Światowa Organizacja Zdrowia już w 1974 roku zakwalifikowała otyłość do chorób cywilizacyjnych, sugerując, że otyłość stanie się jedną z poważniejszych chorób żywieniowych naszych czasów. Liczba otyłych dzieci (powyżej 5 r.ż.) i młodzieży wzrosła od 1975 r. z 11 milionów do 124 milionów w 2016 r. W Polsce problem nadwagi lub otyłości dotyczy około 10% dzieci w wieku 1-3 lata i 30% dzieci w wieku wczesnoszkolnym.
Potencjalne skutki problemu
Otyłości, która sama w sobie jest bardzo niebezpieczna, zwykle towarzyszą inne choroby powodowane przez problemy z wagą. Cukrzyca, nadciśnienie, choroby układu sercowego czy choroby nowotworowe to tylko kilka przykładów. Skoro nadmierne kilogramy są dla nas tak groźne, to jakie są przyczyny występowania nadwagi wśród dzieci?
Najczęstsze przyczyny otyłości u dzieci:
- Zbyt późne wprowadzanie nowych smaków i produktów o twardej strukturze.
- Monotonna dieta.
- Nadmiar słodyczy.
- Niespożywanie warzyw i owoców.
- Mała ilość wypijanej wody.
- Nadmiar soli w diecie.
- Niska aktywność fizyczna.
- Traktowanie jedzenia jako nagrody lub kary.
- Wypijanie dużych ilości kolorowych napojów, zwłaszcza gazowanych.
Dzieci, zwłaszcza te najmłodsze, nie zwracają uwagi na swój stan zdrowia, dietę oraz wygląd. W takim wieku to rolą rodzica jest zadbać o prawidłową wagę swojej pociechy. Niestety, wielu rodziców nie zastanawia się nad prawidłową dietą swojego dziecka. Niektórymi kieruje zwykłe lenistwo, gdyż przetworzone, wysokokaloryczne produkty są zwykle znacznie szybsze i prostsze do przygotowania. Inni ulegają presji swoich dzieci, które zbyt często mają ochotę na szejka i hamburgera z popularnej amerykańskiej sieciówki.
Nie pomagają również słowa dziadków, którzy ochoczo wręczają pączka okrąglejszemu dziecku wychodząc założenia, że w tak młodym wieku przecież jeszcze to „wybiega”, a dodatkowe „dziecięce” kilogramy znikną wraz z wiekiem. Zapominają oni jednak, że od czasów ich młodzieńczych lat przyzwyczajenia dzieci się zmieniły, a dzisiejsze pokolenie nie otrzymuje takiej ilości ruchu jaką mieli oni.
Coraz częściej dzieci docierają do szkoły samochodem lub komunikacją miejską, podczas gdy za czasów ich dziadków dominowały spacery. Komputer i telefon również stały się dla najmłodszych ciekawszą rozrywką niż piłka z kolegami na dworze czy gra w gumę z koleżankami na pobliskim trzepaku. Motywowanie najmłodszych do aktywności fizycznej zdecydowanie mogłoby pozytywnie wpłynąć na ich wagę, a co za tym idzie na ich stan zdrowia.
Konsekwencje otyłości u dzieci i młodzieży w wieku szkolnym:
- Problemy z koncentracją i pamięcią, a tym samym z nauką.
- Rozwój chorób przewlekłych niezakaźnych tj.: cukrzyca typu II, nowotwory, choroby układu kostno-stawowego, nadciśnienie tętnicze.
- Niedobory witamin, szczególnie witaminy D i składników mineralnych.
- Obniżona wydolność organizmu i niechęć do wysiłku fizycznego.
- Zbyt wczesne dojrzewanie płciowe.
- Zaburzenia emocjonalne, niska samoocena i ostrzejsza samokrytyka.
- Depresja i izolacja społeczna.
Profilaktyka otyłości od najmłodszych lat
- Zadbaj, aby dziecko jadło w ciągu dnia 4-5 zróżnicowanych posiłków.
- Zacznijcie dzień od śniadania. Nie zapominajcie o drugim śniadaniu. Codzienne spożywanie śniadania ma korzystny wpływ na rozwój, zdrowie i funkcjonowanie młodych ludzi w szkole. Co więcej, dzieci, które jedzą śniadanie, rzadziej i w mniejszym stopniu są narażone na ryzyko nadwagi i otyłości.
- Pamiętaj, aby w każdym posiłku dziecka znalazły się warzywa.
- Wybieraj pełnoziarniste produkty zbożowe.
- Podawaj do picia wodę zamiast kolorowych napojów.
- Unikaj fast foodów.
- Jeżeli dziecko podjada między posiłkami, niech je wartościowe produkty takie jak orzechy lub owoce.
- Jeśli dzieci i rodzice jedzą razem, to to także pomaga uniknąć problemów z nadwagą.
- Pamiętaj o odpowiedniej ilości snu i rozwijaniu hobby dziecka.
- Ogranicz korzystanie z urządzeń elektronicznych do 2 godzin.
- Zadbaj o aktywność fizyczną całej rodziny
Jak zachęcić dzieci do aktywności fizycznej?
Wojciech Kruczyński, organizator zawodów triathlonowych z cyklu CIECH Tri Tour podkreśla, że jazda na rowerze, pływanie i bieganie aktywizują wszystkie najważniejsze mięśnie ciała, a jednocześnie należą do dyscyplin najskuteczniej spalających tłuszcz. To trening zarówno nóg, brzucha, jak i ramion, co jest niezwykle istotne dla wspierania rozwoju dynamicznie rosnących dzieci. Eksperci podkreślają też pozytywny wpływ trenowania triathlonu na psychikę najmłodszych. Tylko jak zachęcić dzieci do uprawiania tego typu aktywności fizycznej?
- Dzieci kochają rywalizację, a konkurowanie z innymi dodaje im ochoty do uprawiania każdej dyscypliny. Właśnie dlatego podczas naszych zawodów zachęcamy do spróbowania swoich sił również najmłodszych sportowców! Razem z Fundacją Pho3nix przygotowujemy trasy na specjalnych, krótkich dystansach, dostosowanych do wieku wszystkich dzieci. Chcemy dać im szansę złapania bakcyla do trenowania triathlonu. Dzięki temu nauczą się wytrwałości i dyscypliny, zadbają o siebie, a jednocześnie będą miały masę frajdy! - Mówi Kruczyński.
Swoim udziałem w zawodach dzieci dołączą również do akcji charytatywnej organizowanej przy współpracy z Fundacją Pho3nix. Dzięki ich startom wzrośnie suma zbiórki na rzecz Centrum Technologicznie Wspomaganej Rehabilitacji Ortopedyczno-Rehabilitacyjnego Szpitala Klinicznego im. Wiktora Degi w Poznaniu. Sportowa impreza w stolicy Wielkopolski po raz kolejny organizowana jest przy współpracy z władzami miasta, pod Patronatem Honorowym Prezydenta Miasta Poznania Jacka Jaśkowiaka.
W tym roku w ramach cyklu CIECH Tri Tour odbędą się trzy imprezy triathlonowe: w Sierakowie (27-29 maja), Charzykowych (10-12 czerwca) i Poznaniu (15-17 lipca). Zapisy na zawody dla dzieci otwarte są aż do dnia startu lub wcześniejszego wyczerpania limitu miejsc pod adresem: https://sts-live.pl/tritour. Bez względu na uczestnictwo w zawodach, podczas każdego weekendu wszystkie dzieci i młodzież będą mogli za darmo skorzystać ze sportowych atrakcji przygotowanych w strefie PHO3NIX KIDS Zone. Więcej informacji na stronie:www.tritour.com.pl/.