Czym jest wysoka krótkowzroczność?
Krótkowzroczność to wada wzroku, w której obraz nie jest prawidłowo ogniskowany na siatkówce, co prowadzi do zamazanego widzenia odległych obiektów. Wysoka krótkowzroczność to zaawansowana postać tej wady, przy której wartość dioptrii przekracza -6,00, a długość gałki ocznej często przekracza 26 mm.
Czynniki genetyczne i środowiskowe odgrywają kluczową rolę w rozwoju tej wady. Choć nie zidentyfikowano jednego konkretnego genu odpowiedzialnego za krótkowzroczność, badania wykazują, że dzieci krótkowzrocznych rodziców mają większe ryzyko wystąpienia tej samej wady. Wpływ ma także współczesny styl życia – długie godziny spędzane na patrzeniu na bliskie odległości (np. ekrany urządzeń mobilnych) oraz brak ekspozycji na światło naturalne.
Różnice między krótkowzrocznością a wysoką krótkowzrocznością
Oba terminy odnoszą się do tej samej wady wzroku, jednak różnią się stopniem zaawansowania oraz możliwymi powikłaniami.
-
Niska krótkowzroczność (do -6,00 dioptrii) zazwyczaj nie wiąże się z poważnymi konsekwencjami zdrowotnymi.
-
Wysoka krótkowzroczność (powyżej -6,00 dioptrii) to stan, który wymaga szczególnej uwagi ze względu na zwiększone ryzyko poważnych schorzeń oczu.
Osoby z wysoką krótkowzrocznością są bardziej narażone na:
-
odwarstwienie siatkówki, które może prowadzić do utraty wzroku,
-
zwyrodnienia plamki, co wpływa na jakość widzenia,
-
rozwój jaskry, prowadzącej do uszkodzenia nerwu wzrokowego.
Jak postępować po diagnozie?
Podstawowym krokiem po rozpoznaniu krótkowzroczności jest odpowiednia korekcja wady wzroku. Najczęściej stosuje się okulary z soczewkami jednoogniskowymi korygującymi krótkowzroczność, jednak same w sobie nie zapobiegają pogłębianiu się wady.
Obecnie dostępne są również metody kontroli progresji krótkowzroczności, które dzielą się na:
-
optyczne, czyli okulary z soczewkami hamującymi rozwój krótkowzroczności oraz ortokeratologiczne soczewki twarde zakładane na noc,
-
farmakologiczne, obejmujące stosowanie kropli z atropiną w niskich stężeniach.
Wybór odpowiedniej metody powinien być dostosowany do stylu życia dziecka oraz jego indywidualnych preferencji. Nie wszystkie dzieci tolerują soczewki kontaktowe lub regularne stosowanie kropli, dlatego konieczna jest konsultacja z okulistą w celu dopasowania najlepszego rozwiązania.
Profilaktyka i zdrowe nawyki
Poza korekcją wzroku i terapią kluczowe znaczenie ma codzienna profilaktyka. Zdrowe nawyki mogą znacząco spowolnić rozwój krótkowzroczności. Co warto wdrożyć?
-
Codzienny kontakt z naturalnym światłem – dzieci powinny spędzać na świeżym powietrzu minimum 2 godziny dziennie. Badania pokazują, że ekspozycja na światło dzienne zmniejsza ryzyko rozwoju krótkowzroczności.
-
Przerwy podczas pracy wzrokowej – zasada 20-20-20 (co 20 minut patrzenia na ekran, 20-sekundowa przerwa, skupienie wzroku na obiekcie oddalonym o 6 metrów) pomaga zmniejszyć zmęczenie oczu.
-
Regularne badania wzroku – dzieci z wysoką krótkowzrocznością powinny odwiedzać okulistę co najmniej raz na 6 miesięcy, nawet jeśli nie zgłaszają problemów.
W trakcie wizyt specjalista powinien monitorować:
-
długość osiową gałki ocznej,
-
stan siatkówki,
-
ciśnienie wewnątrzgałkowe,
-
objawy ewentualnych powikłań.
Świadomość zagrożeń związanych z wysoką krótkowzrocznością oraz wdrażanie odpowiednich działań profilaktycznych mogą skutecznie zahamować rozwój wady i zmniejszyć ryzyko poważnych komplikacji w przyszłości. Regularna kontrola wzroku, odpowiednia korekcja i zdrowe nawyki wzrokowe to kluczowe elementy dbałości o zdrowie oczu dzieci.
