Jednocześnie, jak pokazują wyniki najnowszych badań, witamina D ma o wiele większe spektrum działania niż tylko zapobieganie krzywicy u dzieci oraz osteoporozie u osób starszych. Niewystarczająca podaż tej witaminy, niezależnie od wieku, zwiększa ryzyko wielu innych schorzeń, m.in.: chorób serca, nowotworów, cukrzycy, a także chorób autoimmunologicznych.
Dla kości i zębów
Powszechnie uważa się, że witamina D jest potrzebna wyłącznie dzieciom i osobom starszym, jednak z badań wynika, że jej działanie ma o wiele szerszy zakres. Witamina D przyczynia się do utrzymywania zrównoważonej gospodarki wapniowo-fosforowej w organizmie człowieka, ponieważ fosforany wapnia stanowią główny budulec kości. Dlatego skutki niedoboru witaminy D są tak niebezpieczne dla małych dzieci (ryzyko krzywicy), których układ kostny dopiero się kształtuje, a także dla osób starszych, po 65 r. ż. (ryzyko osteoporozy), posiadających obniżoną zdolność wchłaniania wapnia przez układ pokarmowy oraz niedostateczną syntezę skórną witaminy D.
Dla genów i odporności
Witamina D wpływa jednak także na działanie innych narządów w naszym organizmie, niezależnie od wieku. Jak się okazuje, bezpośrednio lub pośrednio oddziałuje ona na ponad 200 różnych genów. Niedobory witaminy D podnoszą ryzyko wystąpienia wielu chorób, w tym nowotworów (rak trzustki, jelita grubego, piersi, prostaty), chorób serca, cukrzycy, a nawet depresji. Stwierdzono również związek między brakiem dostatecznej ilości witaminy D a obniżoną odpornością i występowaniem chorób autoimmunologicznych (stwardnienie rozsiane, reumatoidalne zapalenie stawów, toczeń rumieniowaty).
Uwaga niedobory
Zagrożenie związane z niedoborem witaminy D jest w naszej strefie klimatycznej powszechne. Ze względu na położenie geograficzne Polski, od października do końca marca synteza skórna witaminy D nie jest w stanie dostarczyć nam wystarczającej ilości tej ważnej substancji. Z kolei w miesiącach letnich powszechnie stosuje się filtry przeciwsłoneczne, które choć chronią nas przed rakiem skóry, znacznie ograniczają wchłanianie witaminy D.
Ważna dieta
Witamina D w żywności występuje głównie w produktach pochodzenia zwierzęcego. Najbogatszym jej naturalnym źródłem jest tran. Spośród innych produktów najwięcej witaminy D zawierają ryby, masło, żółtko jaja i wątroba. W Polsce, podobnie jak i w innych krajach, wzbogaca się witaminą D margarynę oraz mleko w proszku dla niemowląt. W przypadku zagrożenia niedoborem należy witaminę D suplementować za pomocą odpowiednio dobranych preparatów farmaceutycznych, przepisanych przez lekarza.
dr Aleksandra Czarnewicz-Kamińska
www.dieta.fit.pl
