Osteoporoza to zrzeszotnienie kości, które może prowadzić do złamań, zwłaszcza w biodrach, w kręgosłupie i w nadgarstkach. Pierwszym objawem może być złamanie lub ból w zaatakowanym przez chorobę miejscu. Struktura naszych kości ciągle się zmienia. Są one zbudowane z cienkich fragmentów, których tworzywem są wapń i fosfor w siatce z kolagenu oraz białko. Ciało normalnie traci około 0,5% masy kostnej w ciągu roku. Ale w przypadku osteoporozy zarówno wapń, jak i kolagen tracą gęstość, tak że złamania mogą być skutkiem nawet niegroźnych upadków. Aby kości były twarde, niezbędny jest wapń. Tkanka kostna zawiera 99% wapnia znajdującego się w organizmie. Reszta jest w tkankach miękkich, a także w płynach w całym ciele, i spełnia ważną rolę w funkcjonowaniu serca oraz we krwi. Kiedy poziom wapnia we krwi obniży się, organizm zabiera je z kości. Kościec ludzi dorosłych zmienia się co 7 lat, a kościec dzieci - co 2 lata. W tym procesie decydującą rolę spełniają dwa rodzaje komórek: osteoklasty, które rozpuszczają i wchłaniają starą kość, i osteoblasty, które tworzą nową kość. W osteoporozie szybkość rozpadu jest większa niż szybkość powstawania nowej tkanki kostnej.
Około 35 roku życia osiąga się największą masę kostną. Po tym okresie gęstość kości stopniowo się zmniejsza. W czasie menopauzy zaczynasz tracić estrogen, który spełnia zasadniczą rolę w zapobieganiu utracie masy kostnej. Tak więc najbardziej podatne są kobiety powyżej 50. Ocenia się, że jedna na trzy kobiety po menopauzie ma osteoporozę. Ale i młodsze kobiety mogą na nią cierpieć. Geny też grają tu swoją rolę. Grupą największego ryzyka są kobiety raczej szczupłe, o jasnej karnacji. Osteoporoza bywa czasem związana z ciążą i wtedy najczęściej dotyczy to pierwszego dziecka. U dzieci występuje ona bardzo rzadko, mężczyźni chorują na nią również. Po 60 roku życia jeden z 12 cierpi na osteoporozę. Przyczyną może być niski poziom męskiego hormonu testosteronu, zażywanie kortykosteroidów, palenie i nadmierne picie alkoholu.
[-------]
Jak jej unikać ?
Chronić się przed osteoporozą tzn. przestrzegać zdrowej diety, regularnie uprawiać gimnastykę i dbać o prawidłowy przebieg menstruacji. Wszystko, co zakłóca menstruację, wymaga zbadania, bo hormony płciowe są najważniejszym czynnikiem w osteoporozie. Jeżeli przesadzasz z dietą, twój okres może się zatrzymać. Nie chodzi tu o anoreksję, ale o kobiety z natury szczupłe, których okresy są skąpe i nieregularne. Gdy się zatrzymają, możesz stracić masę kostną. Jeżeli więc nie masz regularnych okresów, powinnaś stwierdzić, jaka jest tego przyczyna.
Jedz, aby budować kości Wapń jest kluczem do wzmocnienia kości. Najlepszym jego źródłem są produkty mleczarskie, takie jak mleko, ser i jogurt. Produkty o małej zawartości tłuszczu zawierają tyle samo wapnia, co pełnotłuszczowe. Występuje on również w ościstych rybach, w serze tofu, rukwi wodnej, nasionach i gazowanej wodzie, która jest równie dobrym źródłem wapnia jak ser. Staraj się więc jeść różne rodzaje żywności z 4 podstawowych grup: produkty mleczarskie, chleb i zboże, owoce i warzywa oraz białko, takie jak mięso ryby i drób. Aby łatwiej przyswajać wapń potrzebna jest witamina D. Około 80% tej witaminy zapewnia nam światło dzienne. Wytwarza się ona bowiem w organizmie w wyniku działania słońca na skórę. Występuje też w pełnotłustych produktach mleczarskich, wzbogaconych ziarnach zbóż, jajkach, margarynie i tłustych rybach, takich jak łosoś czy tuńczyk. Jeśli musisz dużo przebywać w pomieszczeniach lub zasłaniać się przed słońcem, możesz rozważyć zażywanie tabletek. Kobiety również są często zachęcane do zażywania witaminy D w tabletkach, ale najpierw należy poradzić się lekarza.
[-------]
Zmień styl życia
Możesz utrzymać swoje kości w dobrej formie, uprawiając aerobik, taniec, jogging i szybki marsz. Zajmij się czymś, co możesz uprawiać także w starszym wieku. I nie przesadzaj, ponieważ zbyt intensywne ćwiczenia mogą osłabić kości. Pamiętaj też, że palenie i zbyt duża ilość alkoholu przeszkadzają w odbudowie kości, a nadmiar kofeiny z herbaty, kawy i coca - coli zmniejsza ich gęstość. Zwłaszcza dzieci i nastolatki mają tendencję do picia zbyt małych ilości mleka, uwielbiają za to napoje gazowane o dużej zawartości fosforu, który może zachwiać równowagę wapnia w organizmie. Następne zagrożenie to ciągły stres. Jest on niekorzystny dla kości. Powoduje bowiem wydzielanie adrenaliny, a jej nadmiar rozpuszcza kości.
A co z leczeniem ?
Terapia hormonalna, stosowana w celu zmniejszenia skutków menopauzy, podwyższa u kobiet poziom estrogenów. Zmniejsza ona o 60% ryzyko złamań biodra i nadgarstka u tych kobiet, które parę lat przed menopauzą rozpoczęły kurację małymi dawkami estrogenów. Jednakże niektóre kobiety skarżą się na jej nieprzyjemne uboczne skutki, takie jak wzrost wagi i wznowienie okresu. Warto tez pamiętać, że pigułki antykoncepcyjne mogą pomóc w utrzymaniu równowagi estrogenowej w organizmie, działając jako swoisty środek zapobiegawczy.
