Astma - objawy choroby
Przebieg astmy charakteryzuje się tym, że kolejno następują po sobie okresy zaostrzeń objawów oraz okresy pełnego zdrowia. Dolegliwości mogą mieć różne objawy i nasilenie. Charakterystyczne objawy to: duszność, utrudniony oddech lub brak tchu, świsty podczas oddychania, ucisk w klatce piersiowej, napady męczącego kaszlu. Podczas zaostrzenia objawy astmy mogą ulec takiemu nasileniu, że zagrażają życiu.
Aby uniknąć takich niebezpiecznych sytuacji, konieczna jest jak najlepsza kontrola przebiegu choroby polegająca przede wszystkim na odpowiednim leczeniu farmakologicznym, unikaniu czynników wywołujących zaostrzenia choroby, ale także na samoobserwacji i samokontroli pacjenta. Tak więc czy w życiu astmatyka jest miejsce na sport?
Radosław Śmigielski, lekarz opiekujący się medalistką olimpijską Otylią Jędrzejczak twierdzi: -Astmatyk powinien mimo choroby mieć szansę na sport, a nawet na medale […] Otylia też od dzieciństwa cierpi na astmę. Właściwie to z powodu astmy w ogóle trafiła na basen. Jak widać, fakty mówią same za siebie, a nikomu nie trzeba przypominać o emocjach, które wywoływały w Polakach kolejne zwycięstwa naszej mistrzyni.
Astma a sport
Astma jest schorzeniem, które bardzo często występuje u sportowców uprawiających dyscypliny wytrzymałościowe. Ważne jest więc, aby poprawiać kondycję zdrowia osób chorych na astmę. T o prawda, że u astmatyków, wysiłek fizyczny jest często czynnikiem wyzwalającym krótkotrwałe napady duszności i zaostrzenia choroby. Jednakże konsekwencją całkowitego unikania przez nich zajęć ruchowych jest obniżenie ogólnej wydolności fizycznej całego ich organizmu. Nowoczesne sposoby leczenia farmakologicznego dostosowane do zmiennego przebiegu choroby oraz troska o ogólny stan fizyczny pacjenta sprawiły, że coraz częściej lekarze zalecają osobom chorym na astmę różne formy aktywności ruchowej. Po konsultacji z lekarzem możliwy jest dobór leków, które powinny zabezpieczyć przed występowaniem ataków, kiedy już do nich dojdzie, pomóc je opanować. Nie znaczy to, że objawami astmy nie trzeba się przejmować: nieleczona astma może być chorobą śmiertelną.
Jednak osoby chore na astmę nie powinny być pozbawione możliwości uprawiania sportu. Uprawianie sportów nie tylko wpływa pozytywnie na przebieg choroby, wzmacniając mięśnie oddechowe, ale również poprawia samopoczucie i umacnia wiarę we własne siły. Wysiłek fizyczny przyczynia się do prawidłowego rozwoju fizycznego, pozwala uniknąć nadwagi, poprawia kondycję i wydolność układu oddechowego. Sprawny ruchowo, wysportowany pacjent ma lepszą kondycję, zdecydowanie rzadziej zapada na infekcje i łatwiej znosi momenty zaostrzeń astmy.
Uprawianie sportu powoduje podwyższenie progu występowania reakcji astmatycznych i w konsekwencji zmniejsza ryzyko występowania ataków astmy. Podstawową zasadą powinna być skuteczna terapia za pomocą wziewnych glikokortykosteroidów oraz leków antyleukotrienowych. Ćwiczenia fizyczne należy wprowadzać w stabilnym okresie choroby, a zwiększanie wysiłku fizycznego powinno być stopniowe. Zajęcia należy rozpoczynać od 15-30 minutowej rozgrzewki, która powinna obejmować ćwiczenia rozciągające, rozgrzewające mięśnie, wolny bieg oraz krótkie odcinki sprintu. Dopiero po tym okresie można rozpocząć normalne ćwiczenia. Po ich zakończeniu konieczny jest 10-15 minutowy okres uspokajający, w czasie którego wykonuje się stopniowo co raz mniej intensywne ćwiczenia rozluźniające W niektórych przypadkach wysokie stężenie alergenów ogranicza możliwość uprawiania pewnych dyscyplin sportowych. Sporty halowe są zalecane osobom uczulonym na pyłki roślin wiatropylnych, natomiast zajęcia na wolnym powietrzu osobom uczulonym na alergeny roztoczy kurzu domowego.
Dla chorych na astmę najbardziej zalecaną dyscypliną jest pływanie. Wilgotne powietrze chroni przed skurczem dróg oddechowych. Niektóre sporty walki, gry zespołowe, chód, jazda na rowerze, tenis również wydają się być odpowiednie dla dużej części chorych na astmę.
Biegi długodystansowe oraz sporty zimowe niosą ze sobą stosunkowo duże ryzyko napadów astmatycznych. Do bezwzględnie przeciwwskazanych dyscyplin należą nurkowanie i spadochroniarstwo.
Świadomość, że wysiłek fizyczny nie wiąże się ze zwiększonym ryzykiem wystąpienia świszczącego oddechu i objawów ze strony płuc, jest ważna dla osób chorych na astmę i może ich zachęcać do podejmowania ćwiczeń. Prawidłowe leczenie astmy, umiejętność posługiwania się lekami zabezpieczającymi przed skurczem oskrzeli, odpowiednie dopasowanie dyscypliny sportu i warunków w jakich wysiłek jest wykonywany, są to podstawowe elementy warunkujące bezpieczną kontrolę choroby.
www.zdrowie.fit.pl
