Por (Allium porrum) – bo o nim mowa – należy do rodziny cebulowatych i na terenach wybrzeży Morza Śródziemnego znany jest już od ponad 4,5 tysiąca lat.
Warzywo z piętką
Do spożycia przeznacza się praktycznie całe warzywa z wyłączeniem jedynie piętki, czyli zakończenia z korzonkami, górnych odcinków twardych i włóknistych fragmentów liści. Warto pamiętać, że najdelikatniejsze są jasne części pora. Im ciemniejszy kolor skróconej łodygi liściowej, tym więcej substancji aromatycznych i olejków eterycznych, a co za tym idzie ostrzejszy i bardziej piekący smak.
Por w kuchni i apteczce
Warzywo posiada znaczny udział składników mineralnych i witamin. Jest zasobne w wapń i potas. To głównie za sprawą tych składników ma charakter zasadotwórczy. Obecne w warzywie olejki sulfidowe i związki siarkowe działają bakteriobójczo na bakterie obecne w układzie oddechowym i moczowym. Syrop z pora poleca się przy bólach gardła i zmianach zapalnych. Warzywo wykazuje też działanie moczopędne. Ponadto aktywuje do pracy układ trawienny i pobudza łaknienie. Warto zaznaczyć, że por to warzywo niskokaloryczne, dlatego poleca się go w dietach przeznaczonych dla odchudzających się i dbających o linię i zdrowe żywienie.
Komu por zaszkodzi
Pora powinny wykluczyć z menu osoby będące na diecie lekkostrawnej oraz cierpiące na choroby wątroby – warzywo jest bowiem ciężkostrawne. Także ci, którzy miewają bóle jelitowe i leczą wzdęcia powinni unikać pora, gdyż jest on silnie gazotwórczy. Związki zawarte w porze przenikają do mleka mamy karmiącej i dlatego mogą zaszkodzić niemowlęciu, powodując bóle brzuszka i gromadzenie się gazów.
Por na talerzu
Por jest warzywem o bardzo charakterystycznym smaku i zapachu. Już niewielki ilościowo dodatek do dań nadaje im specyficzne walory sensoryczne. Por to nieodłączny składnik włoszczyzny do wywarów na zupę oraz zup warzywnych. Sprawdza się także jako dodatek do zapiekanek warzywnych, warzywno-mięsnych, serowych. To wyśmienity komponent sosów, sałatek i surówek i to zarówno w wersji na słodko, jak i na ostro. Do dań surowych typu surówki, sałatki, sosy lepiej pora dodawać po uprzednim zblanszowaniu, dzięki czemu straci on swój piekący smak i drażniący zapach. Łodygę, po uprzednim przekrojeniu i wydrążeniu środka można nadziewać mięsem, masą serową i zapiekać. Por ciekawie komponuje się z białym mięsem i rybami, gdyż takim daniom nadaje zdecydowany aromat. Można go podawać także z owocami morza.
Jak kupować?
Dokonując zakupu pora należy zwrócić uwagę na wygląd jego liści. Zewnętrzne okrywy liściowe nie powinny być zwiędnięte. Jedynie miejsca przycinania liści mogą nosić ślady kontaktu ostrza z rośliną, ale nadmierne zmiękczenie, czy nadgnicie jest niedopuszczalne. Unikać należy kupowania warzyw z przebarwieniami i zmianami pleśniowymi. Do spożycia bezpieczne są jedynie okazy świeże i jędrne. Po dokonaniu zakupu pora należy przechowywać w lodówce, zawiniętego w papier. W taki sposób można pora przetrzymać przez około 5 dni, jednak przed przygotowaniem do konsumpcji należy zawsze usunąć ściemniałe liście.
dr Aleksandra Czarnewicz-Kamińska
www.dieta.fit.pl
