Przyczyny urazów narciarskich: problemy ze sprzętem to około 6%, zmęczenie 19%, warunki pogodowe 23%, złe przygotowanie stoków 32%, jazda bez nadzoru dzieci i początkujących 45%. Dlatego tak ważna jest profilaktyka. Warto przygotować się do sezonu narciarskiego zbić wagę, wzmocnić mięśnie. Jazda na nartach wiąże się z niezależną pracą kończyn dolnych, działających jak amortyzatory. Każda z nich musi utrzymywać kontakt ze stokiem i prawidłową pozycję tułowia. Jazda na nartach i snowboardzie wymaga silnych, wytrzymałych oraz świetnie współpracujących ze sobą i z układem nerwowym mięśni.
Najczęstsze urazy narciarskie
Urazy kolana
Do najczęstszych urazów stawu kolanowego należą uszkodzenia więzadeł krzyżowych stawu kolanowego oraz uszkodzenia łąkotek. Podstawowymi objawami przy niewielkim uszkodzeniu wiązadeł jest krwiak oraz uczucie niestabilności kolana. Jeżeli dojdzie do zerwania więzadeł leczenie i rehabilitacja mogą trwać nawet kilkanaście miesięcy. Do rozerwania łąkotek dochodzi w wyniku uderzenia w bok kolana. Uszkodzenie objawia się trudnością z ruchem kolana, bólem.
Jeżeli po urazie na stoku kolano bardzo boli, zablokowało się (np. nie możesz wyprostować do końca nogi), szybko pojawił się znaczny obrzęk lub najzwyczajniej czujesz się niepewnie na nodze to:
- Nie staraj się na siłę prostować nogi
- Ustaw nogę w pozycji jak najwygodniejszej (tak, aby jak najmniej bolała) i staraj się na niej nie stawać do czasu wizyty u lekarza
- Jeśli to możliwe unieruchom kolano, np. w ortezie
- Chłodzenie na pewno pomoże - i obrzęk i ból będzie znacznie mniejszy (do chłodzenia możesz użyć wygodnych plastrów chłodzących, lub nawet zwykłego lodu w torebce)
- Daj się zwieźć ze stoku i jak najszybciej udaj się do lekarza
Urazy kolana przeważnie leczone są operacyjne lub zachowawczo. Po wyleczeniu kontuzji pacjent musi przejść rehabilitację.
Urazy nadgarstka
Upadając, narażamy się na różne rodzaje urazów nadgarstka. Urazem tkanek miękkich jest stłuczenie. Na skutek skręcenia może dojść do uszkodzenia torebki stawowej, więzadeł czy chrząstki stawowej. W tym wypadku konieczne jest nastawienie stawu oraz przywrócenie jego prawidłowej pozycji.
Urazy stawu skokowego
Trzecim rodzajem urazu jest zwichnięcie, czyli takie uszkodzenie stawu, w którym dochodzi do utraty kontaktu powierzchni stawowych lub przemieszczenia kości w torebce stawowej. Żeby upewnić się, czy to rzeczywiście złamanie, trzeba wykonać zdjęcie RTG. Jeśli doszło do złamania lub zwichnięcia z uszkodzeniem torebki stawowej, to leczenie i rehabilitacja mogą trwać od pół roku do roku.
Urazy kręgosłupa
Rzadziej spotykanymi wśród narciarzy kontuzjami są urazy kręgosłupa, jednak i takie się zdarzają, szczególnie przy poważnych wypadkach i zderzeniach. Każdy ból karku i szyi powinien być traktowany bardzo poważnie, gdyż może być spowodowany przemieszczeniem lub złamaniem części szyjnej kręgosłupa.
Urazy barków
Uszkodzenia barków są najczęstszymi urazami występującymi u snowboardzistów. Uraz barku następuje w wyniku trzech przyczyn:
- bezpośredni upadek na bark,
- upadek na dłoń i przeniesienie siły do barku,
- upadek na dłoń i działanie na bark siły skręcającej.
Podczas tych urazów najczęściej dochodzi do uszkodzenia obrąbka w wyniku podwichnięcia lub zwichnięcia stawu, naderwania lub zerwania ścięgien stożka rotatorów, złamania panewki stawu ramiennego, kości ramiennej lub obojczyka.
Choć zimowy wypoczynek kojarzy się głównie z przyjemnością, to warto mieć z tyłu głowy kilka złotych zasad postępowania w razie niepożądanych sytuacji. Jak działać, gdy ktoś z naszego otoczenia uległ wypadkowi podczas jazdy na nartach czy snowboardzie? W przypadku podejrzenia uszkodzenia struktur mięśni lub kości, bezwzględnie wzywamy karetkę i przenosimy kontuzjowaną osobę w bezpieczne miejsce. Jeśli nie możemy przetransportować chorego, trzeba zabezpieczyć miejsce wypadku, by nie doszło do kolejnego. Lekarz, który będzie diagnozował obrażania, może zalecić wykonanie badań, które potwierdzą lub wykluczą złamanie, skręcenie lub zwichnięcie. W przypadku niebezpiecznych urazów – jak np. zerwanie więzadła krzyżowego czy uszkodzenie łękotek – trzeba będzie wykonać rezonans magnetyczny, RTG, USG lub tomografię komputerową.
