Strach jest reakcją psychofizyczną i emocjonalną na realne zagrożenie występujące w naszym otoczeniu, np. będąc w Afryce na safari boimy się spotkania z lwem. Natomiast lęk, jest także reakcją psychofizyczną i emocjonalną, jednak jest to reakcja na zagrożenie wyobrażone i mało realne, posługując się poprzednim przykładem będziemy obawiać się spotkania z lwem spacerując po ulicach Warszawy.
Strach jest reakcją obronną. Działając pod jego wpływem organizm mobilizuje się do obrony – ucieczki lub ataku. Najogólniej rzecz ujmując, dzięki temu mechanizmowi człowiek jest w stanie przetrwać. Lęk jest również reakcją obronną, jednak rozumianą w kategoriach psychologicznych mechanizmów obronnych, które oddalają nas od rzeczywistości, tworzą swoisty bufor między człowiekiem a światem zewnętrznym tak, by świat był możliwy do przyjęcia. Lęk paraliżuje, zniewala, blokuje realne myślenie i działanie. Można powiedzieć, że również mobilizuje, ale do zachowań prowadzących do wycofania i izolacji.
Metoda pozytywnych scenariuszy
Każdy człowiek ma swoje lęki, mniejsze i większe. Te większe mogą prowadzić do poważnych problemów psychicznych (np. fobie, ataki paniki), w których konieczna jest pomoc specjalisty. Z tymi mniejszymi można radzić sobie samemu, wykorzystując w tym celu różne metody, których także można się nauczyć podczas specjalistycznych, psychologicznych warsztatów i treningów. Do takich technik należy między innymi metoda pozytywnych scenariuszy, tzw. afirmacje, czyli tworzenie w umyśle pozytywnego obrazu danej sytuacji czy wydarzenia. Przystępując do wykonywania afirmacji należy wykorzystać inne równie przydatne ćwiczenie, które może być wykorzystywane jako samodzielna technika albo jako wstęp do afirmacji – relaksację.
[-------]
Wyciszyć ciało i umysł
Relaksacja jest to sposób na uzyskanie wyciszenia i stanu relaksu, wykorzystując instrukcje słowne. Mogą być podawane przez inną osobę lub odsłuchiwane ze specjalnie
przygotowanych płyt, a po dostatecznie długim treningu można je powtarzać samemu sobie. Relaksację można wykonywać z towarzyszeniem muzyki relaksacyjnej, ale niekoniecznie, gdyż nie każdemu to odpowiada. Każdy, kto chce spróbować relaksacji, nie powinien się zrażać po pierwszych próbach, gdyż istnieje wiele rodzajów podawanych instrukcji – jedne skupiają się doznaniach płynących z ciała, wykorzystują napięcia mięśniowe, inne opierają się na ćwiczeniach oddechowych lub wykorzystują elementy wizualizacji, czyli odnoszą się do różnych wyobrażeń (relaksacja metodą Shultza, Jacobsona). Istnieje też wiele rodzajów muzyki – mogą być to naturalne odgłosy zwierząt, szum morza, lasu lub egzotyczne melodie, niektórzy dobrze relaksują się przy dźwiękach muzyki klasycznej, słowem każdy musi znaleźć swój sposób na uzyskiwanie stanu relaksu.Wyobraź sobie...
Będąc już zrelaksowanym (pierwsze ćwiczenia powinny trwać co najmniej pół godziny do godziny, po długim treningu można nauczyć się uzyskiwać stan pełnego relaksu w ciągu zaledwie kilkunastu sekund, co jest wyjątkowo przydatne w niespodziewanych stresujących sytuacjach), można przystąpić do tworzenia pozytywnych scenariuszy, czyli wyobrazić sobie cel, np. „podwyżka wynagrodzenia”. Przy czym cel należy określić bardzo starannie i dokładnie, posługując się wspomnianym przykładem, należy określić jaka ma być to suma, od kiedy ma obowiązywać itd. Tworząc pozytywne wyobrażenie należy angażować wszystkie zmysły – trzeba wyobrażać sobie kolor, smak, zapach, dotyk swojego celu, trzeba wyobrażać sobie uczucia, które będą towarzyszyć w chwili osiągnięcia celu, a także widzieć korzyści i konsekwencje tego, co będziemy mogli zrobić, gdy cel swój osiągniemy. Ważne jest by wyobrażać sobie to wszystko w czasie teraźniejszym, jakby „to” już się działo, właśnie w tej chwili. Im częściej będziemy taką afirmację powtarzać, tym obraz bardziej się utrwali, a nasz umysł będzie zaprogramowany na spełnienie.
[-------]
Nie dla wszystkich
Jedna uwaga – na sceptyków to nie działa. Siła afirmacji, tak samo jak siła lęku, polega na tym, iż człowiek wierzy w to, co sobie wyobraża. Jeśli wierzy w swoje lęki tak bardzo, że paraliżują one jego działania, tak samo mocno musi uwierzyć w pozytywną wersję wydarzeń. I nie chodzi tu o to, że coś wydarzy się w czarodziejski sposób samo, ale że osoba będąca pozytywnie nastawiona do swojego zadania, będzie miała więcej siły, energii i wiary we własne działanie, które z dużym prawdopodobieństwem zakończy się sukcesem.
Powodzenia!
Poznaj również 6 metod przezwyciężania lęku
Katarzyna Och-Augustyniak
Katarzyna Och-Augustyniak - psycholog, absolwentka Uniwersytetu w Poznaniu, ukończyła Kurs Terapii Holistycznej GESTALT oraz Szkolenie z Diagnozy Neuropsychologicznej "Odnaleźć siebie". Prowadzi szkolenia z zakresu szybkiego czytania i technik pamięciowych w Niepublicznej Poradnii Psychologiczno-Pedagogicznej C.R.U.I. Założycielka i właścicielka Centrum Psychologiczno-Szkoleniowe DE INTEGRO.
Czytaj więcej:
www.fit.pl
