Z roku na rok zwiększa się liczba zachorowań na różnego rodzaju alergie oraz przewlekłe choroby skóry. Doktor medycyny Elżbieta Szamańska, specjalista dermatolog z Centrum Profilaktyki i Terapii w Warszawie radzi jak pielęgnować atopową skórę jesienią i zimą
Dlaczego właśnie okres jesienno-zimowy jest tak trudny dla wszystkich zmagających się z atopowym zapaleniem skóry*?
Jednym z największych problemów u osób z AZS jest suchość i świąd skóry. Objaw ten szczególnie nasila się w miesiącach jesienno – zimowych, kiedy skóra narażona jest na działanie suchego i zimnego powietrza. Dochodzi wtedy do uszkodzenia płaszcza lipidowego i warstwy rogowej naskórka, co w konsekwencji zwiększa wrażliwość skóry na czynniki drażniące oraz nasila świąd.
Jakie czynniki wpływają najbardziej na nasilenie objawów chorobowych?
Bardzo istotnym elementem terapii AZS jest dokładne poznanie i eliminacja czynników drażniących. Czynnikami zaostrzającymi AZS mogą być emocje, stres oraz alergeny wziewne, pokarmowe i kontaktowe. Należy przy tym pamiętać, iż zwykłe mechaniczne drażnienie skóry, nawet tej nie zmienionej chorobowo, przyczynia się do powstania zmian chorobowych. Wśród pozostałych czynników drażniących należy wymienić: pot, ubrania z wełny lub innych szorstkich tkanin, wiele substancji chemicznych, szczególnie mydła, detergenty, konserwanty, barwniki i substancje zapachowe. Ustalenie tych czynników zwykle wymaga długotrwałej obserwacji pacjenta i przeprowadzenia badań dodatkowych.
[-------]
Czy można temu jakoś zapobiec, przygotować się wcześniej, podjąć jakieś działania, które złagodzą nawrót choroby?
Podstawą terapii w AZS jest odpowiednie natłuszczenie skóry, które zlikwiduje jej suchość i swędzenie oraz eliminacja czynników drażniących. W okresie jesienno-zimowym, u osób z AZS, bardzo ważne jest leczenie infekcji górnych dróg oddechowych, gdyż każdy stan zapalny w organizmie, może powodować pogorszenie stanu skóry.
Jak zatem pomóc sobie lub swojemu dziecku? Jak pielęgnować atopową skórę w tym szczególnym okresie?
W okresie jesienno-zimowym, szczególnie intensywnie należy zadbać o właściwe natłuszczenie skóry, zapobiegające uszkodzeniu płaszcza lipidowego i warstwy rogowej naskórka. Utrzymanie prawidłowej funkcji skóry jako bariery jest jednym z głównych zadań w leczeniu atopowego zapalenia skóry. W zabiegach higienicznych należy unikać stosowania detergentów i odtłuszczonych preparatów pielęgnacyjnych. Niezwykle szkodliwe dla skóry są mydła o odczynie zasadowym, które niszczą „kwaśny płaszcz lipidowy” skóry. Lepiej tolerowane są mydła o pH obojętnym.
Nawodnienie warstwy rogowej naskórka jest jednym z najważniejszych aspektów terapii. Przywraca się w ten sposób jego funkcje jako naturalnej bariery, co jest podstawą skuteczności dalszego postępowania terapeutycznego oraz pomaga zminimalizować szkodliwy wpływ środowiska zewnętrznego na skórę. Bardzo korzystny efekt wywierają preparaty nawilżające i natłuszczające (emolienty), szczególnie, jeżeli są stosowane bezpośrednio (w ciągu 3 minut) po kąpieli (trwającej nie dłużej niż 25 do 30 minut).
Większą skuteczność mają maści, lecz są kłopotliwe w użyciu. Jeśli pacjent stosuje emulsje to powinien je nakładać trzy lub cztery razy dziennie, lub tak często jak skóra staje się sucha.
Wysoką skuteczność przy dużym bezpieczeństwie terapii wykazują również dermoterapeutyki.
[-------]
Czego należy unikać, na co zwrócić większą uwagę, by choroba przebiegła w jak najłagodniejszy sposób?
Poza właściwą pielęgnacją skóry, o której wcześniej mówiłam, należy pamiętać o eliminacji alergenów i innych czynników drażniących z otoczenia pacjenta. Warto pamiętać o odpowiednim dostosowaniu bezpośredniego otoczenia i usunięciu z pomieszczenia, w którym mieszka osoba z AZS przedmiotów gromadzących kurz, np. dywan, meble z materiałową tapicerką, zasłony, itp. Silnym alergenem są także pleśnie, których źródłem są między innymi kwiaty doniczkowe oraz sierść zwierząt.
*Atopowe zapalenie skóry (AZS) to stan zapalny, który objawia się przede wszystkim nieprzyjemnym swędzeniem, zmianami skórnymi. Skóra bywa sucha i opuchnięta, pojawiają się plamy oraz wysypki, a czasem nawet pęcherze. Pierwsze zmiany pojawiają się często w miejscach najbardziej podatnych na pocenie: pod pachami, w pachwinach czy zgięciach kolan. Zmiany skórne mogą powiększać się i intensyfikować także w reakcji na nieprzyjemne emocje.
www.uroda.fit.pl