało i upewnić się, że nie mamy kleszcza.
- Idąc do lasu, warto skorzystać ze specjalnych preparatów odstraszających kleszcze.
- Nie lekceważmy chorób pokleszczowych. W Polsce rocznie odnotowanych zostaje 3,6 tys. nowych osób zostaje zarażonych boreliozą. Szacunki nieoficjalne są w praktyce jednak znacznie wyższe. Pamiętajmy o monitorowaniu naszego stanu zdrowia w przypadku ukąszenia.
