Jak boli migrena?
Objawy migreny oraz charakterystyka wywoływanego przez chorobę bólu została ustalona przez International Headache Society (IHS) [1]. Zgodnie z nimi u większości pacjentów z migreną występuje jednostronny ból głowy. Pojawia się on po lewej lub prawej stronie. Dodatkowo towarzyszyć mogą mu nudności, wymioty, nadwrażliwość na światło, dźwięki, zapachy. Jak jednak zaznacza International Headache Society ból migrenowy nie zawsze i nie u każdego wygląda tak samo. U 40% pacjentów jest on zlokalizowany nie tylko po lewej lub prawej stronie czaszki, ale także w okolicach potylicy, czyli z tyłu głowy. Podejrzenie, że ból z tyłu głowy ma charakter migrenowy, zachodzi, kiedy jest on pulsujący i nasila się nawet przy najmniejszej aktywności fizycznej. Ból migrenowy z tyłu głowy leczy się w ten sam sposób co jednostronny. Oznacza to, że pacjent otrzymuje leki doraźne oraz profilaktyczne [2].
Co jeszcze oznacza ból z tyłu głowy?
Przyczyną bólu z tyłu głowy może być nie tylko migrena, ale także inne dolegliwości i schorzenia. Nie wszystkie one wymagają leczenia farmakologicznego, w wielu przypadkach wystarczy jedynie odpoczynek. Jako podłoże ucisku z tyłu głowy podaje się:
- stres,
- podwyższone ciśnienie tętnicze krwi,
- zmęczenie,
- nerwobóle potyliczne,
- zapalenie opon mózgowych,
- bóle zębów,
- przeziębienie,
- zespół popunkcyjny,
- zapalenie odcinka szyjnego kręgosłupa,
- zapalenie ucha,
- powiększenie węzłów chłonnych.
Jako przyczynę bólu z tyłu głowy podaje się też niedobory witamin. Dolegliwość ta może pojawić się przy zbyt małej ilości witaminy B6, B12 i kwasu foliowego w organizmie. Braki tych witamin mogą również powodować problemy z koncentracją i ciągłe zmęczenie. Ból z tyłu głowy spowodowany jest też niedoborem witaminy D. Jej niskie stężenie jest jedną z przyczyn migreny [3].
Diagnostyka bólu potylicznego
Aby poznać przyczynę bólu z tyłu głowy najlepiej wybrać się do lekarza. Dobrze jest także obserwować własny organizm i umieć określić charakter dolegliwości. W czasie wywiadu lekarz na pewno spyta, czy ból ma charakter pulsujący, kłujący czy tępy. Ważne będzie również wskazanie czy ból występuje po lewej, czy prawej stronie lub też czy ulokowany jest równomiernie. Dzięki temu lekarz szybciej będzie mógł postawić diagnozę i wdrożyć plan leczenia. W czasie ustalania przyczyny bólu z tyłu głowy lekarz powinien opierać się nie tylko na wywiadzie z pacjentami, ale także i wynikach badań RTG kręgosłupa, tomografii komputerowej, rezonansu magnetycznego.
Ból z tyłu głowy – kiedy udać się do lekarza?
Każdy ból głowy, który ma charakter nagły, różni się od tych dotychczasowych, a dodatkowo trwa dłużej niż 15 dni przez kilka miesięcy powinien skłonić do wizyty u lekarza. Zaniepokoić powinny również sytuacje, w których bólom z tyłu głowy towarzyszą dodatkowe objawy takie jak zawroty głowy, wymioty, nudności. Lekarzem, który pomoże w ustaleniu przyczyny oraz leczeniu bólu głowy jest neurolog [4].
Jak leczyć ból z tyłu głowy?
Leczenie bólu z tyłu głowy uzależnione jest od przyczyny jego występowania. W przypadku stresu czy zmęczenia nie zachodzi konieczność zażywania leków. Taka natomiast pojawia się, jeśli przyczyna leży w schorzeniach jak np. migrena czy choroby kręgosłupa. Leki na ból głowy zawsze przepisywane są przez lekarza. Najczęściej na bóle z tyłu głowy stosuje się leki przeciwbólowe i przeciwzapalne. Lekarz może zalecić zarówno farmaceutyki na receptę, jak i te dostępne bez niej. W przypadku migrenowego bólu z tyłu głowy można też sięgnąć po sposoby takie jak ziołolecznictwo, akupresurę, masaże, techniki relaksacyjne, zimne okłady. Ataki migreny najlepiej jest przeczekać w pozycji leżącej, w cichym i ciemnym pomieszczeniu. Wskazane jest również szybkie zażycie leku na migrenę, co pomoże złagodzić atak bólowy. [5]
Źródła:
[1] https://ichd-3.org/1-migraine/1-2-migraine-with-aura/
[2] W. Kozubski, P. P. Liberski, J. Moryś, Neurologia. Podręcznik dla studentów medycyny, PZWL, Warszawa 2013.
[3] https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC6031995/
[4] A. Prusiński, Neurologia praktyczna, PZWL, Warszawa 2011.
[5] A. Szczeklik, P. Gajewski (red.), Interna Szczeklika. Podręcznik chorób wewnętrznych 2019, Medycyna Praktyczna, Kraków 201