Od zabawki po...
Dzisiejsza piłka fitball „narodziła” się w słonecznej Italii. Ówczesny producent zabawek Aquilino Cosani w 1963 roku po raz pierwszy wyprodukował dużą, winylową piłkę do dziecinnych zabaw. Na tą właśnie piłkę w Szwajcarii natknęła się angielska fizjoterapeutka i jako pierwsza zwróciła swoją uwagę, używając jej podczas ćwiczeń z noworodkami i małymi dziećmi. Dzisiejsze wielofunkcyjne zastosowanie piłek w fizjoterapii i rehabilitacji zawdzięczamy dr Susan Klein ze Szwajcarii. Od pierwszej do dziś przyjętej w krajach anglosaskich nazwy „Swissball” po „Fit”, „Fitness”, „Gym”, „Fizjo”, „Body”, „Pezi” przyjmowało się i rozwijało zastosowanie kolorowych kul. A włoska rodzinna firma „Gymnic Spa” pod wodzą syna Nevio Cosani do dziś dalej produkuje coraz to doskonalsze, słoneczne kule z wielorakim zastosowaniem. Część z nich dociera do nas, do polskich klubów fitness. Kilkadziesiąt największych o przekroju 150 i 180 cm tzw. megabal służą do zabawy dzieciom i delfinom w Sea Word.Niestabilne powierzchnie
Coraz szybsze i intensywniejsze tempo współczesnego życia skłania do poszukiwań programów ćwiczeń, które w optymalny sposób regenerują nasz organizm, chroniąc przed czyhającymi chorobami cywilizacyjnymi i przywracając zaburzony balans. Wiele ze współczesnych programów ćwiczeń, przystosowanych dla potrzeb klubów fitness czerpie inspiracje z rehabilitacji i wykorzystuje sugestie najnowszych, specjalistycznych badań naukowych w praktyce. Od kilku lat znawcy przedmiotu podnoszą rangę ćwiczeń zwiększających stabilizację i równowagę naszego aparatu ruchu. Na rynku pojawia się wiele przyborów i urządzeń specjalnie do tego celu skonstruowanych. Od niestabilnych powierzchni, jak Core Board Reeboka, poduszka do ćwiczeń równoważnych „Airexu”, movin-step firmy ”Gymnic”, aero-step Togu, „trener stabilizacji” Thera-Bandu po Multi Function Disc firmy MFT i po prostu zrolowane maty oraz dawno już doceniane, a odkrywane na nowo piłki fitball.
Zalety ćwiczeń na piłkach fitball są podobne, jak na wszystkich wyżej wymienionych niestabilnych powierzchniach. Walcząc o utrzymanie równowagi podczas wykonywania ćwiczeń zdecydowanie podnosimy koordynację, równowagę, a przede wszystkim stabilizację stawową, zmniejszając znacznie ryzyko uszkodzeń w obrębie aparatu ruchu. Tym nie mniej, tylko piłka spełnia warunki idealnego dla współczesnego człowieka siedziska. Inne jej zalety, to likwidacja bądź zmniejszanie napięć okolic karku i łopatek (tak często występujących szczególnie u osób pracujących w pozycji siedzącej), zmniejszenie dolegliwości w okolicach lędźwi (poprzez wymuszoną korekcję ustawienia miednicy), odciążenie krążków międzykręgowych i stawów kręgosłupa, kolanowych i skokowych (poprawa stabilizacji i rozluźnienie mięśni).
Piłka jest okrągła i chce się toczyć, my zaś staramy się ją okiełzać, angażując w tym celu o wiele więcej, niż podczas innych ćwiczeń mięśni (część z nich włącza się tylko podczas ćwiczeń o charakterze równoważnym). W związku z powyższym, wykorzystujemy wszystkie, możliwe stabilizatory stawowe i dodatkowo stymulujemy pozytywnie wszystkie struktury otaczające stawy (ścięgna, więzadła, nerwy, naczynia krwionośne itp.). W końcowym efekcie, w wyniku ćwiczeń na piłce mechanizmy ochronne stawów działają szybciej i zdecydowanie obniżają urazowość.Kolorowe kule zadomowiły się na dobre w wielu polskich klubach fitness, na salach gimnastycznych szkół, przedszkoli, w gabinetach fizjoterapii i rehabilitacji oraz klubach sportowych. Większość sportowców wyczynowych światowej czołówki nie wyobraża sobie treningu bez „fenomenu równowagi”. Mam nadzieję, iż korzystających z zalet piłek fitball w Polsce będzie z roku na rok coraz więcej. Wierzę, że już dziś wiele osób, przekonanych o terapeutycznym działaniu kolorowych kul, tak jak ja pisząc ten artykuł, korzysta z alternatywnego „dynamicznego” siedzenia na piłce podczas pracy przy komputerze, oglądania telewizji, czy chociażby od czasu do czasu, w przerwie dla odciążenia kręgosłupa, kładzie się na piłce przodem lub tyłem, doznając w kilka sekund prawdziwego odprężenia.
[-------]
Nieograniczone możliwości ćwiczeń
Możliwości ćwiczeń na piłce są praktycznie nieograniczone. A wiek uczestników nie gra roli. Bawi i uczy zarówno dzieci, jak i seniorów. Zaczynając od ćwiczeń oswajających czy balansowania z piłką (trzymając ją oburącz, potem naprzemiennie na prawej i lewej dłoni), poprzez ćwiczenia o charakterze koordynacyjnym z możliwością zastosowania podstawowych kroków aerobikowych, po ćwiczenia wzmacniająco - siłowe, równoważne, oddechowe, specjalistyczne (tu cała gama ćwiczeń w lekcji „zdrowy kręgosłup”, np. mobilizacja kręgosłupa) i relaksacyjno - rozluźniające (PilRelaks) oraz z dodatkowymi przyborami (hantle, taśmy, małe piłki, tubingi). Wiele osób korzystających z siłowni woli wybrane ćwiczenia ze sztanga lub hantlami wykonywać leżąc na piłce, zamiast na ławce. Motywują to dodatkową kontrolą poprawności wykonywania ćwiczenia poprzez zaburzanie równowagi w leżeniu na piłce. Nie wspomnę już o wielu ćwiczeniach o charakterze zabawowym (tak integrujące grupę), bądź o całej gamie ćwiczeń w parach z jedną piłką. Nowe trendy w fitnessie nie pozostają obojętne wobec zalet piłek fitball i tak mamy możliwość wplatania ich do lekcji Pilates (przykłady na zdjęciach poniżej)
bądź Body Art.:
 |
 |
 |
 |
[-------]
Kilka przykładowych ćwiczeń
Klasyczne ćwiczenie mobilizacji kręgosłupa, szczególnie jego lędźwiowego odcinka, wykonywane na piłce jest jeszcze bardziej skuteczne. Kładziemy się tyłem na piłce, stopy rozstawiamy na szerokość bioder. Dodatkowo, wykonując powolne ruchy okrężne biodrami, możemy zastosować automasaż lędźwiowej okolicy naszego kręgosłupa. Po kilku minutach takiego zabiegu wszyscy czują się zrelaksowani. W tej pozycji mamy jednoczesny stretching dla często przykurczonych mięśni piersiowych.
Bądź kolejna pozycja: z leżenia na brzuchu przechodzimy do podporu i wyprostu całego ciała na piłce:
aby po kilku sekundach powoli przejść do siadu klęcznego na piłce:
Stabilizacja i równowaga w połączeniu ze wzmacnianiem. Ważne w tym ćwiczeniu trzymanie kręgosłupa w linii prostej (nie wyginanie się w odcinku lędźwiowym oraz niezbyt wysoko utrzymywane biodra) i kontrolnie napięte mięśnie brzucha:
Półszpagat na piłce i podpór z jedna noga lekko uniesioną:
Sponsor sesji zdjęciowej: www.meden.com.pl, dystrybutor między innymi piłek fit i overball.
dr Jolanta Ignaszewska - Kühbauch
www.fit.pl
