Pierwsze wzmianki o masażu, uważanym za jedną z dziedzin wiedzy lekarskiej, pojawiły się już 3000 lat p.n.e. Zarówno w Indiach, jak i w Chinach, był wykonywany podczas rytuałów religijnych (zapewne dlatego, w nawiązaniu do historii, współczesne zabiegi w SPA noszą miano rytuałów). Szczególnym szacunkiem darzono masaż również w starożytnej Grecji. W tym przypadku miał on jednak zupełnie inne znaczenie. Służył bowiem poprawie kondycji sportowców, czyli biorąc pod uwagę ówczesny kult ciała, można by rzec, że spełniał podobne funkcje do tych, które pełni dziś. Wzmianki o masażu można również znaleźć w kronikach historycznych państwa rzymskiego – w tym przypadku jako zabieg leczniczy. Jednak o masażu, w dzisiejszym znaczeniu, można mówić dopiero w XVI wieku. Wtedy to chirurg Ambroży Pare zaobserwował, że głaskanie obolałych po operacji miejsc przynosi zarówno znaczną ulgę w cierpieniu jak i wywiera korzystny wpływ na skórę i mięśnie. Swoje spostrzeżenia zanotował i zaczął stosować masaż jako oficjalną metodę leczenia. Od tej pory zainteresowanie masażem stopniowo wzrastało, aby osiągnąć swój renesans we współczesnych czasach.
Co daje masaż
Dzisiaj doskonale zdajemy sobie sprawę z dobroczynnego wpływu masażu. Wiadomym jest, że poprawia sprężystość mięśni, jednocześnie łagodząc bóle. Usprawnia przewodzenie bodźców nerwowych w synapsach, przez co poprawia koordynację ruchów i szybkość reakcji. Stymuluje przepływ krwi, przyspiesza zaopatrywanie komórek w substancje odżywcze i tlen.
Zwiększając przepływ krwi przez dużą liczbę naczyń włosowatych, zmniejsza ciśnienie w naczyniach tętniczych, a co za tym idzie, poprawia krążenie. W konsekwencji działa przeciwżylakowo oraz powoduje znaczną redukcję cellulitu. Masaż uaktywnia również pracę układu immunologicznego – przyspiesza przepływ chłonki, która rozprowadza po ciele odpowiedzialne za odporność limfocyty.
Ma ogromny wpływ zarówno na ciało, jak i umysł. Zmniejsza napięcia psychiczne, a w stanach pobudzenia, odpowiednio wykonany, skutecznie uspokaja. Psychologowie wychodzą z założenia, że w ciele gromadzą się wszystkie przeżycia i doświadczenia, tworząc emocjonalny pancerz. Podczas dotyku skorupka ta mięknie, puszcza. Dzięki temu jest nam łatwiej trafić do własnych pozytywnych emocji, a w konsekwencji odprężyć się.
Wpływ masażu na tkanki
Tkanka mięśniowa
Najważniejszą funkcją mięśni jest kurczenie, możliwe dzięki stałemu dostarczaniu substancji odżywczych, służących do budowy tkanki mięśniowej oraz wytwarzanej przez nie energii. Masaż powoduje wzrost zdolności do pracy tkanki mięśniowej, dzięki lepszemu zaopatrywaniu jej w tlen i substancje odżywcze. Po pięciominutowym masażu wydolność zmęczonego mięśnia podnosi się aż 3-5-krotnie. Dzięki pobudzaniu włókien mięśniowych można zapobiec również zanikom mięśniowym (np. podczas leczenia osób obłożnie chorych) i przyspieszyć proces wydalania produktów przemiany materii.
Skóra
Skóra stanowi zewnętrzną powłokę ciała i jest ściśle powiązana z centralnym układem nerwowym, dzięki czemu odbiera bodźce ze świata zewnętrznego, takie jak ciepło, zimno, ból, dotyk. W trakcie masażu usuwane są z niej obumarłe komórki warstwy rogowej naskórka, co doskonale zastępuje peeling. Masaż również doskonale usprawnia oddychanie skórne, poprawia czynność wydalniczą gruczołów łojowych i potowych.
Dzięki rozszerzeniu naczyń skórnych poprawia odżywienie skóry oraz znajdujących się w niej gruczołów.
Masaż przyspiesza obieg krwi i chłonki, dzięki czemu z jednej strony następuje bardziej aktywne dostarczanie tkankom i organom masowanego odcinka substancji odżywczych, a z drugiej – szybsze wydalanie produktów przemiany materii, co z kolei działa silnie antycellulitowo.
Podstawowe zasady masażu
Czuły dotyk rozprasza poczucie samotności, przywraca harmonię ciała i umysłu. Jednak warunkiem dobrego masażu są płynne, rytmiczne ruchy oraz samopoczucie i nastawienie osoby masującej. Sukces gwarantuje masaż wykonany poprawnie technicznie oraz w miłej atmosferze. W fizykoterapii określa się go, jako rodzaj mechanicznego oddziaływania za pomocą zespołu ruchów, na skórę i położone pod nią tkanki. Warto dodać, że definicja mówi również o tym, że masaż wykonujemy „nieuzbrojoną” dłonią, czyli bez stosowania urządzeń. Współcześnie jednak określenia masaż używa się również w przypadku zastosowania przeróżnych aparatów (np. do masażu oscylacyjnego, podciśnieniowego itp.).
Wśród jego podstawowych typów wyróżnia się masaż klasyczny – ogólny (całego ciała) i częściowy (poszczególnych części ciała), a także leczniczy, sportowy i kosmetyczny. Masaż klasyczny jest wykonywany zgodnie z przebiegiem mięśni, naczyń limfatycznych i krwionośnych, od ich obwodu do serca. Do podstawowych ruchów masażu należy głaskanie (koniuszkami palców lub całą dłonią), rozcieranie, ugniatanie, oklepywanie (opuszkami palców, dłonią otwartą lub półzamkniętą) i wibracja, która współcześnie najczęściej wykonywana jest za pomocą specjalnie dostosowanych urządzeń.
Osoba masująca powinna również odznaczać się określonymi cechami. Przede wszystkim mieć łatwość nawiązywania kontaktów. Kluczowa w tym przypadku jest również zdolność empatii oraz odczytywania niewerbalnych reakcji na masaż. Do cech niezbędnych do pracy w tym zawodzie zalicza się także: cierpliwość, dokładność i wytrwałość, a także zdolności manualne. Masażysta powinien mieć wiedzę na temat budowy i funkcjonowania ludzkiego organizmu oraz wyobraźnię przestrzenną, by w trakcie masażu posiadać świadomość, jaki organ masuje i jakie to potencjalnie pociąga za sobą skutki. Pomimo ogromnego wysiłku, jaki masażysta musi włożyć w swoją pracę, wcale nie musi być bardzo dobrze zbudowany. Wystarczą wyćwiczone mięśnie i odpowiednia technika masażu.
Wobec ogromnego zainteresowania tą dziedziną z pogranicza medycyny, fizykoterapii i kosmetyki, trudno pozostawać obojętnym i nie kształcić się w tym kierunku. Na rynku jest dostępna pełna gama ofert z zakresu kursów masażu. Warto zatem przyjrzeć się im bliżej i wybrać najlepsze. Przy dokonywaniu wyboru warto wziąć pod uwagę szkolenia, które będą pokrywały się z naszymi oczekiwaniami i pozwolą nam rozwijać się w dobrym kierunku, a jednocześnie urozmaicać zabiegi wykonywane w gabinecie i poszerzać ofertę.
Wybrane propozycje masażu kosmetycznego:
- masaż antycellulitowy i odchudzający;
- drenaż limfatyczny;
- masaż pędzelkowy;
- refleksologia;
- masaż ciepłymi i zimnymi kamieniami;
- masaż stemplami ziołowymi;
- digitopunktura;
- masaż anty-ageing;
- masaż relaksujący;
- masaż z elementami aromaterapii;
- masaż na miodzie;
- masaż chustami.