Samodzielność nie przychodzi z dnia na dzień kształtujemy ją, miesiącami a nawet latami, wyrabiając w sobie nawyk odpowiedzialności za swoje czynny i umiejętności radzenia sobie z wieloma czynnościami bez pomocy otoczenia.
Także dzieci dość wcześnie dostrzegają jakie plusy i minusy wynikają z bycia samodzielnym i niezależnym, dlatego tak często zazdroszczą rodzicom dorosłości.
Kiedy dziecko zaczyna domagać się samodzielności?
Już około pierwszego roku życia dzieci wykazują chęć decydowania o sobie, już podczas stawiania pierwszych kroków i uczenia samodzielnego spożywania posiłków dzieci nabywają pierwszych umiejętności radzenia sobie z trudnościami.
Wraz z dorastaniem dziecka wachlarz jego umiejętności powiększa się, a tym samym również chęć większego zaangażowania w wiele czynności. Samodzielność dziecka jest oczywiście uzależniona w dużej mierze również od środowiska, rodziców, którzy albo aktywizują malucha do pokonywania przeszkód, albo raczej wyręczają dziecko w wielu czynnościach, chcąc w ten sposób ochronić go przed przykrymi skutkami.
Dzieci są również doskonałymi obserwatorami, dlatego, to co widzą w środowisku u innych dzieci, a także dorosłych, bywa najlepszą nauką w drodze ku poznawaniu świata.
Bardzo ważne, by w tym okresie rodzice nie blokowali zapału dziecka i powoli wprowadzali go w świat samodzielności.
[-------]
Ciągłe poprawianie, wyręczanie zamiast pomagać hamuje rozwój umiejętności i uczy przyzwyczajenia, że i tak ktoś zawsze mi pomoże. Tymczasem samodzielne władanie sztućcami, wiązanie sznurówek oraz ubieranie, to chleb powszedni dla wielu trzylatków.
Dlatego w wielu przedszkolnym należy zwrócić szczególną uwagę na to, w jaki sposób dziecko reaguje na wykonywania pewnych czynności. Im częściej chce być samodzielny, tym jest większa szansa, że szybciej poradzi sobie z różnymi umiejętnościami i łatwiej jej przyswoi.
Poprzez zachęcanie i zabawę uczmy dzieci samodzielnego mycia, ubierania, wiązania sznurówek, jedzenia sztućcami, bo to 4 latek powinien mieć już opanowane w stopniu przynajmniej podstawowym.
Każdy trening jest dobry, dlatego choćby zapinanie guzików, pokonywanie schodów, pomoc w porządkach i przygotowywaniu posiłków pomaga trenować samodzielność praktyczną.
Tymczasem, jeśli dziecko domaga się wolności w relacjach z rodzicami, tzn. chce samo się bawić, zostać u babci na noc, to sygnał, że dziecko jest już gotowe, by powoli odcinać pępowinę.
Chcąc pomóc swojemu dziecku powoli wkraczać w dorosłe życie, oto kilka rad, jak wspierać i uczyć dziecko dorosłości na miarę jego możliwości:
1. Chwal i okazuj szacunek dla nowych umiejętności dziecka;
2. Zachęcaj dziecko do nowych możliwości wykonywania czynnościach;
3. Nie spiesz się z pomocą i udzielaniem odpowiedzi, gdy widzisz, że dziecko samo chce sobie poradzić;
4. Nie odbieraj zapału i chęci, twierdząc, że sobie nie poradzi;
5. Zachęcaj do podpatrywania i naśladowania.
www.dziecko.fit.pl
Samodzielność przedszkolaka - wspieraj, nie wyręczaj!
Ja sam! Taki komunikat słyszysz najczęściej, gdy próbujesz wykonać jakąś czynność za swoje dziecko. Jak i kiedy ulec namowom dziecka? Kiedy samodzielność może pomóc dziecku rozwiać swoje umiejętności, a kiedy jest jeszcze na nią za wcześnie?