Powiedz mi, czy jesteś aktywny fizycznie, a powiem ci kim jesteś – to pytanie ma szansę stać się kluczem w kontaktach międzyludzkich w niedalekiej przyszłości. W dobie chorób cywilizacyjnych, pośpiechu i siedzącego trybu życia wychowanie dzieci otwartych na ruch jako sposób na życie i wyrabianie w nich nawyków aktywności jest niemal obowiązkiem. Niestety. Fitness dla dzieci to raczej obca większości polskich klubów i instruktorów materia.Ruch i aktywność fizyczna to nieodzowne elementy życia zdrowego człowieka. Warto zaszczepić takie myślenie dzieciom już w wieku przedszkolnym. - Aktywność ruchowa w Polsce od dawna była odpychana na boczny tor, a jej rola w rozwoju dziecka szczególnie bagatelizowana. Rodzice wolą często sfinansować dziecku kurs języka angielskiego niż zajęcia ruchowe. – uważa Sylwia Kromka z Klubu Puella w Warszawie.
Jak wykazują badania, w ciągu ostatnich kilkunastu lat znacznie wzrosła otyłość dzieci. Problemy z nadwagą w dzieciństwie to niestety bardzo zła prognoza na przyszłość. - Dziecko może wejść w świat fitnessu już w wieku 3-4 lat. – mówi Marta Tymoszewicz, mgr wychowania fizycznego, szkoleniowiec i prezenter fitness, wellness i health, związana ze Szkołą Fitnessu Open Mind Health & Fitness Idea. - Poznaje wtedy, w zabawie, pierwsze kroki. Reaguje na dużą ilość bodźców, którym jest poddawane. Uważam, że nie tylko instruktorzy w prywatnych klubach, ale także wszyscy nauczyciele wychowania fizycznego powinni poznać podstawy fitnessu. To pomogłoby im umiejętnie prowadzić dzieci już od ich najmłodszych lat.
Niestety, dzieci i nastolatki kojarzą się częściej z hałasem i zamieszaniem niż potencjalnymi klubowiczami. Rzadko kto dostrzega w ofercie fitnessowej dla młodszych grup wiekowych szansę na wychowanie swojej przyszłej klienteli oraz zaspokojenie życzeń aktywnie spędzających czas rodziców. Stworzenie takiej oferty wymaga bowiem odpowiednio wyszkolonego personelu i dużej kreatywności.
Prawda o treningu siłowym dzieci
Dość powszechne jest przekonanie, że trening stymulujący siłę mięśniową jest czymś niekorzystnym i szkodliwym dla dzieci w wieku szkolnym. Już kilka lat temu dr Tadeusz Stefaniak z Akademii Wychowania Fizycznego we Wrocławiu przeprowadził badania, które pokazują, że zrównoważony trening siłowy o właściwym obciążeniu (w wieku wczesnoszkolnym nie powinno obciążać się układu kostno-stawowo-mięśniowego w płaszczyźnie poprzecznej) wpływa pozytywnie na poziom sprawności i wskaźniki morfologiczne dzieci. Za przyjęciem takiego punktu widzenia przemawia nie tylko analiza właściwości morfologiczno-fizjologicznych organizmu (parametry układu oddechowego i układu krążenia), ale również analiza metabolizmu wysiłkowego, z której wynika, że zespoły bogato energetycznych związków fosforanowych w mięśniach w przeliczeniu na jednostkę ich masy, są u dzieci podobne do zasobów u dorosłych. Bardzo interesujące są także wyniki badań na temat termoregulacji ustroju, która osiąga pełną dojrzałość w wieku przedszkolnym lub wczesnoszkolnym. Wzrost temperatury wewnętrznej ciała jest u dzieci i dorosłych podobny, jeżeli wysiłek przebiega w otoczeniu o temperaturze neutralnej. U dzieci podczas długotrwałych wysiłków fizycznych zachodzą ogólnie mniejsze zakłócenia homeostazy niż u dorosłych. Preferowanie przez dzieci w warunkach swobodnej aktywności ruchowej wysiłków krótkotrwałych może więc mieć podłoże bardziej psychologiczne niż fizjologiczne. Monotonia wysiłków długotrwałych wpływa na niską motywację dziecka do ich wykonywania. Z badań, które przeprowadzono na przełomie 1999-2000 roku, wynika iż trening siłowy miał pozytywny, wręcz stymulujący wpływ na poziom sprawności fizycznej dzieci oraz obniżenie poziomu tkanki tłuszczowej. Ciekawe jest również to, że dzieci poddane treningowi siły mięśniowej uzyskiwały większe przyrosty wzrostu w stosunku do innych.
[-------]
Rozwiązania systemowe
W 2004 roku niemiecka firma effective PROLine zaprezentowała nowatorski program treningowy dla dzieci i młodzieży o nazwie XXL-Kids. Okazał się sukcesem, bowiem był wyjściem na przeciw wyjątkowo dużemu zainteresowaniu rynku tematem sprawności fizycznej i walki z otyłością u tej grupy wiekowej. W ciągu zaledwie kilku miesięcy ponad 30 klubów fitness w Niemczech zrealizowało projekt wspólnie z firmą effective. Program XXL-Kids składa się z dwóch uzupełniających się elementów: trening ruchowy (30-minutowy trening cardio, 30-minutowy trening obwodowy na 9 urządzeniach oraz 30 minut zabaw i gier) oraz odpowiednia dieta.
„Fitness zaczyna się dzieciństwie“ – to jedno z haseł promujących program ćwiczeń „Mooooving Kids“ i specjalną linię urządzeń treningowych Kids System dla dzieci w wieku 5-12 lat włoskiej firmy Panatta Sport. Panatta ma ambicję stworzenia wśród najmłodszych nowej kultury sportowego trybu życia i popularyzacji nie tylko na rynku fitnessowym, lecz także w szkołach, szpitalach, centrach rozrywki dla dzieci. Idea znanego producenta sprzętu fitness polega na organizowaniu w miejscach chętnie odwiedzanych przez tę grupę wiekową kącików aktywności fizycznej wyposażonych w atrakcyjne wizualnie, nowoczesne i proste w obsłudze urządzenia do treningu obwodowego. Program ćwiczeń firmy Panatta wykorzystuje elementy różnych dysyplin sportowych urozmaicając je formami zabawy, dzięki czemu dziecko w sposób ciekawy i przy pomocy profesjonalnego sprzętu stawia swoje pierwsze kroki w treningu siłowym.
Program skrojony na miarę
Prowadzenie dziecięcych grup fitnessowych to nie lada wyzwanie. Wymaga od instruktora dużego zaangażowania, cierpliwości i pomysłowości. Poprzez ciekawe zajęcia fitness możemy zaspokoić wiele potrzeb zdrowotnych i emocjonalnych dzieci. - Zajęcia fitness dla najmłodszych to nie 60 minut zwykłego programu ćwiczeń. To część wzmacniająca, odpowiednie elementy choreograficzne i ciągła obserwacja zachowania dzieci, ich otwarcia na ruch i muzykę, dialogu z ich emocjami. – opowiada Marta Tymoszewicz, która stworzyła autorski program o nazwie „Fitness dla dzieci“. Jest to nowa propozycja Szkoły Open Mind Health&Fitness Idea. - Mój program ma na celu uczenie dzieci już od najmłodszych lat zdrowego stylu życia, poznanie różnych form fitnessu urozmaiconych zabawą, tańcem, ekspresją ruchu. – mówi autorka. - To przygotowanie młodego człowieka do świadomego treningu własnego ciała i umysłu, wpajanie nawyku aktywności ruchowej. - Podczas szkolenia intruktorzy zdobywają umiejętności w zakresie prowadzenia lekcji z dziećmi. Poznają techniki zajęć bez sprzętu i z jego wykorzystaniem. Na kursie omawiane są także zagadnienia motoryczności wieku młodzieńczego, rozwoju psychicznego dziecka oraz kwestie motywacji.
- Zainteresowanie naszymi zajęciami jest coraz większe. Organizujemy 2-3 szkolenia w ciągu roku. Miejmy więc nadzieję, że będą one procentować ciekawymi propozycjami dla dzieci.
Programy przygotowane specjalnie dla najmłodszych ma także w swej ofercie Reebok University. Na przykład, w Niemczech dzieci mogą korzystać z zajęć Reebok-Kids (obejmujących basic, circuit, step, gry i zabawy dla grup wiekowych 6-8 i 9-11 lat) oraz Reebok-Teenpower (nastolatki w wieku 12-15 lat). - My także zamierzamy wyszkolić w pierwszej kolejności instruktorów Reebok University Poland, a w przyszłości również innych instruktorów fitnessu do prowadzenia zajęć z dziećmi. – mówi Hanna Fidusiewicz, koordynator RUP. - Praca z dziećmi wymaga szczególnej wiedzy, ponieważ są one w okresie rozwoju. Rozwijanie cech motorycznych od najwcześniejszych lat pozwala określić indywidualne zdolności do uprawiania wybranych dyscyplin sportowych. Sprawność fizyczna, którą osiągniemy do 25. roku życia decyduje o sprawności i zdrowiu w późniejszym wieku.
[-------]
Dzieci w grafiku
W Polsce istnieje co najmniej kilkanaście klubów, które pomyślały o wypełnieniu luki na rynku i konsekwentnie uzupełniają swoją ofertę zajęciami dla dzieci. - Warunkiem otwarcia się na tę grupę wiekową są nie tylko specjalnie przygotowani instruktorzy, ale także odpowiednie warunki lokalowe. – mówi Hanna Fidusiewicz. - W klubie powinny być co najmniej 2 sale do ćwiczeń, bo idealnie jest, kiedy zajęcia dla dzieci odbywają się w tym samym czasie co zajęcia dla dorosłych. To właśnie rozwija rodzinną tradycję aktywności fizycznej. Dzieci sportowców często wychowują się w halach sportowych, na boiskach, jeżdżą na obozy sportowe z rodzicami. W ten sposób uczą się aktywnie spędzać wolny czas. Nabierają zdrowych nawyków.
Uwzględnienie w grafiku klubu zajęć dla dzieci to nie tylko wyjście na przeciw wyraźnie zarysowującemu się zainteresowaniu. To również inwestycja w przyszłość z punktu widzenia marketingowego. Kluby wielopokoleniowe, myślące kategoriami rodzin, mają szansę dynamicznego rozwoju i bezpośredniego wpływu na wychowanie łaknących aktywności fizycznej ludzi.Wybrane kluby fitness oferujące zajęcia ruchowe dla dzieci
-
Puella (Warszawa) www.puella.com.pl
Zajęcia „5 10 15” dla dziewczynek i nastolatek (balet, taniec nowoczesny/young dance, young fitness, young figure) -
Fitness Park (Warszawa) www.fitnesspark.pl
W ramach Klubu Aktywnej Mamy zajęcia ruchowe dla kobiet z dziećmi w wieku niemowlęcym (trening ogólnorozwojowy z elementami Pilates i Body Ball). -
Centrum Rekreacji Nefretete (Wrocław) www.nefretete-fitness.pl
Pierwsze kroki w fitnessie w grupach wiekowych. -
Studio Fitness Feniks (Poznań) www.feniksfitness.pl
Ogólnorozwojowe ćwiczenia fizyczne (zabawa ruchowa) dla dzieci w wieku od 1 do 3 lat. -
Kompleks Hotelowo-Sportowy Stacja Nowa Gdynia (Zgierz k. Łodzi) www.nowa-gdynia.pl
Zajęcia mini-gym dla dzieci od 3 do 7 lat i ich rodziców.
Autor: Dorota Warowna
Tekst ukazał się w czasopismie branżowym Body Life
(w tekście wykorzystano fragmenty archiwalnego materiału dr Tadeusza Stefaniaka)
